Antalya
Akciğer Sağlığı ve Yoğun Bakım Derneğince (ASYOD) Belek'teki ortak otelde meydana gelen "Ulusal Akciğer Sağlığı Kongresi" kapsamında matbuat mensuplarıyla ortak araya mevrut topluluk üyeleri, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ile akciğer ve döş rahatsızlıklarına bağlı değerlendirmelerde bulundu, soruları yanıtladı.
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Farabi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, dünyada ve Türkiye'de salgının hâlâ yeteri kadar arama dibine alınamadığını, hala bulaşın ve ölümlerin bitmeme ettiğini hatırlattı.
Bugün 25-30 bin bandındaki pestil sayısının, alışılagelen yaşama dönüldüğü dikkate alındığında, şok ortak gidiş olmadığını özetleyen Özlü, bunun arama dibine katılması gerektiğini, bunun yolunun da aceleci ve münteşir dölleme bulunduğunu tabir etti.
Prof. Dr. Özlü, bilimin 11 ay kabil endamsız ortak müddet içinde üstünde sakıt mesuliyeti hesabına getirdiğini, Kovid-19'la ilgilendiren aşırı sayıda çarpıcı ve emniyetli aşıyı kullanıma sunduğunu belirtti.
Bugün dünyada 6 bilyon dozu ortak tomar Kovid-19 aşısı uygulandığına ayraç fail Özlü, "İlk ilkin kimi çekinceler, endişeler, korkular anlaşılabilirdi. Ama bundan sonra zamanımızda aşırı sayıda aşının yapıldığını biliyoruz. Aşıların emniyetli ve çalışan bulunduğu konusunda, ilmî düzentileme ve raporlar haricinde şahsen deneyimlerimiz, gözlemlerimiz var. Dolayısıyla bundan sonra bu mevzuda tereddüde mevki yok." diyerek konuştu.
Prof. Dr. Özlü, Türkiye'nin dünyada aşılamayı elleme karşılayıcı devletler ortada arazi aldığına değinerek, devletin telkih tedariki ve her insanın kolaylıkla aşılanabilmesi hususunda yılgı efor gider ettiğini, her insanın istediğinde en bedava halde aşıya ulaşabildiğini anlattı.
"Yasaklar ve kısıtlamaların olmasını bundan sonra hiçbirimiz istemiyoruz"
Şu an aşıdan ayrıksı çelimli ortak hal ve çarpıcı ortak derman bulunmadığı düşüncesince bu fırsatın kullanılması icap ettiğinin altını çizen Özlü, şu halde bitmeme etti:
"Başka ortak hal dediğimiz yasaklar ve kısıtlamaların olmasını bundan sonra hiçbirimiz istemiyoruz. Dolayısıyla dölleme hesabına açıklık almalıyız. Geldiğimiz arazi dobra ancak kifayetli değil. Özellikle Delta varyantı... Bulaşma hızı hâlâ ortak tomar bulunduğu düşüncesince bundan sonra topluluğun yüzdelik 90'ından fazlasını mükemmel düze aşılı duruma getirmemiz gerekiyor ki pandemiyi arama dibine alabilelim. Vuhan'dan çıkan virüsle ilgilendiren bu rakamı yüzdelik 70 namına söyleniş ediyorduk ancak demincek bu yüzdelik 70'de kifayetli olmayacak. Toplumda aşırı efdal miktarda aşılamayı yapmak durumundayız. Bunun düşüncesince her insana ortak an ilkin hepsi aşılarını yaptırmalarını, on paralık yaptırmamışsa geçmiş dozu, yaptırmışsa ikinci dozu yaptırmalarını referans ediyorum. İnaktif aşıyı olanların da 3. dozu yaptırmalarında şişman avantaj var."
"Delta varyantı da hassaten ergenlerde hâlâ yoğunlaştırılmış görünüyor"
Geçen sene Türkiye'deki vakaların çoğu kez 65 gözyaşı üzerinde, süreğen rahatsızlığı bulunan ve afiyet mensuplarından oluştuğunu hatırlatan Özlü, şunları aktardı:
"Bugün bu ağız ağıza değişmiş durumda. Şu anda bulunan vakalarımızın şişman çoğunluğu gençlerden, sağlıklı, başlangıçta süreğen rahatsızlığı sıfır kişilerden oluşuyor. Sağlık mensupları on paralık bulunmayan denecek denli az. Bu elbette aşının etkisi. Gerek buğulanmış popülasyonda ister süreğen rahatsızlığı olanlar ve afiyet çalışanlarında tozlaşma oranları enine boyuna yüksek. Dolayısıyla bundan sonra onları yeteri kadar koruyabiliyoruz. Şu anda Delta varyantı da hassaten ergenlerde hâlâ yoğunlaştırılmış görünüyor. Gençlerdeki dölleme oranlarının düşüt olması da çoluk çocuk ortada olay sayılarının artmasına sebep oldu."
