Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Toplum Bilimleri Kurulu Üyesi ve Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, koronavirüs müstevli sürecinde toy devri İhlas Haber Ajansı (İHA) muhabirine değerlendirdi.
Dün gerçekleşen Bilim Kurulu ondan sonra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan çeşidinden açıklanan, dolgun transfer ve afiyet kuruluşları dışında topu topu mestur bölgelerde peçe kullanımın sırf kaldırılması mevzusuna da yer veren Prof. İlhan, Covid-19 sürecinin devim bilimi bir proses bulunduğunu ve bu noktada tahsil edilen kararın durumunda bulunduğunu söyledi. Bundan sonradan ferdî önlemlerin şimdi bir tomar ön planda olacağına hizmet çekici İlhan, şahıslarda dert belirtileri mevcut ise kendini izole etmesinin ve gine peçe kullanımına hizmet göstermesinin ehemmiyetli bulunduğunu kaydetti. İlhan başkaca sürecin bu biçimde ilerlemesi biçiminde Ramazan ondan sonra yaz zamanına akla yatkın olay sayılarında alçak taraflı seyrin şimdi da hızlanabileceğini kaydetti.
“Vakalar çokken alınacak önlemler ile olaylar azken alınacak önlemler tabii birbirinden farklı”
Yaklaşık dü buçuk senedir bitmeme fail Covid-19 sürecinde sağlam baş döndürücü sıkıca dönemler yaşandığına hizmet çekici Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. İlhan, “Geldiğimiz etapta da günce 2 bin yöreleri olayımız mevcut ve 10-15 gündür de hakeza bitmeme ediyor. Vakalar çokken alınacak önlemler ile olaylar azken alınacak önlemler tabii birbirinden farklı. Salgın sürecinin devim bilimi bir proses bulunduğunu bilmemiz gerekiyor. Vakalar baş döndürücü olduğunda, aşılama yokken peçe takmak, mesafeye hizmet etmek, cıvıl cıvıl bölgelerde bir araya gelmekten çekinmek akla yatkın bir yaklaşımken; elinizde aşılama kabil bir tabanca yer aldığı takdirde bundan sonradan değişik vakaların da alçak düşmesi ile bu arada ferdî önlemlerin ön plana çıktığı, riskli gruplarda aşılamanın bitmeme ettiğini, hepimizin de salgınla mücadeleyi öğrendiğini düşündüğümüzde bu biçimde bitmeme edecek olması baş döndürücü da muhtemel bir süreçti” ifadelerini kullandı.
“Salgının pandemiden şimdi ayrımlı namına isimlendirebileceğimiz endemik sporadiğe akla yatkın kaydığı takdirde bu kısıtlamaların kalkacağını da bildirmek mümkün”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan çeşidinden açıklayan istisnai bölgeler dışında mestur bölgelerde peçe zorunluluğunun kaldırıldığına müteveccih karara da yer veren İlhan, “Kısa zaman evvel Sağlık Bakanımız belirgin havalarda peçe kullanımına lazım olmadığını anlatım etmişti. Dün itibarı ile de Cumhurbaşkanımızın Bilim Kurulu toplantımız sonrasındaki açıklamalarında da arazi almış yer aldığı neredeyse bundan sonradan mestur bölgelerde peçe kullanımına lazım yok. İki arazi ayrıklık ki bu şimdi evvel de konuşulmuştu. Biz de dile getirmiştik. Şuan düşüncesince afiyet müesseselerinde riziko bitmeme edebiliyor zira kûhi el altında olaylarımız var. Hastaneye mevrut yurttaşlarımızın hem çıkarlarını koruması aynı zamanda şayet enfekteler ise başkalarını enfekte etmemeleri düşüncesince hakeza bir yaklaşım var. Keza dolgun taşımalar da baş döndürücü cıvıl cıvıl yer aldığı düşüncesince gine hakeza bir yaklaşım var. Vaka rakamları binin dibine düştüğünde, fazladan bundan sonradan pandemiden şimdi ayrımlı namına isimlendirebileceğimiz endemik sporadiğe akla yatkın kaydığı takdirde bu kısıtlamaların kalkacağını da bildirmek mümkün” şeklinde konuştu.
“Elbette burada peçe iliştirmek talip yurttaşlarımız mevcut ise onların da ne isterlerse anca davranmaları icap ettiğini anlatım geçirmek gerekiyor”
Alınan değişmeyen ile beraberce maşer içinde münasebet peçe takılıp takılmamasının tartışılması adına insanların ferdî önlemlere yönelmesi gerektiğine hizmet fail İlhan, “Elbette burada peçe iliştirmek talip yurttaşlarımız mevcut ise onların da ne isterlerse anca davranmaları icap ettiğini anlatım geçirmek gerekiyor. Yani toplumda tek yurttaşı ‘niye peçe takıyorsun veya niçin peçe takmıyorsun' sanarak tenkit geçirmek adına her insanın düpedüz öz bulunmuş yer aldığı yerde öz risklerini değerlendirerek başta 65 gözyaşı kimlik olan, vakayiname rahatsızlığı bulunan vatandaşların aşılama olarak, öbür yurttaşlarımızın ise bundan sonradan öğrendiğimiz şekilde; mestur bölgede kalabalıkta bir araya geliyor ve mesafeyi koruyamıyorsak behemehâl havalandırmaya hizmet etmeli, birbirimiz ile temaslarda da cankulağı ilerleyerek şimdi dobra bir süreci yaşayabileceğimizi bildirmek mümkün” sanarak konuştu.
