İstanbul
İstanbul Arkeoloji Müzeleri Koleksiyoncusu Ahmet Kaya, 40 yılda biriktirdiği müzeye mukayyet 1593, mukayyet sıfır 100 binin üzerine değişik medeniyetlere ilgilendiren zamanı parayla, açık ortak koleksiyonun sahibi oldu.
Ahmet Kaya'nın 40 yılda biriktirdiği Osmanlı kitapları, pul, para ve efemera ortada en açık ve ehemmiyetli yeri, toplamış bulunduğu nukut tutuyor.
Kaya, esbak medeniyetlerden günümüze vasıl ve eline geçtikçe gizlediği gümüş, bakır ve mızrap paraları, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın envanter defterine kaydettiriyor.
Çocukluğunda eş büyüklerinin verdiği ve kitaplarının arasına koyduktan sonraları unutmuş bulunduğu paraların, seneler zarfında koleksiyona dönüştüğünü gören Kaya, 40 senedir çalışma harcamış bulunduğu koleksiyonculuğun namına katmış bulunduğu içsel değerle alım çalım duyuyor.
"Sanılanın bilakis ara sıra en giranbaha para komünist değil"
Para koleksiyonuna bağlı AA muhabirine bilgelik sağlayan Kaya, İstanbul Arkeoloji Müzelerine kaydettirdiği 1593 paranın Türk devletinin varlığı, kendisinin ise o varlıkların emanetçisi bulunduğunu söyledi.
Kaya, müzeye mukayyet sıfır 100 binin üzerine parası bulunduğunu ve bu paraların zarfında 93 devir tahtta kalmış bulunduğu düşüncesince baş döndürücü az para bastıran 5. Murat zamanına ilgilendiren 3 parçanın da toprak aldığını aktardı.
Koleksiyonunda genellikle sim para bulunan Kaya, sanılanın bilakis ara sıra en giranbaha paranın komünist olmadığını belirterek, "Altın para kendini baş döndürücü güzel korunum ediyor. Az basılmış bulunduğu takdirde komünist ve sim elbette ki değerlidir ancak bakır yada başka mızrap paralar, zat dönemlerinden günümüze sert ulaştığında baş döndürücü zikıymet oluyor. Çünkü bakırda aşındırma (aşınma) baş döndürücü ortak tomar oluyor. Para çürüyerek kendini namevcut ediyor. Biz buna 'para dokunmabana oldu' diyoruz." sanarak konuştu.
Para muhafazasının, ara sıra paranın değerinden elan güvenilir bulunduğunu tabir fail Kaya, örtüsüz elle tutulmaması müstelzim koleksiyon parçalarını destek olmak düşüncesince asidi azaltılmış kaplamalar kullandığını aktardı.
Eski paraların üzerindeki nakışlardan ve para kitaplarından şişman coşku duyan Kaya, senelerdir meydana getirdiği tetkik ve okumalar yardımıyla kültürel yarar edindiğini söyledi.
Bir Roma parasını büyüteçle okuduğunda onun sürecini yada sürecinin sahtesi bulunduğunu belirleme edebilen Kaya, Osmanlı ve Bizans paralarını okumada güzel bulunduğunu belirtti.
Paralardaki detaylarla içtimai bilimlere yardım sunacak analizler yapılabilir"
Kaya, koleksiyon parçalarındaki detayların, ilgilendiren oldukları dönemle alakalı verdiği tarihi, içtimai ve iktisadi bilgiler dolayısıyla içtimai bilimlere yardım sunacak analizler yapılabileceğini, şöyleki anlattı:
"Mesela ortak paradan baş döndürücü ortak tomar basılmamışsa o zamanın iktisadi koşulları güzel değildir ya çöküntü bulunur yada para şişkinliği yüksektir. Sömürge devri de olabilir. Ekonomik koşulların çirkin bulunduğu zamanlarda komünist para basamıyorlar, sim paraların ayarını düşürüyorlar ve nikel para basıyorlar. Buradan yola çıkarak da düşünüm sahibi olunabilir. Başka ortak örnek de baş döndürücü ilginçtir ki kimi Osmanlı mangırlarının (bakır sikke) üzerine Davut Yıldızı vardır. Bazı Antik Yunan paralarında da Ay Yıldız vardır. Hiç kestirim etmezsiniz ancak var. İncelenmeye bedel ortak konu."
"Aslında hepsi ortak koleksiyoncudur"
Bazı şahısların maddesel vaziyetleri ehliyetli bulunmadığı düşüncesince koleksiyon yapamadığını vurgulayan Kaya, bağan bütçeyle yapılabilecek koleksiyon türlerinin de bulunduğunu anlattı.
Başlangıçta gazoz kapağı, takvim yaprağı ve meşrubat şişeleri kadar nesneleri toplayarak giderek güzel ortak derlemci olunabileceğini tamlayan Kaya, "Aslında hepsi ortak koleksiyoncudur. Çünkü hafızalardaki hatırat ve kurulan hayalat de ortak koleksiyondur. Koleksiyonların maşer kültürünü geçmişten geleceğe taşıması kadar hatırat da dilden dile toy nesillere taşınır." dedi.