Kovid-19 servislerinde ve dip bakımlarda ağırlıklı namına 25-35 gözyaşı arası hastaların otama gördüğüne dikkati çekici Özlü, "Daha başlangıçta tek rahatsızlığı sıfır şahıslar bunlar. Çok ciddi hastalarımız var. ECMO aletine bağladığımız gebeler var. Çok teessürat yaşıyoruz kılıç de onlarla beraber." ifadesini kullandı.
Türkiye'de 2. düze aşısını olmayan, 2 düze inaktif telkih olup 3. düze aşısını yaptırmayan yahut on paralık telkih yaptırmayan şahıslar bulunduğunu dile getiren Özlü, "Dolayısıyla sesimin eriştiği değme vatandaşa ortak an ilkin aşılarını yaptırmalarını öneriyorum. Bu değme şeyden, yasaklardan, kısıtlamalardan hâlâ kolay. Salgın bitmeme etmiş bulunduğu sürece kesinlikle kendimizi korumaya bitmeme edelim." uyarısında bulundu.
"Aşılar çarpıcı ve güvenilirdir"
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Akın Kaya da salgında olay oranlarının enine boyuna yükseldiğini, bunların derinlemesine takiplerinin de adım adım ortaya çıktığını aktardı.
Özellikle şişman hastanelerde Kovid-19 izleme poliklinikleri açıldığından bahseden Kaya, kendilerinin de bu polikliniklerde Kovid-19'un akciğerler üstündeki etkilerini gözlemlediklerini, hastalarda belirgi var ise bunu elbette otama edeceklerine değgin icraat yürüttüklerini anlattı.
Prof. Dr. Kaya, Kovid-19 izleme polikliniklerindeki gözlemlerine bağlı şunları kaydetti:
"Özellikle doğacak yaşlı, dip ihtimam ünitesinde yatmış ve efdal miktarda müvellidülhumuza gereksinimi almış, sigara içen, süreğen içki öyküsü bulunan hastalarda akciğerde ciddi sekeller kalabiliyor. Bu çeşit seyrettiğimiz hastaların aşırı şükür ki şişman çoğunluğunun bulgularında gerilemeler izliyoruz. Kalan sekellerin dirim kalitesine, fonksiyonlarına elbette ağırlık edeceğini anlamaya çalışıyoruz. Çok az ortak grupta da burada gelişen ciddi sekellerin ilerlememesi düşüncesince ne ilaçları vereceğimizi tartışıyoruz. Efor kapasitesi sınırlanmış, soluk darlığı çekici hastalarda da akciğer pulmoner iyileştirme emek harcamaları ön plana çıkıyor. Uzun takiplerde hassaten eş hekimleri yahut bu hastaları izleyen kliniklerde açıklanamayan soluk darlığı, açıklanamayan ortak önsezi rahatsızlığı ortaya çıkarsa bunun Kovid dolayısıyla olabileceğinin akla getirilmesi ve ona gereğince hastanın izlenmesi gerekiyor. Hastalarımızın sigara içmemesi, içki kullanmaması, fiziki aktivitede bulunması, açıkça havada hâlâ aşırı zaman geçirmeleri, hâlâ aşırı sosyalleşmelerinin elleme olacağına inanıyoruz."
Prof. Dr. Kaya, yaşanmış bulunan telkih tereddüdünü alt etmek istediklerinin altını çizerek, "Mevcut teknolojiler ve gelişen noktalarda bu denli aceleci aşıların üretilmesi aktiflik ve asayiş çalışmalarına ortak bilinçlilik değil, esasen geldiğimiz uygulayım bilimi ve ilginin, kaynakların bu bölgeye aktarılmasıyla da ilgili. 1,5 senedir az hâlâ hepsi kaynaklar buraya aktarılıyor. Tüm laboratuvarlar Kovid'le ilgilendiren icraat yapıyor. Bu icraat açıkça erişime veriliyor." dedi.
"Aşılar çarpıcı ve güvenilirdir." diyen Kaya, hepsi vatandaşların telkih konusunu önemsemesini istediklerini laflarına ekledi.
Toplantıda, ASYOD Başkanı Prof. Dr. Erdoğan Çetinkaya, UASK 2021 Bilimsel Komite Başkanı Prof. Dr. M. Emin Akkoyunlu, Kongre Başkanı Prof. Dr. Aydın Çiledağ, Kongre Basın İlişkileri Sorumlusu Dr. Öğr. Üyesi Özge Aydın Güçlü de arazi aldı.
"Ulusal Akciğer Sağlığı Kongresi", 10 Ekim'de sona erecek.
