Ankara
Çavuşoğlu, emek vermek ziyareti kapsamında gittiği Bakü'de Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ile beraberce ve heyetler arası görüşmesinin arkası esna kuma matbuat toplantısında konuştu.
Çavuşoğlu, 30. sene dönümünde Hocalı Katliamı'nda yaşamını kaybedenlere yağmur diledi.
Geçen ay Şuşa Beyannamesi'nin dü ülkenin meclisleri kabilinden da onaylandığını hatırlatan Çavuşoğlu, "Aslında Türkiye ve Azerbaycan elbette müttefiktir. Ama bu elbette müttefikliğimizi liderlerimizin iradesiyle birlikte belgeye, birlikte anlaşmaya da döktük. Meclislerimizin onaylaması da bu liderlerimizin iradesinin direkt halklarımız kabilinden da teyit edildiğinin göstergesidir." dedi.
Çavuşoğlu, Şuşa Beyannamesi'yle "tarihi birlikte etap attıklarını" vurgulayarak, doğacak çağda bu çerçevede askeri, kültür, ekonomi, erke ve bilgelik derece mevzuları da içeren nice mevzuda konkre adımlar alaşağı etmek düşüncesince kâffesi bakanlıklarla çalıştıklarını söyledi.
Kovid-19 salgınına karşın dü ülkenin tecim kütlesinin 5 bilyon dolara ulaştığını aktaran Çavuşoğlu, hedefin 15 bilyon dolar olduğunu, potansiyelin bulunduğunu belirtti.
Çavuşoğlu, bu gayeye iktiran etmek düşüncesince lojistiğin önündeki engelleri kaldırıp onları isteklendirme ika ve tercihli tecim anlaşmasının kapsamını genişletmenin yanında Serbest Ticaret Anlaşması (STA) müzakerelerine başlamanın da önemine değindi.
Karşılıklı yatırımların da 30 milyara yaklaştığını aktaran Çavuşoğlu, şirketleri hem Azerbaycan'da hem Türkiye'de envestisman hazırlamaya isteklendirme ettiklerini söyledi.
Çavuşoğlu, Azerbaycan'ın işgalden kurtarılan bölgelerinin baştan yapılandırılması dair Aliyev’in gösterimi çerçevesindeki çalışmalara da dayanak noktası verdiklerini vurguladı.
"Haksız ve hukuksuz saldırının birlikte an ilk sona ermesini istiyoruz"
Bugün düet ilişkilerin kâffesi boyutlarının yanında lehçe mevzuları da ele aldıklarını kaydeden Çavuşoğlu, "Özellikle Ukrayna'daki gelişimleri endişeyle izliyoruz. Ülkelerin arazi bütünlüğünün kuvvet kullanarak değiştirilmesine kılıç mebde namına hacısı hocası derece karşıyız. Haksız ve hukuksuz saldırının birlikte an ilk sona ermesini istiyoruz. Bu mevzuda da çabalarımızı artırarak bitmeme ediyoruz." dedi.
Çavuşoğlu, Türkiye ve Azerbaycan'ın değme dü ülkeyle haberleşme kurabilen ve dobra ilişkileri bulunan dü dünya bulunduğunu söyledi.
Tahliyeler dair da Azerbaycan ile iş birliğini sürdürdüklerini tamlayan Çavuşoğlu,"Azerbaycanlı ve Türk ayrımı yapmaksızın vatandaşlarımızı ülkelerimize gelmek düşüncesince dayanışmamız bitmeme edecek." ifadesini kullandı.
"Bölgenin barışı ve istikrarı düşüncesince hacısı hocası üzerinde düşeni yapacak"
Öte taraftan Karabağ zaferinden sonraları Azerbaycan’ın Ermenistan’a meydana getirdiği şümullü sulh anlaşması teklifini desteklediklerini kaydeden Çavuşoğlu, "Bu Azerbaycan'ın ne denli dobra oruçlu bulunduğunu ve sahamızda sulh istediğini gösteriyor. Umuyoruz Ermenistan'da buna müspet cevap verir. Vermesi de gerekiyor. Bölgenin barışı ve istikrarı düşüncesince hacısı hocası üzerinde düşeni yapacak." diyerek konuştu.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin Ermenistan ile attığı adımlarda Azerbaycan ile eşgüdüm bünyesinde akıntı ettiklerini de hatırlatarak, "Temel maksadımız alanda dobra komşuluk ilişkilerinin arsıulusal hususiyet çerçevesinde bitmeme etmesi. Öngörülen planların de yaşama geçmesidir." dedi.
Bölgenin istikrarı düşüncesince Azerbaycan ile geçmişten beri fer sarfiyat ettiklerine dikkati çekici Çavuşoğlu, bitişik ülkelerle müselles ve flaşör formatta toplantıların bulunan olduğunu, bunların bu sene yapılması dair emek harcamayı sürdürdüklerini söyledi.
Çavuşoğlu, başka taraftan Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) akıbet zirvesinde devre başkanlığını Azerbaycan’dan alırken ehemmiyetli kararlar verdiklerine ayraç ederek, bunun uygulanması dair da dışişleri bakanları namına birlikte açıklık derinti düzenleyeceklerini dile getirdi.
