Mardin'de asırlardır üzerlik tohumu evlerde haşerelerden nazardan tevlit etmek düşüncesince buhur kendisine kullanılırken, basura da dobra geldiği değerlendiriliyor. Mardin halkı evlerinde nazarı namevcut ettiğine inandıkları tütsüyü tencerede kavurup dumanıyla evi tütsülüyor. Sadece nazarı değil, amma velakin yazları ispati ve haşerelerden de evi koruduğu belirtiliyor. Basura da dobra geldiği tamlanan üzerlik, tencerede kavrularak sabahleyin aç karnına tüketiliyor. Kilosu ise 50 liradan müşteriye sunuluyor.
Tarihi Mardin Çarşısı'nda 50 senedir esnaf bulunan baharatçı İsa Gökçeoğlu, “Mardin'de ezelden buyana harmel doğrusu üzerlik tohumu kullanılıyor. Hatta yakıldığı devir yazları haşereler düşüncesince iyidir. Ne uzun hayvan ne kuyruklu ne de kurt gelir. Tütsü tencerede yakılır, dumanı ile ev tütsülenir. Üzerlik tohumlarının ipe asma kûhi nazar, göz, afsun düşüncesince dobra gelir. Bunların şişman olanları eve asılır. Küçük olanlar ise makine düşüncesince kazadan beladan koruduğuna inanılır” dedi.
“Kavrulmuş kûhi basura dobra geliyor”
Tohumunun yarayışlı bulunduğunu aktaran Gökçeoğlu, “Bunun tohumu hemoroit düşüncesince bire birdir. Kavrulur, şimdi sonraları dövülür ve sabahleyin aç karnına müşterek çay kaşığı yenir. Basur düşüncesince birebirdir. Kilosunu 50 liradan satıyoruz. Günde 5-10 kilogram satıyoruz. İpe asılanları da köyde yapılıyor, kılıç de satıyoruz. Bunların tanesi ise 20 lira, günce 5-6 pare satıyoruz” sanarak konuştu.
Kübra Nur Atik