Kudüs
Likud Partisi'nin önderi ve abuhava siyasetine damgasını vuran Binyamin Netanyahu, 1 sene muhalefette kaldıktan sonradan baş döndürücü sağcı ve Ultra Ortodoks partilerle kurduğu intihap ittifakıyla 1 Kasım 2022'deki seçimlerden galibiyetle çıktı.
Netanyahu'nun kabinesi, 29 Aralık'ta Meclis'ten güvenoyu alarak göreve başladı. Netanyahu'nun hükümeti kurduğu süreçte koalisyon hükûmeti hükûmeti anlaşmalarına giren "yargı reformu, engelleme altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te gayrikanuni Yahudi yerleşimlerinin genişletilmesi, baş döndürücü sağcı adlara Batı Şeria ve düzenlilik dalında nazik görevler verilmesi" kabilinden nice konu kamuoyunda kritik edilmeye başlandı.
İsrail siyasetinde Filistinlilere müteveccih ırkçı, ayrımcı söylemleri dolayısıyla hâkimiyet giymiş baş döndürücü sağcı Itamar Ben-Gvir, Netanyahu hükümetinde yetkileri esnetilmiş biçimde, manşet kuvvetlerinin başlangıcında Ulusal Güvenlik Bakanlığına getirildi.
Ben-Gvir, 3 Ocak'ta yanında polisle, Mescid-i Aksa'ya dominant düzenledi. Daha başlangıçta bunu açıklanan Ben-Gvir'in "yapılan topu topu uyarılara karşın gerçekleştirdiği" bu eylem, Amerika ve Avrupa Birliği ülkelerinin yanı esna İslam dünyasından aksülamel aldı.
Netanyahu'nun abuhava tarihinin en sağcı kabinesinin uygulamalarının arkası esna ayrımlı başkentlerden endişe duyulduğuna müteallik izahat geldi.
Netanyahu'nun yargının yetkilerini kısıtlayan düzenlemeleri
İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak'ta hükümetin yargının yetkilerini kısıtlamayı ve iktidarın faziletkâr hâkim atamalarında gır sahibi olmasını öngören birlikte dal film film adımı içeren "reform" paketini açıkladı.
Bir anayasanın olmadığı ülkede, yargıda en faziletkâr merci bulunan İsrail Yüksek Mahkemesi, kanun taslağı namına benimseme edilen "temel yasalara" karşıt görmüş olduğu Meclis'in çıkardığı kanunları, feshetme yetkisine sahip.
Yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkeme'nin, Meclis'in çıkardığı kanunları feshetme yetkisi, az elan ortadan kaldırılıyor.
Pakete göre, Yüksek Mahkeme'nin Meclis'in çıkardığı kanunları incelemesi düşüncesince yargıçların yüzdelik sekseninin bu yönde oy vermesi gerekeceği anons edildi. Yüksek Mahkeme, Meclis'in geçirdiği kanunları bozsa üstelik bu yasanın baştan Meclis'in onayından geçmesi biçiminde yasalaşacağı duyuruldu.
Yeni ilçe planına uyarınca koalisyon hükûmeti hükûmeti hükümeti, ilçe mensuplarını tayin komitesinde şu an 9 bulunan unsur sayısını 12'ye çıkarmaya ve bu üyelerin 7'sini zat seçeceğini duyurdu. Bu unsur çoğunluğu, hükümetin, yargıçların atanmasında yegâne gır sahibi olabileceği anlamına geliyor.
Netanyahu hükümetinin açıklamış olduğu ilçe paketi, ihtilaf kabilinden "hükümetin yargıya darbesi" ve "diktatörlük darbesi" diyerek nitelendirildi.
Muhalefet ve taharri memuru zabıta maşer örgütleri, bu tarihten itibaren rastgele hafta cumartesi haset ilkin Tel Aviv peyda etmek amacıyla abuhava genelinde beniz binlerce insana vasıl kitlesel gıcırtı gösterilerine başladı.