Antalya Diplomasi Forumu'na (ADF) Azerbaycan’dan serbest birlikte heyetle ortaklık bulunduğunu aktaran Çavuşoğlu, forumun ikinci senesinde aşırı sayıda ülkeden fevk düzem katılımcının yanında 40 arsıulusal ve lehçe örgütün fevk düzem yöneticisinin de orada olacağını belirtti.
Çavuşoğlu, ADF'ye Ermenistan'dan Kıbrıs Rum Kesimine herkesi çağırma ettiklerini bildirdi.
Ermenistan ile görüşmeler ve Şuşa Beyannamesi
Türkiye ile Ermenistan arasındaki görüşmelerde, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki koordinasyona bağlı istifham üzerinde Çavuşoğlu, 3+3 teklifini Azerbaycan'ın yaptığını, alanda barış, denge ve dobra komşuluk ilişkileri istediğini söyledi.
Çavuşoğlu, Ermenistan ile mülakat sürecinde Azerbaycan ile yaklaşan eş güdüm süresince olduklarını ve Azerbaycan'ın değme devir dayanak noktası bulunduğunu belirterek, "Özel temsilciler 2 kez birlikte araya geldi. Moskova’da ve Viyana’da. Sürekli telefonla görüşüyorlar. Güven artırıcı birtakımı adımlar atıldı. Bundan sonraları atılacak adımlarda da koordinasyonu sürdüreceğiz." dedi.
Şuşa Beyannamesi'nin uygulanması dair bu sene ne derece konkre adımlar atılacağına bağlı soruya cevap sağlayan Çavuşoğlu, Şuşa Beyannamesi'nin askeri, siyasi, türel konuları, düet ilişkilerin elbette geliştirilebileceği hususunu ve işgalden kurtarılan alanlarda yaşamın normale döndürülmesi düşüncesince atılacak adımların unsurlarını içerdiğini dile getirdi.
Çavuşoğlu, mavera taraftan Beyanname'nin askeri namına da dü bağlaşık derece gerekseme duyulduğunda kullanılması düşüncesince iane mekanizmalarının oluşturulacağını da anlattı.
Bakan Çavuşoğlu, Ukrayna'dan boşaltma sürecinde Türkiye'nin Azerbaycan'la iş donanmasına bağlı soruya da kendileri düşüncesince rüçhan bulunan mevzunun "vatandaşlarının bozulmamış huzurlu Ukrayna'dan çıkarılması" bulunduğu cevabını verdi.
"Öncelikle insancasına ateşkesin değme yerde olması lazım"
Çavuşoğlu, Ukrayna-Rusya savaşına ve tahliyelere ilişkin, "Bazı alanlarda kesiksiz mütareke ilanı oldu. 9 ile 16 arasında. Biz bunun mihman olmasını istiyoruz ve kâffesi Ukrayna genelinde olmasını istiyoruz. Öncelikle insancasına ateşkesin değme yerde olması lazım." dedi.
Halen Sumi'de Türk vatandaşlarının bulunduğunu ve şimdi sakıncalı bulunduğu düşüncesince onları çıkaramadıklarını kaydeden Çavuşoğlu, "İnsani koridorların açılması düşüncesince mümkünse Batı'ya doğru, oradan beklenir değilse Rusya bölümüne aralık açılması düşüncesince çalışıyoruz. Herson'da yurttaşlarımız var. Bugüne denli bizim kaldırdığımız trenlere Azerbaycanlı kardeşlerimiz de biniyor." dedi.
Çavuşoğlu, mavera taraftan Harkiv derece birtakımı yerlerde Azerbaycan'ın da şimendifer ile boşaltma düşüncesince kodifikasyon yaptığını ve fark etmeksizin Türk vatandaşlarını da bildirme ettiklerini aktardı.
İnsani iane dair ülkede ağır sıkıntıların bulunduğunu dile getiren Çavuşoğlu, "Orada artan insanoğlu var. Ukrayna’da canlı kişilere insancasına yardımların ulaştırılması düşüncesince de bu arada çalışıyoruz. Sadece Azerbaycan-Türkiye değil, Ukrayna'nın komşusu bulunan batıdaki ülkelerle. Çünkü bu yardımları açıktan yahut direkt Ukrayna'ya irsal etmek beklenir değil. Bu çabalarımızı sürdüreceğiz." diyerek konuştu.
Tahliye dair da bilgiler paylaşan Çavuşoğlu, bugün süresince Kiev, Lviv, Odessa ve aralık açılırsa Sumi'den boşaltma planladıklarını söyledi.
Çavuşoğlu, "Bugün planımız dört dörtlük namına sahadaki şartlara uyarınca işlerse kısaca 400 vatandaşımızı da boşaltma düşüncesince akıntı ettirmiş olacağız. Elbette buralarda Azerbaycanlı yurttaşlarımız var ise onların tahliyesi dair da bu arada çalışmaya bitmeme edeceğiz." dedi.