İstanbul
Dikkat eksikliği, çabukluk ile ortak tomar dürtüsellikle kendini yayınlayan kognitif ve davranışsal sorunların da haremlik etmiş bulunduğu ortak esenlik sorunu yerine tanımlanan DEHB'nin sebepleri dört dörtlük yerine anlaşılamıyor.
Araştırmacılar DEHB'nin kaynağının kalıtım bilimi nedenler, akıl hasarı, besin ve ulama maddeleri, psikososyal etkenler kabil riskler bulunduğunu tabir ediyor. Özellikle DEHB beşinci sınıf çağında münteşir yerine görülüyor. Çocuklarda görülme sıklığı yüzdelik 3-5 oranında, koca çocuklarında görülme sıklığı ise kız çocuklarına layıkıyla henüz yüksek.
Erken çocukluk yıllarında, çocukluk özelliğiyle fark edilmesi kuvvet bulunan DEHB, er karışma edilmediğinde akademik, toplumsal ve ruh bilimsel sorunlara kez açabiliyor. DEHB'li kollar bilimsel niteliği bulunan muvaffakiyet düşüklüğü birlikte okula uyarlama sorunları da yaşayabiliyor.
DEHB'nin çocuklarda kendini elbette muhtemelen ettiğini AA muhabirine özetleyen Uzman Klinik Psikolog Filiz Çoban, ortak tomar hareketlilik, el ve ayaklarda sonsuz hareket, oturmayı sürdürememe, tırmanma, koşma, akıcı hareket, ortak tomar konuşma, dürtüsellik, sabredememe, esna bekleyememe, istifham bitirilmeden yanıtını söyleme, dikkat eksikliği, ayrıntılara dikkat edememe, almış bulunduğu fariza ve rollerde dikkatini yoğunlaştıramama ile zihnî efor müstelzim işlerden savuşma kabil davranışlarla görülebildiğini söyledi.
Çoban, kişinin elden dikkat eksikliği bozukluğuna cemaat olabileceği kabil elden hiperaktivite bozukluğuna veya hem dikkat eksikliği hem hiperaktivite bozukluğuna da cemaat olabildiğini belirtti.
"Erkek çocuklarında henüz kalın görülüyor"
DEHB'li bireylerin, aut uyaranlara ortak tomar belirgin olduklarını ve bir çok devir günce işleri unuttuklarını tamlayan Çoban, şu şekilde bitmeme etti:
"Eğitim hayatları süresince DEHB'li bireylerin yaşayacakları bu problemleri çözebilmek düşüncesince ilk önce ilkokulun önceki yıllarında DEHB'li öğrencilerin belirleme edilmesi gerekir. Öğrencilerin belirleme edilmesinin peşi esna DEHB tanısının öğrencileri ne derecede etkilediğini saptama etmek düşüncesince terbiye bilimi bilimi gereksinimleri belirlenmeli ve ona layıkıyla ilgilendiren kabiliyetleri geliştirilmeli. İlkokul yıllarında er teşhis alınması, tedris programlarının akıllıca temellere oturmasını sağlayacak, bireylerin maharet gelişimini müspet yönde etkileyerek ileriki terbiye bilimi bilimi kademelerinde yaşanabilecek eğitsel sorunların önü maktu olacaktır."
Müdahale edilmediğinde tamamı yaşamı etkiliyor
Her gözyaşı çağında hareket özelliklerinin ayrımlı bulunmasına ilişkin yerine DEHB'nin ayrımlı şekillerde görülebildiğine dikkati çekici Çoban, DEHB'li çocuğa cemaat anne babalara şu tavsiyelerde bulundu:
"Erken tedbir alınmalı. Çocuğunuzu dobra gözlemleyin bunun düşüncesince meslek önceleri devirde dolgunca dolgunca oyunlar oynayın. Sabırlı ve hoşgörülü edinmek gerekir. DEHB'li kollar ev içinde ortak tomar dürtüsel davranışlarda bulundukları düşüncesince anne babalar arada sırada cezalar ayrıca kuvvet davranışında bulunurlar. Çocuğun karakteriyle ilgilendiren ortak sorunu olmadığını bunun dirim bilimsel haysiyetiyle bunları yaşadığını bilmeniz gerekir. Çocuğunuz düşüncesince bilgelik edinin, sınav yaptırın. Hekim, öğretmen, ebeveyn, psikolog, hususi pedagog kabil kimlerden dayanak noktası alınıyorsa bu arada koordineli idman gerekir. Uzman katkısı almaktan çekinmeyin."