Yüksek Mahkeme yolsuzluktan mahkûm bakanı görevden aldı
İsrail Yüksek Mahkemesi, 18 Ocak'ta Netanyahu'nun koalisyonundaki İçişleri Bakanı Şas Partisi önderi Arya Deri'nin bağış suçlarından hâkimiyet giymesi ve savcılıkla meydana getirdiği anlaşmayla başıboş kalması dolayısıyla kabinede arazi alamayacağını açıkladı. Söz konusu karar, Netanyahu hükümeti ve ilçe erki arasındaki çekişmede acemi birlikte aşamayı yanında getirdi.
Netanyahu hükümetinin ilçe düzenlemesine erinç ülkenin başı çeken sektörleri ortada benimseme edilen faziletkâr uygulayım bilimi şirketleri ve mensupları 24 Ocak'ta başşehir Tel Aviv'de sokaklara indi.
Filistinli dirilik kayıplarında artış, İsraillere müteveccih dişe diş saldırıları
İsrail'de Netanyahu hükümetinin baş döndürücü sağcı isimlerle kurduğu hükümetinin göreve gelmesinin arkası esna alanda huzursuzluğun çoğalması anlamında endişeler de artmaya başladı.
İsrail ordusunun, 26 Ocak'ta engelleme altındaki Batı Şeria'nın kuzeyinde Cenin Mülteci Kampı'na düzenlemiş olduğu dominant ve derhal sonra çıkan vakalarda 10 Filistinli öldürüldü.
Cenin baskının ardından, engelleme altındaki Doğu Kudüs'te birlikte Yahudi iskân namına 28 Ocak'ta planlı silahlı saldırıda 7 İsrailli yaşamını kaybetti. İsrail polisi, saldırıyı düzenlemiş olduğu tamlanan Filistinliyi vurdu.
Doğu Kudüs'teki bu silahlı saldırıyı engelleme altındaki Doğu Kudüs'ün Silvan Mahallesi'nde 13 yaşlarında birlikte Filistinlinin, 2 Yahudi yerleşimciyi 29 Ocak'ta silahla yaralaması izledi. Netanyahu hükümeti, arka arkaya mevrut saldırıların arkası esna düzenlilik dalında da güçlü eyyam yaşadı.
Tepkiler artarken, kodifikasyon Meclis'te birlikte numara turu geçti
Yargı düzenlemesine müteallik gözlerin çevrildiği İsrail Başsavcısı Gali Baharav-Miara, 2 Şubat'ta itirazlarını ilettiği metinde, kaygılarının "güçler ayrılığı, yargının bağımsızlığı ve ferdî hakların korunmasının" bozulması üstünde toplandığını anlatım etti.
Binyamin Netanyahu hükümeti, bölgedeki kuvvet vakalarını esbabımucibe göstererek, 13 Şubat'ta Batı Şeria'da elan ilk İsrail huzurunda de gümrüksüz kurulan 9 iskân namına izin verileceğini ve bulunan iskân yerlerini genişleteceğini duyurdu. İsrail hükümetinin bu adımla Batı Şeria'daki gayrikanuni Yahudi iskân birimlerine tahminî 10 bin acemi bölük ekleyeceği belirtildi. Netanyahu'nun bu adımı, aralarında Türkiye, Amerika ve Avrupa Birliği ülkelerinin arazi almış olduğu nice ülkeden tepkiyle karşılandı.
Netanyahu hükümeti, 21 Şubat'ta kesinleşmemiş kanun teklifini on binlerce göstericinin abuhava genelinde gündüz boyu devam eden protestolarının gölgesinde birlikte numara turda Meclis'ten geçirdi. Yasanın geçmesi düşüncesince Meclis'te üç oylama yapılması gerekiyor.
Yargı düzenlemesi ekonomiyi vurdu
Mecliste meydana getirilen birlikte numara oylamanın arkası esna İsrail şekeli doğrudan devrisi gündüz dolar karşısında akıbet 3 senenin en bağan seviyesini gördü. Şekel, gücük ay ayında dolar karşısında toplamda yüzdelik 5 bedel kaybetti. İsrail Merkez Bankası, pahalılık baskısını esbabımucibe göstererek, 500 temel benek ürem arttırarak siyaset faizini akıbet 15 senenin en faziletkâr seviyesi bulunan yüzdelik 4,25'e çıkardı. Ancak Merkez Bankasının bu hamlesi de İsrail şekelinin bedel kaybını durdurmadı.
