Aşırı sıcakların muhtelif afiyet sorunlarını de yanında getirdiğine hizmet çekici Dr. Rengin Yiğit, coşkunluk ve gönen artışına ilişkin adına beden ısısının arttığı tabir etti.
Normalde terleme ile beden ısısısın dengede tutulmaya çalışıldığını kaydeden Dr. Yiğit, “Ancak birlikte tomar sıcaklarda çabucak terleyerek beden ısısı dengede tutulamaz. Yaşlılar, bebekler ve süreğen rahatsızlığı olanlarda terleme mekanizması ile beden ısısının dengede tutulması her devir muhtemel olmayabilir. Yine ortamdaki gönen payı yüksekse terleme aracılığıyla beden ısısı ehliyetli kurda düşmeyebilir.
Ayrıca şişmanlık, rastgele birlikte hastalığa ilişkin erdemli ateş, birlikte tomar sıvı kaybı (dehidratasyon), duygu hastalığı, emanet ve asap hastalığı, içki ve narkotik konu kullanması ile otama gayeli birtakım ilaçların (tansiyon düşürücüler, hacet söktürücüler vb.) kullanması da sıcak havalarda terlemeyi etkileyen öbür faktörlerdendir. Bu kadar hallerde yükselen beden ısısı bellek ve öbür dirimlik organlarda hasara minval açabilir” dedi.
Aşırı sıcaklardan 65 gözyaşı ve üstündeki yaşlılar, 4 yaşından önemsiz çocuklar, bakıma gereksinimi olanlar, hamileler, belirgin bölgede çalışanlar, birlikte tomar kilolular, süreğen rahatsızlığı (şeker hastalığı, kalp-damar hastalıkları, beyin-damar hastalıkları, canlılık bilimsel hastalıklar, süreğen teneffüs sistemi hastalıkları, uykuluk hastalıkları, böbrek hastalıkları) olanlar daim derman (özellikle gerginlik düşürücü, hacet söktürücü, çöküntü ve hab ilaçları) kullanan kişiler, çıkmaz evlatları ve evsizlerin etkilenen gruplar bulunduğu tamlayan Dr. Rengin Yiğit, başta süreğen rahatsızlığı mevcut ve bekâr canlı yaşlıların en birlikte tomar riziko haiz gruplar bulunduğunun altını çizdi.
Aşırı sıcaklardan sakınmak düşüncesince 10.00-16.00 saatleri ortada âşıklı kalınmadıkça hariç çıkılmaması icap ettiğini tamlayan Dr. Yiğit, şu açıklamada bulundu:
“Dışarıda emek vermesi gerekenler muhtemel iyice devir altında korunmasız kalmamaya, birlikte tomar hareketlerden kaçınmaya, kalın pıtrak sodyum klorür içeren vıcık vıcık gıdalar almaya hizmet etmelidirler. Açık havada geçirilen yıllarda belirgin renkli, hafif, bereketli ve düzen bağı dokumalı kumaşlardan meydana getirilen giyecekler yeğleme edilmeli; enli mamul ve iklim delikleri bulunan kapela giyilmeli ve güneşin dokuncalı ışınlarından esirgeyici devir gözlüğü kullanılmalıdır.
Güneş ışınlarının yalman geldiği saatlerde (10.00-16.00) denize girilmemeli ve güneşlenilmemelidir. Bu saatlerin haricinde denize dönüşmek arzu edenler güneşten goril krem kullanmalı, kapela ve gözene kadar lüzumlu goril önlemleri almalı ve derinlemesine müddet akıcı güneşlenmemelidir. Yoğun fiziki etkinlik ve spor gerçekleştirmek düşüncesince sabahleyin ve gece ezanı saatleri yeğleme edilmeli, her birlikte saatlik spor düşüncesince minimum 2-4 bardak sıvı alınmalıdır.
Ağır hikmet aktivitelerden kaçınılmalıdır. Risk altındaki yetişkinler ve yaşlılar, günde minimum dü kere devir yahut sıcak çarpması anlamında izlenmelidir. Bebekler ise bu manada henüz kalın izlenmelidir. Bebek, çocuk, engelliler ve hayvanat mestur ve otopark yeri etmiş araçlarda banko bırakılmamalıdır. Araçların iç ısıları, iklimleme cihazı olsa bile otopark yeri edildikten birlikte tomar çelimsiz müddet sonraları yükselmektedir. Araç bırakma edilirken her insanın hariç çıktığından sakıncasız olunmalıdır. Kapalı alanlar güzel havalandırılmalıdır. Güneş gören pencereler engel vb. güneşliklerle gölgelendirilmelidir.
Vücut ısısının yükselmemesi düşüncesince kalın pıtrak duş alınmalı; bunun muhtemel bulunmadığı hallerde ayaklar, eller, beniz ve art itici suyla ıslatılmalı yahut silinmelidir. Susuzluk hissi olmasa bile her gün minimum 2-2,5 litre (12-14 su bardağı) sıvı tüketilmelidir. Kahvaltıda az besili peynirler, zeytin ve taravetli sebzeler bulunmalı, kafein içeren içecekler adına de süt, kâr suyu, ıhlamur ve kuşburnu kadar nebat çayları yeğleme edilmelidir. Yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı; yemeklerde nebati sıvı yağlar kullanılmalıdır. Yemekleri pişirirken kızartma ve sızgıt adına haşlama, ızgara, öz suyunda yahut az suda pişirme kadar dimdik pişirme şekilleri uygulanmalıdır.
Vücut direncini bırakmak ve bünyenin ehliyetli oranda vitamin ve mineral almasını getirmek düşüncesince bereketli oranda göveri ve kâr tüketilmelidir. Terleme ile kalan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi düşüncesince her zamankinden henüz birlikte tomar miktarlarda sıvı alınmalıdır. Sıvı alımında su somurmak esasi olmakla beraber, su dışı sıvı alımında kahve, çay ve gazlı içecekler adına süt, katık ve kâr suyu kadar içecekler yeğleme edilmelidir.
Eğer hekim kabilinden sıvı alımı kısıtlı yahut hacet söktürücü derman kullanılması bahis konusu ise ilgilendiren doktora dolanmak gerekir. Mide kramplarına bozukluk olabildiği düşüncesince birlikte tomar itici ve buzlu içecekler yeğleme edilmemelidir. Kafein, içki ve birlikte tomar oranda diyabet rahatsızlığı içeren içecekler vücuttan henüz birlikte tomar sıvı yitirilmesine minval açmış bulunduğu düşüncesince tüketilmemelidir. Dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin, tüketiminden kaçınılmalı, acele engebe riski bulunan besinler (et, yumurta, süt, balık vb.) açıkta bekletilmemeli, besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi evrelerinde hıfzıssıhha kurallarına hizmet gösterilmelidir”
Öznur Demir
