İstanbul
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi'nden Doç. Dr. Abdulkadir Özgür, AA muhabirinin sorularını yanıtlarken, işitme kaybının belirtilerinin gözyaşı gruplarına layıkıyla ayrımlılık gösterdiğini belirtti.
Türkiye'de dünkü doğan işitme tarama programı bulunduğunu hatırlatan Özgür, şöyleki bitmeme etti:
"Amaç, evlatların 3-6 ayak tabanı derece işitme kaybı tanılarının konulması ve bunun rehabilitasyonunun sağlanması. Çocuğun annesi, babası da ayırt edebiliyor. İşitme kaybı çocuklarda ilkin meslek devrinde bilimsel nitelikli gelişmede gerilik, boydaş ilişkilerinde kilo verme ve aileyle bulunan ilişkilerde kopma, içe kapanıklık namına değerlendirebileceğimiz bulgularla karşımıza geliyor.
Yetişkinlerde en şişman sorun, ferdin işitme kaybının bulunduğunu kabullenmemesi. Hastaların bir aşırı bizlere evladı yahut eşiyle geliyor. Yakınlarında gözlemledikleri hali 'Duymuyor', 'Televizyonun sesini henüz aşırı açıyor', 'Artık eskisi derece dostlarıyla ayrımsız ortama tahavvül etmek istemiyor.' niteleyerek açıklıyorlar. İşitme kaybı çocuklarda ilkin meslek devrinde bilimsel nitelikli gelişmede gerilik, boydaş ilişkilerinde kilo verme ve aileyle bulunan ilişkilerde kopma, içe kapanıklık namına değerlendirebileceğimiz bulgularla karşımıza geliyor. Yetişkinlerde ve doğacak yaşta işitme kaybı içtimai çevreden uzaklaşma, bunalım ayrıca buna ilişkin demans derece henüz doğacak nörolojik hastalıklara başkalık kez açabiliyor."
Özgür, işitme kaybının derecesine ve tipine layıkıyla muhtelif iyileştirme şekilleri bulunduğuna ayraç ederek, "Maalesef vatanımızda işitme cihazı kullanması birlikte nakıs derece görülüyor. Kişi görmemeye başlayınca gözene takıyor, ömür standardını artırıyor fakat işitme aletinden ırak durmaya çalışıyor. İşitme aletine kaybolma başladığı andan itibaren ne derece er başlayabilirsek, işitme siniri ve beynimizdeki işitme merkezi o derece elleme uyarılıyor." niteleyerek konuştu.
"İşitme cihazı gereksinimi olanların yüzdelik 20-30'u derneşik namına cihazını kullanıyor"
İşitme kaybı teşhisi konulduğunda hastanın cihazı kullanmaya başlamasının uyumu kolaylaştırdığını özetleyen Özgür, şunları söyledi:
"'Nasıl olsa ego bunu ötede kullanırım' deyip 5 sene sonradan kullanmaya başladığı devir bundan böyle işitme siniri ve beyindeki işitme merkezi eskisi derece işlevsel bulunmadığı düşüncesince duyduğu sesi anlamlandıramamaya başlıyor. Bunun kararında da parasız cihazı kullanmamaya başlıyor. Kanserde nite er canlandırma avlu kurtarıyorsa, işitme kaybında da öyle. Ne derece er canlandırma edebilir ve ona akla yatkın işitme rehabilitasyonu sağlayabilirsek, o derece elleme akıbet alıyoruz. Bu şahısların içtimai ortamı düzeliyor, insanlarla bulunan ilişkileri gelişiyor ve alışılagelen dünyasına bitmeme edebiliyor. Cihazı kullanmadığı yahut işitme kaybını kabullenmediği devir kişi, toplumdan uzaklaşıyor, yalnızlaşıyor, içtimai ilişkileri zayıflıyor ve yaşlılığa ilişkin tanıdık nörolojik emraz henüz er ortaya çıkmaya başlıyor."
Doç. Dr. Özgür, "Türkiye'de 60-70 yaştan sonradan az henüz yüzdelik 60 oranında işitme kaybı mevcut ve bunların çokları işitme cihazı değerlendirmek zorunda. Şu anda toplumda işitme cihazı gereksinimi olanların yüzdelik 20-30'u derneşik namına cihazını kullanıyor. Cihaz kullanıcıların haricinde kalanların yüzdelik 50'ye yakınında cihazı mevcut fakat derneşik birlikte biçimde kullanmıyor yahut değerlendirmek istemiyor. En şişman handikaplardan bir tanesi 'Ben bu cihazı kullanırsam işitme kaybım artar mı? Kulağım tembelliğe alışır mı?' korkusu. Böyle birlikte obje yok. Cihaz ne derece er kullanmaya adım atar ve ne derece aşırı kullanırsak işitme sinirimiz ve beynimizdeki işitme merkezi o derece mıhlı duracak ve işitme aletinden henüz etraflıca müddet kâr görebileceğiz." dedi.