Yerel basındaki haberlere göre, millî kasacı yetkilileri, akıbet çağda ülkeden 4 bilyon dolara andıran birlikte varlığın Avrupa ve ABD'deki bankalara aktarıldığı bilgisini paylaştı.
Nablus'a baskın, Batı Şeria'da silahlı saldırı, Yahudi yerleşimcilerin Filistin beldesine "pogromu"
İsrail güçlerinin 22 Şubat'ta engelleme altındaki Batı Şeria'nın kuzeyindeki Nablus'a beş altı noktadan düzenlemiş olduğu baskın, alanda gerilimi baştan tırmandırdı. Baskında, 11 Filistinli öldürüldü, yüzlerce ad yaralandı.
Batı Şeria'nın kuzeyindeki Huvvara beldesinde ise 26 Şubat'ta dü Yahudi yerleşimci silahlı saldırıda yaşamını yitirdi. Aynı günün akşamında yüzlerce Yahudi yerleşimci, İsrail ordusunun huzurunda Huvvara beldesine gelmiş şekilde Filistinlilere erinç "toplu intikam" saldırıları düzenledi.
Yerleşimciler, beldede tün boyu onlarca evi ve arabayı kundakladı, Filistinlilere saldırdı, konutlarını taşladı. Yahudi yerleşimcilerin saldırısı kararı birlikte Filistinli yaşamını kaybetti, vakalarda nice ad yaralandı.
İsrail'de ihtilaf ve taharri memuru zabıta maşer örgütleri Huvvara'daki saldırıyı "yerleşimci terörü", "pogrom" (bir ekalliyet grubuna müteveccih kitlesel saldırı) diyerek niteledi. İşgal altındaki Batı Şeria'da biçim sahasından mesul İsrail ordusunun en faziletkâr rütbeli generallerinden Tümgeneral Yehuda Fuchs da cıvıl cıvıl namına Yahudi yerleşimcilerin saldırısı karşısında "sınıfta kaldıklarını" belirterek, Huvvara'daki saldırının birlikte "pogrom" bulunduğunu anlatım etti.
Başbakan Binyamin Netanyahu öncülüğündeki hükümet koalisyon hükûmeti hükûmeti ortaklarından baş döndürücü sağcı Dini Siyonizm Partisi önderi Smotrich ise 1 Mart'ta Yahudi yerleşimcilerin saldırmış olduğu beldeye müteallik "Huvvara beldesinin yeryüzünden silinmesi icap ettiğini düşünüyorum. Bence İsrail Devleti bunu yapmalı. Bu, Tanrı esirgesin, vatandaşın kanalıyla yapılmamalı.” laflarını harcama etti. Smotrich, evren başkentleri ve İsrail kamuoyundan mevrut tepkilerin arkası esna "sözleri hata seçtiği" açıklamasıyla gelişememiş etap attı.
Tel Aviv'de süvari polisler, nağme bombaları TOMA'lardan iğrendirici ıtri su
İsrail'de Netanyahu'nun ilçe düzenlemesine erinç gıcırtı hareketi, rastgele cumartesi düzenlemiş olduğu on binlerce kitlesel protestolara acemi birlikte seviyeye tırmandırmaya değişmeyen verdi.
Protesto hareketi, 1 Mart'ta ilçe düzenlemesine müteallik Meclis komitesi görüşmeleri yapılırken abuhava genelinde taharri memuru zabıta itaatsizlik eylemleri çağrısı yaptı.
Tel Aviv ile Kudüs arasındaki 1 numaralı otoyolu yanlarında getirdikleri dikenli tellerle kapattı. Polis, göstericilere engelleme ederek yolu trafiğe açtı.
Kentin ayrımlı noktalarında da ellerinde İsrail bayrakları ve türlü pankartlar bulunan binlerce ad sokaklara indi, kentteki kavşaklara doluşarak metodları kapattı.
İsrail polisi, Tel Aviv'deki göstericilere cop, süvari kollukçu birlikleri, nağme bombaları ve TOMA'lardan sıkılan iğrendirici ıtri suyla engelleme etti.
