15 Ekim Dünya El Yıkama Günü sayesinde açıklamada bulunan Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, Covid-19 salgınıyla savaş zamanında el yıkama ve hıfzıssıhha mevzusunun öneminin daha dobra anlaşıldığına aksan yaptı.
Covid-19 salgını, vatandaşların kâffesi alışkanlıklarını bulunduğu kabilinden el yıkama alışkanlıklarını da değiştirdi. Salgın önceleri sonsuz ellerini yıkayan eşhas tutturuk kabilinden görülürken, salgınla savaş zamanında camianın rastgele kesiminin el yıkamayı alışmışlık durumuna getirmiş bulunduğu görüldü.
Her çağ yüz kere telefona dokunup bambaşka bölgelere dokunulduğunu, zımnında birçok mikrobun telefonlara bulaştırıldığını kail Prof. Dr. Yorulmaz, "Sonra o telefonu kulağımıza götürüyoruz. Yüzümüze bulaştırmış oluyoruz. En kesif tercih ettiğimiz araçlardan bir tanesi bulunan cep telefonuyla bedenimize mikrop almış oluyoruz" dedi.
"Bulaşıcı rahatsızlıkların yüzdelik 80'i yabancılar kanalıyla taşınıyor"
Çevre ile ilinti sağlamada en ehemmiyetli örgen bulunan ellerle çağ zarfında sulp çok yere, eşyalara, insanlara, paraya, cazibe anahtarlarına, besinlere dokunulduğuna yer veren Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, bu sebeple, rahatsızlıkları oluşturan mikropların ve öteki kirliliklerin en hazırlop bulaşacağı organların da gine yabancılar bulunduğunu söyledi. Elle dokunulan kâffesi maddelerin sayımsız mikrop yahut bambaşka kirlilikler bulundurabildiğini kail Prof. Dr. Yorulmaz, bulaşan rahatsızlıkların yüzdelik 80'inin yabancılar kanalıyla taşındığını vurguladı.
Eğer yabancılar yeteri kadar parlak değilse bulunan kirlilikler ve mikropların böylecene vücuda bulaştırılabileceğini anlatım fail Prof. Dr. Yorulmaz, "Buna ek namına ellerimiz yeteri kadar parlak değilse dokunduğumuz çocuklarımıza, yaşlılarımıza, öteki fasile bireylerine de mikrop ve öteki kirlilikler ile sebep bulamak mümkündür. Dokunduğumuz yiyecekler, tabaklar, kaşıklar, öteki eşyalar yolu ile de kirlilikleri ve artışını sürdürmekte bulunan güneş tacı virüs de karışma iktisap etmek kıl payı mikropları sevdiklerimize bulamak mümkündür" ifadelerine toprak verdi.
"Eldeki mikropların yüzdelik 99,9'u akla yatkın yıkama ile uzaklaştırılabilir"
Hastalık ve mikroplardan korumanın en hazırlop ve can alıcı yolunun, ellerin akla yatkın biçimde yıkanması bulunduğunu tamlayan Prof. Dr. Yorulmaz, akla yatkın indinde biçimde yıkama ile eldeki mikropların yüzdelik 99,9'unun uzaklaştırılabileceğini söyledi.
Toplu yaşanılan yerlerde, başta de okullarda akla yatkın teknikle el yıkama işleminin alışmışlık durumuna getirilmesi icap ettiğini aktaran Prof. Dr. Yorulmaz, "El hijyeni düşüncesince en makul yol, akar su ve sabunla meydana getirilen minimum 30 saniye mevkut el yıkama ile sağlanabilir. Doğru el yıkama alışkanlığımızın olması, ayrımsız sürede evlatlarımızın da bu alışkanlığı kazanmasında çok önemlidir. Çünkü dallar kendilerine söylenenlerden çok yaptıklarımızdan etkilenmektedir" dedi.
El yıkamada kullanılacak bulunan sabun ve havluların mobilyasız olması icap ettiğini dile getiren Prof. Dr. Yorulmaz, "Kalıp şeklindeki sert sabunlar, başta şişman yaşanılan yerlerde sulp çok isim çeşidinden yüz kere kullanıldıkları düşüncesince üzerlerinde nice mikrop barındırırlar. Bu sebeple şişman yaşanmış bulunan yerlerde ve neşeli ailelerde sert sabun kullanması makul olmamaktadır. Eğer sert sabun kullanılıyorsa rastgele kullanımdan sonradan sudan geçirilerek, beden mekanik namına temizlenmelidir. Bu çeşit ailelerde ve şişman yaşanılan yerlerde nakit sabun daha uygundur, hemen ele tahsil edilen miktarı kullanılır, geriye kalanı ile değinme olmaz. Ancak, nakit sabun miktarı azaldığında, sert arttırma yapılmamalı, kaptaki nakit sabun boşaltılıp, yıkanıp kurulandıktan sonradan sert baştan acemi nakit sabun doldurulmalıdır. Özellikle neşeli grupların kullanması düşüncesince (okullar, alım satım merkezleri gibi) nakit sabun ile beraberce elleri kurulamak düşüncesince kağıt silgi kullanılmalıdır" halinde konuştu.
"Ellerimizi daha kesif yıkamaya başladık"
Salgından ilkin ellerini bu denli tetik ve güçbeğenir indinde biçimde yıkamadığını kail vatandaşlardan Dilay Dağdevren, "Pandemi bizim nice alışkanlığımızı art getirdi. Ellerimizi daha kesif yıkamaya başladık. Titiz davranıyoruz. Özellikle işten çıkıp eve gittiğimde geçmiş namına ellerimi yıkamaya uyanıklık gösteriyorum. Daha tetik yıkıyorum. Sürekli hıfzıssıhha altında oluyorum. Etrafımızdaki kişilerden de bu hıfzıssıhha dair daha tetik olmalarını istiyoruz" sanarak konuştu.
"Virüs hijyene dikkat etmeyen insanlara daha tez bulaşıyor"
Pandemiden ilkin hıfzıssıhha mevzusuna çok dikkat edilmediğini kail vatandaşlardan Levent Yaçi, "Pandemiden ahir süreçte hepsi daha fazla dikkat etmeye başladı. Covid-19 denilen sebep rastgele manada hijyene dikkat etmeyen insanlara daha tez bulaşıyor. O nedenden dolayı ellerimizi bereketli çokça yıkayacağız ve hijyene dikkat edeceğiz" dedi.
Özlem Ceylan
