Beyrut
Lübnan'da ekonomik buhran ile buna ilişkin kendisine gelişen elektrik ve erke kesintilerinin kez açmış bulunduğu toplumsal mesail 2021'de hayatı şimdi da zorlaştırdı.
Lübnan'da önce senelerde pırtlak veren yahut biriken sorunlar, 2021'de şimdi baş döndürücü derinleşip az şimdi tamamı kesimi etkisinde bırakır bir hale geldi.
Başta tutum edinmek amacıyla ağırbaşlı yalıtım kesintileri, sıvıyakıt krizi ve siyasal savaşma dolayısıyla baştan ortak iç savaşın pırtlak vermesi endişesini canlı Lübnanlıar, 2021'de nice bata çıka dövüşmek mecburiyetinde kaldı.
AA muhabiri, Lübnan'da 2021'e damgasını vuran insanoğlu yaşamını aracısız etkileyen ehemmiyetli evolüsyon ve vakaları derledi.
Lübnan'da bu sene derinleşen kazançlı kriz
Ülkede 2019'da süregelen ve toy tip güneş tacı virüsün çıkmasıyla beraberce kalan kazançlı kriz, 2021'da tesirini yaşamın tamamı sahalarında gösterdi.
Lübnan Merkez Bankası'nın dolar akışkanlık problemi bulunduğunu itiraf etmesi, döviz rezervlerinin erimesi, ülkedeki bulunan kazançlı krizi apayrı ortak boyuta taşıdı.
Lübnan lirası, Amerika doları karşısında yüzdelik 90'a vasıl bedel kaybı yaşadı ve ülkede resmi sıfır verilere layıkıyla pahalılık yüzdelik 700 arttı.
Birleşmiş Milletler'in (BM) 1 Temmuz'da yayımladığı kıymetlendirme raporunda, Lübnanlıların yarısından fazlasının fukaralık sınırı altında yaşadığı, ömür şartlarının 1975-1990 yıllarındaki iç harp döneminden güçlü şimdi biçimsiz bulunduğu vurgulandı.
BM Batı Asya Ekonomik ve Sosyal Komisyonu'na göre, 2021 yılı bakımından Lübnan nüfusunun yüzdelik 74'ü fukaralık problemi çekiyor.
Uluslararası Para Fonu'nun 2020'ye ilişik tutanağına layıkıyla ise Lübnan'da adam başı sakıt salname gelir, kazançlı buhran dolayısıyla 8 bin dolardan 3 bin doların dibine düştü.
Ülkedeki resmi minimal ücretin kıymeti ise 400 dolardan 40 doların dibine derece geriledi.
Elektrik ve sıvıyakıt krizi
Lübnan'da, kazançlı krizin etkilediği en ehemmiyetli sektörlerin başlangıcında erke toprak aldı.
Merkez Bankası, 12 Ağustos'ta, akaryakıta sağlanacak döviz kredilerinin resmi seviye namına piyasadaki başıboş seviye üstünden hesaplanacağını ve böylecene sıvıyakıt sübvansiyonunun kaldırılacağını açıklamıştı.
Bu açıklamanın dair ülkede mahrukat krizi pırtlak verdi ve aylarca süt istasyonlarının uğrunda levent boylu kuyruklar meydana geldi.
Yakıt fiyatlarında meydana getirilen ağırbaşlı zamlar, Irak'tan ithal edilen arsa yağı ve arkası sıra İran'a ilişik Suriye'den gümrüksüz mevrut mahrukat ile gestalt yönetim edilmeye çalışıldı.
Aynı sürede sıvıyakıt krizi yanında yalıtım krizini de doğurdu.
Ülkede mahrukat ile yalıtım üreten ve altyapısı çıtırbom bulunan santraller çalışamaz hale geldi. Devlete ilişik santrallerin işlev dışı kalması ve yakıtın karaborsa olması dolayısıyla hususi jeneratörler de çalışamadı.
Lübnan genelinde bilhassa yaz mevsiminde yurt adeta karanlığa gömüldü. Hastaneler bile yalıtım krizinin bitmeme etmesi şeklinde hastaların ölebileceği açıklamasında bulundu.
Hayatın asliye ihtiyaçı bulunan yalıtım halihazırda hoppadak 4 zaman bulunan ve hâlâ bu vakayiname soruna ortak hal bulunmuş değil.
Tayyuna olayı: Hristiyan ve Şii çatışması
Ülke tarihinin en biberli vakaları ortada toprak meydan 4 Ağustos 2020'deki Beyrut liman patlaması düşüncesince oluşturulan sormaca ülkede Hristiyan ve Şiiler arasındaki kanlık çatışmanın yaşanmasına sebebiyet verdi.
Soruşturmayı yürüteç Yargıç Tarık Bitar'ın, Şii Emel Hareketi ve Hizbullah'a andıran emektar talih yetkililerini ifadeye çağırmasıyla süregelen gerginlik, Bitar'ın görevden katılması kampanyası ile tırmandı.
Hizbullah ve Emel personellerinin 14 Ekim'de Bitar'ın görevden katılması düşüncesince düzenledikleri gösteriye silahlı atılım düzenlendi.
Olayın meydana geldiği mahalleden ismini meydan Tayyuna saldırısında 7 Şii ölürken, saldırıdan aykırılık cephesinde toprak meydan Hristiyan Lübnan Güçleri Partisi önderi Semir Caca mesul tutuldu.
Hakkında sorun oluşturulan Caca, mahkemeye gitmedi fakat Tayyuna olayı, ülkede 1975-1989'da pırtlak veren iç savaşın yaşanabileceğini hatırlattı.
Krizler bellek göçünü tetikledi
Ekonomik buhran dolayısıyla meydana mevrut ağırbaşlı yalıtım kesintileri, mahrukat problemi ve sonuç kendisine Tayyuna amacıyla fikir donör hadiseler ülkede bulunan bellek göçünün artmasına kez açtı.
Ülkenin ilkin esenlik edinmek amacıyla mühendislik ve bankacılık sektöründe etkin tecrübeli nice Lübnanlı, şimdi dobra aylık ve avlu düşüncesince Körfez, Avrupa, Amerika ve Kanada'ya muhaceret etti.
Lübnan Doktorlar Sendikası Başkanı onur Ebu Şeref, 30 Kasım'da AA muhabirine icra ettiği açıklamada, ülkedeki krizler dolayısıyla doktorların minimum 4'te birinin ülkeden muhaceret ettiğini belirtmişti.