Teknoloji

Gelecek nesiller Ali Kuşçu'nun izinde uzayı öğreniyorlar

Matematik, yıldız bilimi ve tekellüm sahalarında 15. yüzyıla damgasını vuran Ali Kuşçu'nun ismini haiz Eyüpsultan ilçesindeki merkezde doğacak nesillere evren bilimi anlatılıyor.

Gelecek nesiller Ali Kuşçu'nun izinde uzayı öğreniyorlar
16-12-2021 13:38
İstanbul

Matematik, yıldız bilimi ve irat sahalarında Türk-İslam evveliyatına adını değerli harflerle yazdıran Ali Kuşçu, 547 sene ilkin ahit ölüm etti. Yaşadığı çağda evren bilimi hesabına baş döndürücü ehemmiyetli çalışmalara imza atan ve sert baş döndürücü mektepli yetiştiren Ali Kuşçu'nun adı, kabrinin bulunmuş yer aldığı Eyüpsultan ilçesinde yaşatılmaya bitmeme ediyor.

Eyüpsultan Belediyesi kabilinden 2014 senesinde Gençlik ve Spor Hizmetleri Müdürlüğü içinde kurulan Ali Kuşçu Uzay Evi, bebek ve gençlere hem merkeze adını sağlayan adlı sanlı astronomu tanıtıyor hem de feza bilimleri dair doğacak nesillerin ufkunu genişletiyor.

Merkezdeki emek harcamaları AA muhabiriyle paylaşan Ali Kuşçu Uzay Evi Sorumlusu ve Eğitimci Hatice Bahar Atalı, İslam yaşamına doğrultu sağlayan adlı sanlı astronomun bilgi zamanı açısından önemine ayraç etti. Kuşçu'nun ayrımsız sürede dobra müşterek riyaziyeci ve kıstak ilim adamı bulunduğunu tamlayan Atalı, Fatih Sultan Mehmet kabilinden Osmanlı topraklarına çağırma edilen Ali Kuşçu'nun ilmî açıdan baş döndürücü ehemmiyetli çalışmalara imza attığını kaydetti.


Ali Kuşçu'nun icra ettiği çalışmaların zamanın teknolojik olanakları cezaevi uğrunda bulundurularak değerlendirilmesi icap ettiğini tabir fail Atalı, "O çağda uygulayım bilimi yok, baş döndürücü kısıtlanmış olanaklar var. Teleskop bile geliştirilmemiş. Eldeki imkanlarla hocası bulunan Uluğ Bey'den artan bilgilerle baş döndürücü ehemmiyetli eserlere, buluşlara imza atmış. Ay'ın evrelerini hesaplamış, Dünya'nın eğikliğini hesaplamış. O zamanın imkanlarını şimdiyle karşılaştırdığımızda baş döndürücü iri hassasiyetlerle ölçmüş bunu." dedi.

70 bine DOĞRU öğrenciye işlev verdi

Ünlü bilgi insanının adını, kabrinin bulunmuş yer aldığı Eyüpsultan'da keyiflendirmek istediklerini tamlayan Atalı, merkezdeki emek harcamaları şöyleki anlattı:

"Burada 5 yaştan 25 hoşnutluk denli öğrencilere yıldız bilimi ve feza bilimlerini anlatıyoruz. Açıldığımız günden buyana 70 bine DOĞRU öğrenciye işlev verdik. Hem okullara müteveccih yegâne seferlik eğitimlerimiz olmakta hem ferdî şekilde bu eğitimi alabiliyorlar hem de devamlı eğitimlerimiz oluyor, 4, 6, 8 hafta halinde değişen. Mezun ettiğimiz ortaöğretim öğrencilerimiz şu anda Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümünü üniversitede aktarmak üzereler. Bizim maksadımız öğrencileri topluma müfit müşterek halde yıldız bilimi yönünde kazandırabilmek ve buna da ulaştığımızı giymek bizi baş döndürücü bahtiyar ediyor."

Salgın dolayısıyla devir içi eğitimlere de başladıklarını, bu sayede çabucak İstanbul'dan değil, bambaşka kentlerden de öğrencilere ulaşabildiklerini kaydeden Hatice Bahar Atalı, eğitimlerde tilmiz mucibince Güneş sistemi, roketler, feza istasyonları, kadro yıldızlar, mavera gezegenler denli mevzuları anlattıklarını dile getirdi.

