Trabzon
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Farabi Hastanesi Halk Sağlığı Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Topbaş, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, genel ağ zarfında ve sosyal medyada akilane ve güvenli hijyen edinebilmenin ehemmiyetli bulunduğunu belirtti.
Kovid-19'un, Çin'den evvel 31 Aralık 2019'da bildirildiğini anımsatan Topbaş, "Resmi yük namına 11 Mart 2020'de de Dünya Sağlık Örgütü pandemi duyuru etti. Yani müşterek virüs Çin'den çıkıyor, topu topu dünyayı fiziki namına 70 günde tesiri dibine alıyor. Bilgi kusursuz bilakis 7 saniyede topu topu dünyaya yayılıyor. Dolayısıyla insanoğlu da bu bilgiye vardıklarında bu bilginin akilane olup olmadığını teslim etmeden, sözde doğruymuş üzere ikrar yazar bedel yargıları meydana getirmeye başlıyor." niteleyerek konuştu.
Topbaş, bunların kullanıcılarını ağır biçimde aksi etkileyebildiğine ayraç ederek, laflarını şu biçimde sürdürdü:
"Aile hekimlerine yahut polikliniklere hastalarımız 'hocam abd şu biçimde müşterek çor var. Onu internette araştırdım, şu biçimde müşterek sorunmuş. Kansermiş, şu biçimde öldürürmüş, şu biçimde beni etkilermiş' bilgileriyle geliyorlar. Eskiden kılıç bunu ihtimal karı büyüklerimizden, komşularımızdan öğrenirken deminden en önemsiz müşterek şikayette internetten, kontrol motorlarından yahut sosyal medyadan öğrenmeye çalışıyoruz. Bunun kararında da baş döndürücü i·lginç kavramlarla erinç karşıya kalıyoruz ve endişeyle sağlık kuruluşlarına başvuruyoruz."
İnsanların internette, kontrol motorlarında sağ esen ilişik yakınmalarını arattıklarında i·lginç şeylerle de karşılaşabildiklerini anlatım ederek, "Dolayısıyla siz müşterek aramaya girdiğinizde reklam ajanslarının ve ya reklam içeren sitelerin ürünleriyle erinç karşıya kalıyorsunuz. Bir anda o bilim değişik müşterek noktaya evriliyor ve kullanıcılarını baş döndürücü ağır biçimde sıkıntıya sokabiliyor. Biz buna bilginin salgını diyoruz. " dedi.
"Sağlık okuryazarlığımızı artırmamız gerekiyor"
Topbaş, bu durumun önüne geçebilmek düşüncesince sağlığın elleme bilinmesi gerektiğine dikkati çekerek, "Sağlık okuryazarlığımızı artırmamız gerekiyor. Sağlık okuryazarlığının müşterek bileşeni de sayısal sağlık okuryazarlığı. Yani internette yahut sosyal medyada sayısal ortamlarda akilane bilgiye yetişebilmek düşüncesince sayısal sağlık okuryazarlığımızı artırmamız gerekiyor." niteleyerek konuştu.
Ulaşılan bilginin doğruluğunun teslim edilmesi icap ettiğini vurgulayan Topbaş, bilginin nasıl, kimler tarafından, ne icraat kararı üretildiğinin behemehâl sorgulanması gerektiği kaydetti.
"Belki az buçuk sıradan deyim olacak fakat kontrol motorlarında gördüğümüz rastgele sakallıyı dedemiz zannetmememiz gerekiyor." ifadesini kullanan Topbaş, şahısların iptila ettikleri şeyleri araştırabileceğini fakat bunların menfaatlerini hata yöne götürebileceğini bilmeleri icap ettiğini söyledi.
Topbaş, Türkiye'de bundan sonra rastgele yere münteşir müşterek karı hekimliği sistemi olduğuna dikkati çekerek, "O sebeple en DOĞRU sağlık danışmanı bulunan karı hekimlerine, gerekiyorsa ikinci, üçüncü basamaktaki sağlık kuruluşlarına başvurmaları, onların akilane bilgiye ulaşmalarında hem kendileri hem karı fertleri bununla beraber etraftaki insanoğlu düşüncesince henüz yarayışlı olacaktır." dedi.
"Sağlıkla ilişik müşterek şeyse genel anlamda doktora değerlendirmek henüz mantıklı"
Trabzon'da canlı Barış Karpuz, bundan sonra internette rastgele mevzuda bilim arandığını belirterek, "Çağın rahatsızlığı bu fakat sağ esen ilişik müşterek şeyse genel anlamda doktora değerlendirmek henüz mantıklı. Kendi adıma internetten elden ne hekim henüz elleme ve onun yorumlarıyla ilgili bilim alıyorum. Hastalığımı araştıracak ve onu sonuçlandıracak müşterek durumum yok." niteleyerek konuştu.
İnternet üstünden kendisini otama etmeye etkin şahıslara DOĞRU etrafında tanık bulunduğunu dile getiren Karpuz, bunun baş döndürücü hata bulunduğunu düşündüğünü belirtti.
"Duymak istediğim yanıtı alınca güzel"
Sağlığa müteveccih internette tetkikat yaptığını kail Mustafa Alagöz de, "Duymak istediğim yanıtı alınca elleme de gayrı çeşitli talihsiz olacaktım. O devir 'Bu asılsız söylüyor.' diyecektim. Aslında orada kendimizi kandırıyoruz. İşin zaten en azından yüzdelik 30-40 mıhlı bulunduğunu düşünüyorum. Fikir edinmiş oluyorsun, farkındalık yaratıyor hata bile olsa." ifadelerini kullandı.
18 yaşındaki Efe Kara da interneti baş döndürücü kesif kullandığını kaydederek, "Hastalıklarla ilişik internete baktığım devir oradaki bilgilere güvenmiyorum. 'Başım ağrıyor' yazdığımda baş döndürücü değişik şeyler çıkıyor. O nedenden dolayı oradaki bilgilere güvenmiyorum, hekimlere başvuruyorum." niteleyerek konuştu.