“Yaklaşık dü buçuk senedir beraberce yaşadığımız bu çetin sürecin değişik sonlanmaya akla yatkın kere aldığını bildirmek mümkün”
Gelinen etapta rahatsızlığı güçlendirecek ve seyrini değiştirecek ayrımlı bir varyantın gelmesini beklemediklerini, ama gelirse de ona mucibince önlemler alınarak ilerleneceğinin altını çizen İlhan, “İnşallah bundan ahir süreçte de hakeza bir riziko bahis konusu olmaz. Hiç beklemiyoruz diyebiliriz ama baş döndürücü bir tomar beklemiyoruz düşünmek kim bilir şimdi akla yatkın olacaktır. Ama baş döndürücü ayrımlı bir modifikasyon bahis konusu olursa salgınla mücadeleyi öğrendiğimiz düşüncesince tamamımız bununla mücadeleye bitmeme edeceğiz. Ama bunun baş döndürücü az bir belki olduğunu, şuan değişik normalleşmeye süregelen sürecimizde; kestirmece dü buçuk senedir evlerimizde, çetin şartlarda çalışanlarımız, kılıç bilgi insanları, hekimlerimiz ve kayıplarımız ile beraberce yaşadığımız bu çetin sürecin değişik sonlanmaya akla yatkın kere aldığını bildirmek mümkün” dedi.
“Artık bu bayram bir arada olma zamanı”
Yaklaşık dü senedir Ramazan Bayramlarında bir araya gelmelerin kısıtlandığını tamlayan Bilim Kurulu Üyesi İlhan, bu bayramda bir araya gelinebileceğini hatırlatarak şunları kaydetti:
“İki senedir yurttaşlarımız Ramazan Bayramı yapmadı ve büyüklerini görüşme etmediler. Gönüller bir olsa da fiziksel ve içtimai açıklık açısından birbirlerinden ırak durdular. Artık bu bayram bir arada olma zamanı. Ama bir arada olduğumuzda da 65 gözyaşı üzer büyüklerimize, vakayiname rahatsızlığı olanlara müstevli öncesindeki kabil de hizmet etmemiz gerekiyor. Biliyorsunuz müstevli öncesinde de enflüanza riski lakırtı konusuydu, teneffüs yolu ile sabık emraz düşüncesince riskler lakırtı konusuydu. Kalabalık bir halde büyüklerimizi görüşme edecek isek behemehâl havalandırmaya hizmet etmemiz gerekiyor. Elbette değini edeceğiz, sarılacağız, büyüklerimizin ellerini öpeceğiz, birbirimiz ile kucaklaşacağız ama bu süreçler içinde de gine titiz olmamız gerekiyor. Buradaki açacak konulardan bir tanesi de özellikler insanların kendisinde enfeksiyon bulguları varsa, koku alma organı akıntısı, biberli ve halsizlik gibi. Bu süreçte çıkarlarını az buçuk izole edebilirler ve bu süreçte peçe takabilirler. Çok cıvıl cıvıl olacaksa öyleyse büyüklerimiz peçe takabilirler, havalandırmaya gine baş döndürücü hizmet edebilirler.”
“Endişe etmemek, oldukça titiz bir halde ilerlemek, süreci en hasarsız biçimde geçirmemizi sağlayacak”
Ramazan Bayramı hasebiyle yaşanacak içtimai çabukluk hasebiyle olay sayılarının bir nebze artabileceğine ama ide doğuracak bir boyut oluşmayacağını kestirim ettiklerini vurgulayan İlhan, “Eğer süreci bu biçimde bitmeme ettirirsek inşallah Ramazan ondan sonra yaz zamanında şimdi dobra günleri yaşayabiliriz. Belki hareketliliğin baş döndürücü artarak çoğalması ile birlikte, şahısların memleketlerine, dinlence beldelerine gitmesi ile beraberce az da olsa olaylarda artma da meydana gelebilir. Ama bundan ide etmemek, oldukça titiz bir halde ilerlemek, süreci en hasarsız biçimde geçirmemizi sağlayacak. Normale ulaşmaya baş döndürücü benzeyen olduğumuz şu zaman diliminde bizim elimizi de baş döndürücü kolaylaştıracaktır kanısındayım” ifadelerini kullandı.
Utku Şimşek - Nurullah Geylani
