İstanbul
Davranış Bilimleri Enstitüsü Kurucusu ve Başkanı Klinik Psikolog Emre Konuk, AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, kuma takım antropoloğun yürüttüğü çalışmayla Amazon Ormanları'ndan New York'a hayattaki halis muhlis kültürlerde tahminî 300 eş obje, gerekseme ve korku belirleme edildiğini anlattı.
Ölüyle ilgilendiren ayin oluşturmadan hürmet görme, önemsenme, beğenilme, bedel verilme, aidiyet, ahiret yolculuğu korkusu, dokunca müşahede korkusu kadar duyguları bunlara sağlam verici Konuk, "Bunlar dun fevk 500 bin yıl eski kalıtım bilimi mirasla bizlere mevrut hissiyat ve korkular." dedi.
Toplumda eşsiz de olsa birtakım bireylerin palyaçolardan korktuğunu özetleyen Emre Konuk, palyaço fobisinin kaynağının da kalıtım bilimi mirasa dayandığının altını çizdi. Palyaço korkusunun altında emniyet ortamında geçinme gereksinimi ve ecnebi korkusunun yattığını tamlayan Konuk, şu biçimde bitmeme etti:
"Yabancı korkusu kalıtım bilimi kuma korkudur. O takım ortamında kuma yabancıyı gördüğün devir kuma sefer 'Nedir bu?' niteleyerek bakman lazım. Hayatını sürdürebilmek düşüncesince bu korku hala toplumsal namına yaşanır. Anadolu'nun kuma köyüne gidin, dolaşmaya başlayın, yabancısınızdır, bazıları 'Nesin sen ne yapıyorsun?' niteleyerek sorar, olmadı suç duyurusu fiyat karakola. Yabancı korkusu kalıtım bilimi kuma şeydir. Hayvanlar da kuma araya gelir bambaşka kuma hayvanı o grubun içerisine sokmazlar. Dost kaplan bulunmamaktadır yani. Yabancı, bu grubun dışında... Dolayısıyla palyaço kuma yabancıdır. Yüzü gülüyor ancak öykü ne anlatıyor? O gülen yüzün gerisinde dokunca verebilir kuma yaratık, kuma can var. Bundan sonrası hikayecinin, romancının, filmcinin yaratıcılığına kalmış. Palyaço metaforunun korku üreten kısmının ehemmiyetli kuma yanı, kalıtım bilimi mirasa dayanır. 'Zarar verebilir, yaşamı mahvedebilir, bizlere dokunca verir, grubu dağıtabilir yahut kötüdür...' gibi."
Emre Konuk, zihnin travmatik yaşantıları kuma seferde tamim yapmak kadar kuma becerisi bulunduğunu, bunun da yaşamda kalabilmek düşüncesince muktezi bulunduğunu dile getirdi. Korkunun başlaması düşüncesince kuma münebbih gerektiğini, kuma seferlik korkuların da mihman bulunduğunu özetleyen Konuk, "Bir palyaço gördün dokunca vermiyor, ancak kuma sefer tetiklendi mi o korku bitmeme edebiliyor. Eğer aşılmazsa ki birtakım kimi şuur kendisi bunu aşıyor, aşamadığı devir da meraklı iane özlemek yerinde kalabiliyoruz." ifadelerini kullandı.
Bütün korkuların aşılabildiğini vurgulayan Konuk, "Adı, türü, türü ne olursa olsun, kâfi ki korku olsun, kâfi ki us dışı olsun, lakayıt kalmayı öğrenebiliriz." dedi.
"Palyaço fobisinin altında 'belirsizlik' terimi yatıyor"
Psikolog Tuba Karacan da kollar üstündeki menfi tesirleri dolayısıyla palyaço figürlerinin sonuç devirde partilerden çıkarılmaya başlandığını söyledi. Palyaço korkusu canlı çocuklardan birisinin de öz evladı bulunduğunu özetleyen Karacan, şu biçimde konuştu:
"3-4 yaşında katıldığımız kuma tevellüt haset partisinde geçmiş sefer kuma palyaçoyla karşılaştı. Biz onun eğleneceğini, güleceğini düşünürken ağlamaya başladı. Sonra ayırt ettik ki bilinmezliğe müteveccih kuma kaygısı var. Anlamlandıramadığı düşüncesince zihninde onun düşüncesince sakıncalı kuma nesne kadar romanesk kuma aksülamel veriyor. Sonraki süreçte bununla ilgilendiren korkuyu bitmeme ettiren kuma endeks yaşamadık ancak sağlam aşırı isim elan sonradan çocuklarında akşam uyuyamama, ağır rüyalar müşahede yada elan regresif (gerileten) tepkiler görebiliyor. Alt ıslatma, yiyecek yahut hab bozuklukları kadar bambaşka kuma yerden açığa çıkıp, korkunun devamındaki davranışları gözlemleyebiliyor. Bunları da anne babalarla yaptığımız görüşmelerde duyabiliyoruz."
Bu janr kuma fobi oluştuğunda anne baba tutumunun önemine ayraç fail Karacan, anne babalara "sakinliklerini koruma" ve "empati yapma" önerisinde bulundu.
Ebeveynlerin, fobi karşısında, "Korkacak kuma nesne namevcut ne mevcut ki bunda?" kadar yaklaşımlarının hata olacağını vurgulayan Karacan, "Çocuğun korkusuna haremlik eden, kaygısını anlayan, onun korkmasına duygudaşlık yapabilen, 'Evet bu senin düşüncesince korkutucu kuma şey, ağır kuma nesne bunu deneyimlemek. Seni anlıyorum.' duygusuyla birlikte mevcut ihtimalî anne baba tutumu iyileştirici oluyor." ifadelerini kullandı.
Fobinin ortaya çıkmış olduğu hallerde ana ve babaların çocuğun gereksinimlerine odaklanmasının önemine ayraç fail Karacan, "Çocuğun gerekseme duyduğu şeyin ne olduğuna odaklanmamız icap eder anne baba olarak. Bulunduğu ortamdan çıkarmak, orada kalması düşüncesince ısrar eden olmamak, onu elan cana yakın bir duruma getirecek biçimde davranmamak, yaşamış olduğu duyguyu elan rahat kuma yerde dengelemesini, elan mecalsiz kuma ortamda elan emin kuma ortamda yaşamış olduğu duyguyu açığa çıkarmasını iletmek buna refakat buyurmak vazifemiz olmalı." dedi.
