Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) ile Bakü Sağlık Merkezi arasında, Azerbaycan'da Türkiye'nin evcil ve ulusal Covid-19 aşısı Turkovac'ın anımsatma dozu (rapel doz) Faz-3 klinik araştırma çalışmasına başlamasına bağlı tören düzeni imzalandı. Protokole TÜSEB Başkanı Prof. Dr. Erhan Akdoğan ve Azerbaycan Bakü Sağlık Merkezi Direktörü Asiman Hasanov imza attı. Azerbaycan'ın vaktinde salgına gönül rahatlığı baş döndürücü ağırbaşlı önlemler aldığını tamlayan Hasanov, “Vatandaşlarımızı aşılamamız düşüncesince Türkiye bize baş döndürücü ağırbaşlı dayanaklık etmek oldu. Turkovac aşısının kullanılması düşüncesince bundan böyle klinik çalışmalara başlıyoruz. Azerbaycan'da bugünden itibaren Turkovac aşısının klinik testlerine başlıyoruz” dedi.
Turkovac aşısının aceleci kullanma onayı alarak Türkiye'de kullanılmaya başlandığı tamlayan TÜSEB Başkanı Prof. Dr. Erhan Akdoğan, “Türkiye'de Turkovac aşımız Faz-3 çalışmalarını tamamlayarak Aralık 2021 tarihinde aceleci kullanma onayı alarak kullanıma başlandı. Şu anda Türkiye'de Turkovac aşısı üçüncü ayrımlı hissedar aşılama adına halihazırda münteşir hissedar biçimde uygulanmakta ve ilkin Türk vatandaşlarının Turkovac aşısına derin hissedar hevesi bulunduğunu görüyoruz. Bugün bizim ortamında baş döndürücü ehemmiyetli hissedar gün. Çünkü arkadaş ve ahi iklim bulunan Azerbaycan'la hem ilmî ortaklaşa iş yönünde bununla beraberinde Turkovac aşımızın, evcil ve ulusal aşımızın Azerbaycan'da da münteşir adına kullanılabilmesi düşüncesince hissedar ön etap bulunan Faz-3 klinik araştırmasının da başlamasına daima bu arada şehadet ediyoruz” sanarak konuştu.
“Koruyuculuğu henüz yüksek”
Turkovac aşısının Covid-19 salgınına gönül rahatlığı en çarpıcı avantajlardan hissedar tanesi bulunduğunu tamlayan Türkiye Aşı Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Ateş Kara,“Turkovac, Sinovac aşısının niteliklerini yayınlayan ayrımsız kadro aşılar arasında. Biz aşımızın geliştirildiği çağda Türkiye'de de, Azerbaycan'da da aşılama uygulamaları başlamış bulunduğu düşüncesince aşının etkinliğini değerlendirebilmek için, aşının ne derece koruduğunu gösterebilmek düşüncesince kullanılmakta bulunan hissedar bambaşka aşıyla karşılaştırmıştık ve o, da vatanımızda ve halen Azerbaycan'da da kullanılmakta bulunan Sinovac aşısıydı. Bizim çalışmamız esnasında ne Sinovac grubunda ne de Turkovac grubunda kaybın olmadığını gördük. Diğer yandan karşılaştırdığımızda Turkovac aşısı olanların Sinovac aşısına mucibince henüz az hastalandıklarını, henüz az hastaneye yattıklarını gördük ve ayrıca evvel değerlendirmeyi yaptığımızda bizim memleketimizdeki aceleci kullanıma, münteşir kullanıma geçilirken meydana getirilen evvel kıymetlendirme esnasında sayıları karşılaştırdığımız devir maada aşıya mucibince hemen hemen koruyuculuğunun hissedar buçuk, dü kata yaklaşan henüz faziletkâr bulunduğunu görmüştük. Bu biçimde de ülkemizde, Türkiye'de evvel aşamada münteşir kullanma onayını aldık” ifadelerini kullandı.
“Gelecekteki salgınla bu arada amade peyda etmek noktasında baş döndürücü ehemmiyetli hissedar adım”
Protokol imzalandıktan sonraları da açıklamada mevcut Akdoğan, Turkovac aşısının Faz-3 klinik araştırma çalışması Azerbaycan'da da bugünden itibaren başlandığına aksan yaparak, “Yaygın aşılamanın veya aceleci kullanma onayının hissedar ön etabı olduğundan ötürü Azerbaycan'da da bu işlemlerin başlaması gerekiyordu. O işlemlerin başladığını söyleyebiliriz bugün fiktif ile söyleyebiliriz” dedi. Türkiye'nin kişi Covid-19 aşısını üretebilen 9 ülkeden biri bulunduğunu da tamlayan Akdoğan, “Bu noktada bizim rastgele hissedar aşılama milliyetçiliği yapmadan, sayın cumhurbaşkanımızın da üstünde vurguladığı hissedar mevzudu malumunuz. Hem aşının paylaşımı noktasında, bununla beraberinde eş işbirlikleri, ilmî tetkikat noktasında iş birliklerimizi geliştiriyoruz. Tabi Azerbaycan arkadaş ve ahi ülkemizle beraberce gelişigüzel bölgede bulunduğu üzere bu bölgede da ortaklaşa iş gerçekleştirmek ve ilkin gelecekteki salgınlara bu arada amade peyda etmek noktasında da baş döndürücü ehemmiyetli hissedar hamle bulunduğunu kanaatindeyim” ifadelerini kullandı.
TÜSEB ile Azerbaycan Bakü Sağlık Merkezi kabilinden yürütülecek anımsatma dozu Faz-3 klinik araştırma çalışması, Turkovac'a ilişikli gayrimenkul haricinde meydana getirilen evvel klinik araştırma hususi durumunu taşıyor. Azerbaycan'da yapılacak bulunan klinik incelemelerin neticeleri Azerbaycanlı yetkililer kabilinden onaylandıktan sonra, 2 düze inaktif aşılama bulunan Azerbaycan vatandaşları 3. düze adına Turkovac aşısını seçebilecek.
Kamil Nadirli