Netanyahu, eylemin arkası esna meydana getirdiği ulusa sesleniş konuşmasında, "protestocuları çizgiyi aşmakla" suçladı. Yargı düzenlemesine erinç protestocuları "anarşi çıkarmakla" suçlayan Netanyahu, göstericileri Huvvara beldesine hücumcu Yahudi yerleşimcilere benzetti.
Netanyahu'nun eşi, protestocuların etrafını sardığı kuaförden kollukçu desteği ile çıktı
Tel Aviv'de kitlesel taharri memuru zabıta itaatsizlik eylemlerinin gerçekleştiği tam Başbakan'ın eşi, Tel Aviv'de birlikte kuaförde çevrili kaldı. Sara Netanyahu'nun gittiği kuaförün uğrunda birleşen yüzlerce kişi, dev İsrail bayrağı açtı, çarpıcı sözler attı. İsrail televizyonları, Netanyahu'nun eşinin, polislerin kuvvet kullanarak göstericileri uzaklaştırmasının ardından, koyu düzenlilik önlemleri altında Tel Aviv'deki kuaförden boşaltma edilmesini enerjik yayınladı. Yerel medya, vakası "kuaför kuşatması" diyerek manşetlerine taşıdı.
Yargı düzenlemesi tartışması orduya sıçradı
Netanyahu hükümetinin ilçe düzenlemesine müteallik halkoyu tartışması alevlenirken mütekait erkânıharbiyeiumumiye başkanları, emektar istihbaratçılar, tahtelbahir subayları, iklim kuvvetleri kabilinden nice kesimden iktidarın adımlarını eleştiren ve kitlesel gıcırtı gösterilerine katıldıkları anlamında izahat birbirini izledi.
İsrail ordusunda fariza fail 37 redif harp pilotu, 5 Mart'ta yayınladıkları kuma açıklamayla, hükümetin adımları karşısında 8 Mart'ta öğrenime katılmayacaklarını bildirmesi, yargının yetkilerini kısıtlayan kanun teklifine tepkileri acemi birlikte boyuta getirdi.
Aynı şekilde, ordudaki siber kuvvetlere müteallik aralarında albay, ilçebay ve tümgenerallerin arazi almış olduğu 150 denli personelin, ilçe düzenlemesi durdurulmazsa birlikte ahir eğitimlere katılmayacağı bildirdi.
İsrail ordusundaki hususi operasyonlara eklenen 400 redif askeri istihbaratçı, hükümetin ilçe düzenlemesini yaşama geçirmesi yerinde "güvenlik teşkilatında iş etmeyi reddettiklerini" duyurdu.
Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'un ilçe düzenlemesi dair ortalık ortada arabuluculuk emek harcamaları daha ürün vermedi. Netanyahu iktidarı içerisindeki ilçe düzenlemesinin öncüsü esame "bazı değişikliklerle" teşri süreçlerinin bitmeme edeceğini belirtti.
Cenin’e dü ayrı baskın, Filistinli dirilik kayıplarında artış
İsrail ordusu 7 Mart'ta Cenin Mülteci Kampı'na düzenlemiş olduğu baskında 7 Filistinliyi öldürdü. Filistinliler, baskına aksülamel düşüncesince Batı Şeria genelinde umumi iş bırakımı anons etti.
İsrail güçlerinin 9 Mart sabahı Cenin civarlarında birlikte beldeye düzenlemiş olduğu baskındaysa 3 Filistinli elan öldürüldü.
Böylece İsrail askerlerinin yahut Yahudi yerleşimcilerin saldırıları kararı yılbaşından itibaren aralarında kadın, nemli ve evlatların bulunmuş olduğu 78 Filistinli yaşamını kaybetti.
Bu arada Netanyahu hükümetinin ilçe düzenlemesine erinç 9 Mart’ta abuhava genelinde “Diktatörlüğe erinç dayanma günü” ismi altında yolların kapatılması, şimendifer seferlerinin durdurulması kabilinden günce yaşamın akışını durduracak kitlesel taharri memuru zabıta itaatsizlik eylemleri çağrısı yapılıyor.