"Çocuklarınızla dolgunca dolgunca aldatmaca oynayın"
Çocukları gözlemlemenin en akıllıca yolunun aldatmaca sallanmak bulunduğunu tamlayan Uzman Klinik Psikolog Çoban, DEHB'li çocuklarla oynanabilecek oyunları ise şu şekilde sıraladı:
"Odanın içine yaşına ve ilgisine layıkıyla seçebileceğiniz büyüklükteki oyuncağı saklayın ve sıcak-soğuk niteleyerek evladınızın bulmasını sağlayın. Gösterilen foto içinde maksut eşyayı veya hayvanları bilmesini isteyebilirsiniz. Gözleri kapalıyken eline koyduğunuz eşyaları tanımasını, bilmesini isteyin. Sıra beklemekte zorluk çeken kollar düşüncesince evde baba, anne, karındaş var ise kardeşleri de karışma ederek dönenceli ferde atma oyunu oynayabilirsiniz. Dışarıda sek sek, yakıcı top, yerden erdemli kabil oyunlar oynayabilirsiniz. Bu oyunları rollendirirken çocuğun yaşına, ilgisine dikkat süresine layıkıyla süresini uzatıp kısaltabilirsiniz."
DEHB belirleme edilen bebek veya gençlerde behemehâl tedaviye başlanması icap ettiğini vurgulayan Çoban, "DEHB otama edilmezse, çocukta gitgide bilimsel niteliği bulunan yaşamını yarıda bırakma, dost ilişkilerini sağlayamama, özellik kullanımına ve sigara kullanımına yatkınlık, yetişkinlik çağında bunalım kabil ağır problemlere kez açabiliyor. Uzmanı şahıslar çeşidinden akıllıca ve eskiden tedavisiyle DEHB'li bireylerde çabuk hasiyet ve düzelme görülüyor."
"Dikkat eksikliği canlı efrat dikkatini korumada başağrısı yaşar"
Uzman Psikolog Hayal Kesimel ise dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun nörogelişimsel bozukluklar kategorisinde arazi aldığını söyledi.
Bunların bebek ve gençlerde elden dikkat eksikliği yaşanmış bulunan durum, elden hiperaktivite bozukluğu yaşanmış bulunan gidiş ve değme ikisinin de komorbit (birlikte) görüldüğü biçiminde gözlemlenebildiğini aktaran Kesimel, "Dikkat eksikliği canlı efrat detaylara dikkat etmez, sonsuz vebal yapar, dikkatini korumada başağrısı yaşar, dinlemez görünür, sunulan komutları izlemede meşakkat çeker, aranjman sorunu yaşar, koyu hatır müstelzim işlerden kaçınır veya bu işleri yapmaktan hoşlanmaz, eşyalarını kaybeder, dikkati kolaylıkla dağılır, günce işlerini unutur." dedi.
Hiparaktif-dürtüsel bozuk para canlı kişinin durduğu yerde duramadığını, elleri ve ayaklarının hamarat olduğunu, levent boylu müddet oturmada başağrısı yaşadığını, çocukken koştuğunu veya tırmandığını, yetişkinken durumunda duramadığını özetleyen Kesimel, "Sessizce ortak şeyle çalışır olmada başağrısı yaşar, motosiklet takılı kabil yahut düzlem duvara tırmanırcasına hareketlidir. Çok konuşur, karşıdaki isim sorusunu bitirmeden yanıtı yapıştırır, bekleme müstelzim veya dönenceli meydana getirilen işlerde başağrısı yaşar, başkalarının sözünü keser." niteleyerek konuştu.
Kesimel, dikkat eksikliği ve hiperaktif-dürtüsel bozukluğun değme ikisini de canlı bireylerde yukarıda değme dü grupta arazi meydan bulgulara ortak arada rastlanabildiğini söyledi.
"DEHB'li kollar toplumsal ilişkilerinde de zorlanmalar yaşayabiliyor"
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısının, bebek ve bekâr psikiyatristi çeşidinden konduğunu, teşhis meydan bireylerin, zorlandığı alanlara layıkıyla psikoterapi, psikoeğitim ve hususi terbiye bilimi bilimi sahalarında dayanak noktası aldığını tabir fail Kesimel, yaşanmış bulunan külfet seviyesine layıkıyla akıl doktoru çeşidinden medikal dayanak noktası de verilebildiğini aktardı.
Çocukların emekli duygularını emekli davranışlarla gösterebildiğini, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunu teşhisi almış bulunan evlatların toplumsal ilişkilerinde de zorlanmalar yaşayabildiğini dile getiren Kesimel, şunları kaydetti:
"Terapi sürecinde ailenin çocuğun hissî gereksinimlerini akla yatkın gözlemlemesi, uzmanların eşliğinde meri şekilleri ve arka bildirimleri dikkate alması iyice ehemmiyet taşır. Erken teşhis değme vaziyette bulunduğu kabil dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu düşüncesince de yararlıdır. Erken teşhis ve tanıya akıllıca sağaltım meydan çocuklarda zorlandıkları bölgelerde ağır gelişmeler görülebilir. Günlük dünyadaki işlevsellik artar, toplumsal münasebat düzelebilir ve arbede bozma becerilerini gelişebilir."