- "Çocuklar işitme aletine aşırı elleme alışıyor"
Başlangıçta fiziki zorlukları bulunmasına karşın 1-1,5 ay derneşik kullanımın peşi sıra hastaların çoğunun cihazdan vazgeçemediğini tamlayan Özgür, şunları kaydetti:
"Çocuklar işitme aletine aşırı elleme alışıyor. Sabah kalkınca elden işitme cihazını takıyor, sesi henüz elleme duyduğu ve yaşama henüz elleme bağlandığı için. Yetişkinlerde bu mevzuda az buçuk sıkıntı yaşıyoruz. İşitme 40-50 yaşından sonradan değişik azalıyor, bu saf birlikte süreç. İşitme kaybı ayırt ettiğimiz anda, kalabalıkta şahısların konuşmalarını anlayamadığımız anda kesinlikle hekim kontrolüne gitmemiz ve hekim akla yatkın görüyorsa işitme testi yaptırmamız gerekiyor. İşitme kaybı bulunan hastaların kesinlikle işitme cihazı kullanması gerekiyor zira işitme kaybının er rehabilite edilmesi işitme sistemini mıhlı kullanabilmemiz açısından aşırı önemli. Sağlıklı biçimde ne derece etraflıca müddet işitme cihazı kullanılırsa bu konuşmaya da duymaya da müspet manada yansıyor."
- "27 dilde tercüme eden cihaz bile var"
İstanbul İşitme Cihazları Satıcıları Derneği (İŞİTMER) Başkanı E. Arslan Arslan, işitme engelinin gayrı engellere layıkıyla henüz kurnaz bulunduğunu belirterek, ABD'de meydana getirilen birlikte çalışmaya layıkıyla işitme engeli canlı birlikte ferdin bunu ayırt ettikten 7,5 sene sonradan doktora gittiğini, Türkiye'de ise sürenin 10 sene bulunduğunun kestirim edildiğini aktardı.
Televizyonun sesini artırmanın işitme kaybında ehemmiyetli birlikte belirtke olduğuna dikkati çekici Arslan, "Erken tanı, er kabullenme ve er cihazlanma aşırı önemli. Kişiler 10 sene sonradan vardığında en şişman dava şu; güzeşte 10 yılda işitme merkezinde kimi yerler silmiş olduğu düşüncesince cihazı taktığımızda silinmiş olduğu o alanı insanların birlikte bölümü uğultu, kavga namına duyduğu düşüncesince cihazı leffetmek istemiyor." dedi.
Arslan, işitme kaybı canlı insanların cihaz kullanımında duraksama ettiğini dile getirerek, "İşitme cihazlarının boyutu 1-2,5 santim bulunmasına karşın şahıslar bunun görünmesi zımnında leffetmek istemiyorlar. 80-90 yaşındaki birlikte insanoğlu başkalık 'Gözükmeyen cihaz mevcut mı?' niteleyerek soruyor." niteleyerek konuştu.
İşitme cihaz teknolojisindeki ilerlemeye yer veren Arslan, laflarını şöyleki tamamladı:
"100 sene ilkin muhtelif materyallerden, efsanevi boynuzunu mail ve karşısındaki kişiyle konuşurken kulağında tutarga 15 desibel sesi zait işitme cihazları kullanılıyordu. Daha sonradan analog cihazlar yapılmaya başlandı. 1992'de ilkin sayısal programlı işitme cihazı üretildi. İşitme aletinin programlı ve sayısal olmasının önemi, kulağın vazifesini yazılımla halletmesi. Bu cihazlar değme gündüz gelişiyor. 2013'te dünkü birlikte uygulayım bilimi bulundu. Bu uygulayım bilimi yardımıyla televizyonla bağlantı, telefonla bağlanak ve multimikrofon dediğimiz güruh süresince ve 30 metreye derece neva nakil derece ek aksesuarlarla şahıslar anlamalarını kolaylaştırıyor. 27 dilde tercüme eden cihaz bile var."