Atölye çalışmalarıyla öğrencilerin öğrendiklerini pekiştirmelerine araştırma görevlisi olduklarına yer veren Atalı, şunları söyledi:

"Öğrenciler en baş döndürücü karadelikleri nikbet ediyor. Zaten ziyasız müşterek bilinçlilik yer aldığı için, manzara kuvvetiyle de en baş döndürücü nikbet edilen bilinçlilik oluyor. 'Güneş sistemine müşterek karadelik yaklaşırsa ne olur?' en baş döndürücü bunu soruyorlar. Böyle müşterek şeyin olması belkili değil, zira halis muhlis cisimlerin müşterek yörüngesi mevcut uzayda ve bizlere yakın müşterek karadelik yok, bunları anlatıyoruz çocuklara. Onun haricinde Mars ile ilişik baş döndürücü istifham geliyor. Mars bu aralar gündemde müşterek planet ve biraz on sene içinde Mars'ta koloniler kurulması planlanıyor. Onun düşüncesince Ay'a gidilecek ilkin Ay'da üs kuracak insanoğlu ve Ay'dan Mars'a gidişler gerçekleşecek. Bunların hepsini anlattığımızda çocuklarda müşterek dolay açılıyor ve buradan çıktıklarında 'Ben feza adamı peyda etmek istiyorum, uzaya kıymetlendirmek istiyorum.' diyen evlatların sayısı artıyor."

Ali Kuşçu kimdir?

Türk-İslam dünyasının yıldız bilimi ve hesap alimleri ortada muhik müşterek üne ehil bulunan Ali Kuşçu'nun 15. asrın evvel çeyreğinde Semerkand'ta doğduğu sanılıyor. "Kuşçu" lakabı ise babasının o çağda Timur İmparatorluğu'nun 4. sultanı, yıldız bilimi çalışmalarının aslını meydana getiren müsellesat bilimsel üstünde enikonu ehemmiyetli emek harcamaları mevcut Uluğ Bey'in kuşçubaşısı olmasından kaynaklanıyor.

Uluğ Bey'in oğlu denli sevilmiş yer aldığı ve yetiştirdiği Ali Kuşçu, dini ilimlerin yanı esna dil, matematik, yıldız bilimi dair da dersler aldı. Semerkand'da tahsilini tamamladıktan sonradan Kirman ve Herat'ta mevcut ve yıldız bilimi ve dini bilgilerini genişleten Ali Kuşçu, hâlâ sonradan baştan Semerkand'a döndü. Bir devre Semerkand Rasathanesi'nin başına getirilmiş yer aldığı sanılan Ali Kuşçu, Uluğ Bey'in ölümünün peşi esna çıkan hükümdarlık kavgaları esnasında hacca gideceğini belirterek kentten ayrıldı.

Bir devre Herat, Taşkent ve Tebriz'de mevcut Ali Kuşçu, 1470'lerde murahhas şekilde gittiği Fatih Sultan Mehmet'ten Osmanlı topraklarında emek harcaması dair öneri aldı. Bu teklifi onama fail Ali Kuşçu, sefirlik vazifesini tamamlayıp ailesiyle baş başa baştan kente döndüğü sırada, Fatih Sultan Mehmet kabilinden görevlendirilen İstanbul Kadısı Hocazade Müslihü'd-Din Mustafa başkanlığındaki müşterek yıldız bilimi kabilinden İstanbul civarlarında karşılandı.

Otlukbeli Savaşı'ndan sonradan Ayasofya Medresesi Müderrisliğine tayin edilen Ali Kuşçu, yaşamının akıbet yıllarını İstanbul'da geçirdi. Astronomi, matematik, kıstak ve irat sahalarında sert baş döndürücü mektepli yetiştiren Ali Kuşçu, İstanbul'un arz derecesi ve boylamını ölçtü, dünyanın eğikliğini, ayın evrelerini hesapladı ve türlü gün saatleri yaptı. Ali Kuşçu 16 Aralık 1474'teki vefatının peşi esna Eyüpsultan ilçesindeki Eyüp Sultan Türbesi haziresine defnedildi.

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?