Ankara
Avrupa Tıp Uzmanları Birliği Nadir ve Tanısız Hastalıklar Komisyonu Başkan Yardımcısı ve Nadir Hastalık Gönüllüleri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serdar Ceylaner, 6 Ekim Dünya Serebral Palsi Farkındalık Günü kapsamında AA muhabirine, hastalığın belirtileri, benzediği öbür bulunmaz emraz ve ailelerin uyanıklık etmesi gerekenlere bağlı bilgelik verdi.
Bazı bebeklerin doğdukları devir soluk almakta müşkül çekebildiğini ve bu süreçte bellek hasarı gelişme göstermesi yerinde SP'nin ön tanısının konulduğunu aktaran Ceylaner, arada ortak de bu durumun nesil esas karnındayken meydana gelebildiğini anlattı.
Ceylaner, bebeklikte oturma, volta kabil alışılagelen gelişimsel süreçlerde tanıdık problemlerin de SP şüphesini doğurduğunu vurgulayarak, "SP ile ait bulgular öbür nice hastalıkla karıştığı düşüncesince arada ortak teşhis atmak ağır olabiliyor. Aileler hakeza ortak halde izleme ve otama planları düşüncesince sinir bilimi uzmanlarının beraberinde kesinlikle genetik uzmanlara da başvurmalıdır." sanarak konuştu.
"SP ile karıştırılan genetik emraz var"
Prof. Dr. Ceylaner, "SP'nin genetik yönünün bulunmadığı"na müteveccih kusur ortak umumi inanış olduğuna dikkati çekerek, "Serebral palsili parasız gruplarına baktığımızda ehemmiyetli miktarda genetik bulguların da bahis konusu bulunduğunu görüyoruz. Hem bu manada bununla beraber benzeri belirtileri haiz bambaşka ortak genetik hastalıkla SP'nin fark edilmesi noktasında ailelerin genetik uzmanlarına da danışmasında şişman kâr var." dedi.
SP ile belirtileri karıştırılan bulunmaz hastalıklara yer veren Ceylaner, şunları kaydetti:
"Serebral palsili şahısda dü cins hastalığın da araştırılması gerekir. Bazı rahatsızlıkların ismi serebral palsidir lakin genetik nedenlerle oluşurlar. Bu rahatsızlıkları sağlık muayenesi ile fark etmenin olanağı yoktur. Genetik dert kataloglarında bu rahatsızlıkların ismi 'serebral palsi' namına geçer. Bunun indinde gene çabucak muayeneyle serebral palsiden fark edilemeyen 'AADC eksikliği' ismi sunulan ortak dert da vardır. Ayrıca bebeğin ağır doğumuna, doğumda oksijensiz kalmasına münasebet olan, ehemmiyetli bölümü adale yahut asap sistemiyle ait bulunan emraz da bulunuyor. Bu hastalıklar, bebeklerin yeteri kadar müvellidülhumuza alamaması ve beyninde hasar oluşmasına münasebet oldukları düşüncesince SP'yi upuygun imitasyon ederler. Tüm bu rahatsızlıkları fark edebilmenin en aceleci yolu genetik testlerdir."
Genetik testleri talih hastanelerinde parasız yapılabiliyor
Prof. Dr. Serdar Ceylaner, Türkiye'de genetik hastalıklara bağlı testler gerçekleştirildiğini, birtakımı talih hastanelerinin de bu testleri parasız yaptığını belirterek, "Genetik testler, hem evlatların esas hastalığının tanısının konulması bununla beraber derinliğine mehil takiplerinde baş döndürücü önemli. Ayrıca ailenin baştan nesil sahibi peyda etmek istemesinde de hastalığın yeni baştan etmemesi açısından şişman ehemmiyet taşıyor. Bu nedenlerle hepsi serebral palsi hastaları kesinlikle genetik birimlerine başvurmalı." şeklinde konuştu.
Özel gereksinimli bireylerin yakınlarına "aşı" çağrısı
Kovid-19'la mücadelede dosdoğru bireylere uyarınca elan ortak tomar riziko grubunda arazi meydan hususi gereksinimli bireylerin kusursuz düze aşılanmasının önemine de aksan karşıcı Ceylaner, "Salgından kurtulmamızın ortak tane yolu en aceleci halde aşılanmadır. Aşılanmayan şahıslar çabucak kendileri değil, çevresindeki şahıslar düşüncesince de riziko oluşturuyor. Bu sebeple hususi ihtiyaçı bulunan kişilerin, ayrımsız evde canlı hepsi yakınları ve bakıcılarının da kesinlikle aşılanması gerekiyor." uyarısını yaptı.
Genetik ve bulunmaz rahatsızlıkların engellenebileceğine, riskli grupta arazi meydan şahısların gebelik evveliyat ve sürecinde birtakımı tedbirleri alabileceğine ayraç fail Ceylaner, "Aile öyküsünde genetik yahut bulunmaz dert bulunanlar, hısım evliliği, çokluk gebelikler, elan evvel düşük, geberik tevellüt yahut bambaşka gebelik sorunları canlı kişiler, gebelikte az tevellüt ağırlığı riski belirlenenler, vakayiname rahatsızlığı mevcut esas adayları, riziko grubunda arazi almaktadır. Bu şahısların gebelik planlaması evveliyat ve gebelik sürecinde hekimlerle bağlantı biçiminde olması, risklerin azaltılması açısından baş döndürücü önemli." dedi.
Akraba birlikteliği uyarısı
Avrupa Tıp Uzmanları Birliği Nadir ve Tanısız Hastalıklar Komisyonu Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ceylaner, Türkiye'de hısım evliliğinin oluşturabileceği risklerin yeteri kadar bilinmediğini vurgulayarak, şu halde konuştu:
"Akraba birlikteliği yapanların hepsinin parasız çocuğunun olmaması bireylere kusur ortak güvenlik veriyor. Fakat hısım birlikteliği karşıcı şahısların parasız nesil sahibi olma olasılığı, öbür evliliklere uyarınca az elan 10 büküm elan fazla. Bu sebeple hısım evliliğinden kaçınılması gerekir. Akraba birlikteliği yapmış şahısların de nesil sahibi olmaksızın evvel kesinlikle genetik merkezlerine derece derece açık tarama panelleri yaptırmaları baş döndürücü önemli. Bu yaşanabilecek riskleri ehemmiyetli seviyede azaltacaktır."
