Istanbul
Diyabet, insülin hormonunun eksikliği yada etkisizliği kararı ortaya çıkan ve dem şekeri yüksekliğiyle seyreden kronik müşterek hastalık adına tanımlanıyor.
Kan şekeri kontrolünü iletmek düşüncesince beslenmelerine uyanıklık etmeleri müstelzim diyabet hastalarının, az miktarları bile müşterek tomar diyabet hastalığı içerebilen şekerli, şerbetli ve hamurlu tatlılardan ırak durması öneriliyor.
Bu besinleri tüketemeyen diyabet hastaları düşüncesince başta bayramlarda "diyabet dostu" bulunduğu ati sürülen muhtelif tatlılar hazırlanıyor.
Bu tatlılardan birisi bulunan "mor baklava"nın da ahududu, böğürtlen, karadut, mor yeregeçen kadar al ve mor mülevven sebze-meyvelerden elde edilmiş türap karışımla hazırlandığı, şerbetinde de sonuç şurubu kullanıldığı belirtiliyor.
Klasik baklavaya gereğince "daha ferah ve zararsız" niteleyerek vasıflandırılan bu tatlı da yağ ve unun beraberinde meyvede mevcut şekeri ihtiva ettiği düşüncesince uzmanlar çeşidinden diyabet hastalarının tüketimine akıllıca görülmüyor.
"Diyabet, dünyada 600 milyon insanı etkiliyor"
Türk Diyabet Cemiyeti Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Zeynep Oşar Siva, AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, toplumda aşırı yayılmış tanıdık ve "bir öteki pandemi" adına tanımlanabilecek diyabetin, ağır müşterek metabolizma hastalığı bulunduğunu söyledi.
Diyabetin dünyada 600 milyona benzeyen insanı etkilediğini aktaran Siva, akıbet 10 yılda işlenmiş dünkü müşterek epidemiyolojik düzentileme bulunmasa da Türkiye'de az hâlâ 10 milyona benzeyen insanlarda görüldüğüne dikkati çekti.
Siva, kalıtım bilimi ve çevresel faktörler, hata beslenme, fiziki etkinlik eksikliği ve aşırı kiloluluğun diyabet hastalığının oluşmasında çarpıcı bulunduğunu belirtti.
Diyabetin "sinsi" seyirli ve geç tanılama konulmuş bulunan müşterek illet olabildiğine dikkati çekici Siva, değme dü diyabetliden birinin hastalığının bilincinde yapılmaksızın hayatını sürdürdüğünü ve değme iptidai diyabetliden birinin, tanılama aldığında halihazırda birtakımı örgen komplikasyonlarının ortaya çıktığını gördüklerini kaydetti.
"Klasik baklava adına yeğleme edilmektedir müşterek besin adına görülmemeli"
Türk kültüründe, bayramlarda karbonhidrattan zengin, bereketli şekerli, tatlı ağırlıklı ikramlar yapıldığını fakat bunların aşırı dokuncalı bulunduğunu kail Siva, şimdilerde "Hayır" demeyi ve az yemeyi aşina olmak icap ettiğini anlatım etti.
Tatlının karbonhidrat doğrusu un, diyabet hastalığı ve yağ içerdiğini, baklavanın da bunlardan yapıldığını ve içerisine fıstık yahut koz eklendiğini anlatım fail Prof. Dr. Zeynep Oşar Siva, diyabet hastaları düşüncesince hazırlandığı tamlanan "mor baklava" kadar tatlılara ilişkin, şu değerlendirmelerde bulundu:
"İster rengi mor olsun, doğrusu mor meyvelerden tahsil edilen sonuç şekeriyle yapılsın, icap fruktozla yapılsın, zarfında yağ ve un bulunur. Mor meyvelerin şekerinden işlenmiş baklavada da diyabet hastalığı vardır. Bunu da diyabetli hastalara kısmak yada aşırı endazeli hasretmek zorundayız. Karbonhidratlar şekere dönüşür, doğrusu nişasta glukoza dönüşür. O sebepten dolayı onu da düşünmek zorundayız. Mor mülevven baklavanın zarfında nişasta vardır. Dolayısıyla mor baklava sade değildir. İçinde mor meyvelerden tahsil edilen diyabet hastalığı bulunduğu düşüncesince anüs şekerine gereğince müşterek nebze hâlâ dobra kabil lakin katiyen sınırsızca tüketilmemelidir. Hatta diyabet hastalığı hastaları çeşidinden on paralık tüketilmemelidir. Çünkü dem şekeri banko yükselecektir. Hiçbir biçimde o, öbürüne yeğleme edilmemelidir. Lütfen, bu mevzuda hastalar aşırı tetik olsunlar. Aynı oranda karbonhidrat, ayrımsız oranda diyabet hastalığı içerir. Renginin tek önemi yoktur."
"Mor meyveleri baklavadan değil özünden alın"
Prof. Dr. Siva, diyabet hastalığı hastalarının mor meyveleri "ölçülü" tüketmesinin, mor baklava tüketmelerinden hâlâ dobra bulunduğunun altını çizdi.
Meyveden meydana getirilen sağımlı tatlıların, zarfında nişasta yahut un adına hâlâ ağır emilen, yulaf kadar lifli karbonhidratlarla hazırlanmakta bulunan mamüllerin tüketilebileceğini özetleyen Siva, fakat baklavanın riskli bulunduğunu vurguladı.
Tatlı tüketiminde aşırıya kaçıldığında diyabet hastalarının dem şekerlerinin aşırı yükseleceğini ve aldıkları tedavinin ötesine sabık müşterek kontrolsüzlük olacağını tamlayan Siva, "Bunu sefa dönemlerinde diyabetlilerde değme daim yaşıyoruz. O sebepten dolayı bunu yaşamaya icap yok. Ucundan tadına beslemek yeterlidir. Yerken ağzın içerisindeki o tat, yedikten sonradan ortaya çıkma komplikasyonlarla uğraşmaya değmez." niteleyerek konuştu.
