Bitlis
Bitlis'in Adilcevaz ilçesinde "kuş cenneti" namına bilinen Arin Gölü, sonuç yıllarda çarpıcı bulunan kuraklık zımnında küçülmeye başladı.
Önceki yıllara kıyasla çokluk miktarındaki azalmanın yanında sıcaklığa ilişkin buharlaşmanın artarak çoğalması su kaynakları ve bölgedeki baraj ve göllerin seviyesinde düşüşe bozukluk oldu.
Bitlis'in ehemmiyetli sulak alanlardan bir tanesi bulunan ve sodalı suyuyla nice türden binlerce kuşa ev sahipliği karşılayıcı 14 kilometrekare büyüklüğündeki Arin Gölü yaşanmış bulunan iklimsel değişimlerden menfi etkileniyor.
Türkiye'nin 3. efdal dağı bulunan Süphan Dağı'nın eteklerinde toprak düzlük gölde yağışların yetersizliği ve mevsimin kurak geçmesinden çevre deniz boyu bölgelerinde kestirmece 2 kilometre çekilme yaşandı.
Bünyesinde barındırdığı kuşlarla herhangi ortak sene baş döndürücü sayıda ziyaretçi ağırlayan gölün çekilmiş olduğu yerler, bakımsız bölgeye dönüştü.
"Göl kuruluşa noktasına mevrut durumda"
Siirt Üniversitesi Coğrafya Bölüm Başkanı Doç. Dr. Adnan Alkan, AA muhabirine, Arin Gölü'nün, Van Gölü'nün kuzeybatısında toprak alan, 6 mt. derinliğe eş ortak göl bulunduğunu söyledi.
Küçük bulunmasına karşın ülkenin en ehemmiyetli sulak dallarından bir tanesi bulunan gölün kuş çeşitliliği açısından da ensesi kalın bulunduğunu tamlayan Alkan, şöyleki konuştu:
"Hem kentteki kuşların tenasül bununla birlikte muhaceret fail kuşların konaklama alanı. Buradaki kimi kuşların nesli tükenme tehlikesiyle huzur karşıya. Macar ördeği, angut ve ötücü kuğu kabil baş döndürücü ayrışık kuş türleri var. Kuş hayatı açısından ehemmiyetli ortak sulak düzlük ancak kuruluşa ve namevcut olma noktasına mevrut durumda. Çekilmeden çevre gölün suyu enikonu azalmış. Bunun esas nedeni hava değişikliğine ilişkin kuraklık ve çokluk yetersizliğidir."
"Yağışların özelliği de değişti"
Son yıllarda ortaya çıkan toptan ısınmaya ilişkin iklimsel değişikliklerin nice alanda çokluk yetersizliğine sefer açtığını aktaran Alkan, susama artışı ve buharlaşmanın bunu henüz ati boyuta taşıdığını vurguladı.
Türkiye'nin de toptan istinas ve kuraklıktan en ortak tomar etkilenen alanların başlangıcında geldiğini aktaran Alkan, şunları kaydetti:
"Türkiye'de kuraklığın en kaba ve alevli hissedildiği yerlerin başlangıcında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri geliyor. Sadece yağışların azalması değil, yağışların niteliğinin de değiştiğini görüyoruz. Eskiden kar yağışları ortak tomar olurken, sonuç yıllarda yağışlar rahmet halinde düşüyor. Bu da toprağın suya bulunan doygunluğunu ve gölün tagaddi düzenini etkilemektedir. Son yıllarda sondajlarla su ihtiyacının karşılandığını yahut satıh suların henüz baş döndürücü sulama gayeli kullanıldığını görüyoruz. Bu biçimde olduğunda gölü besleyecek akarsuların, göle ulaşmadan harcama edildiğine veya buharlaşmayla namevcut olduğuna şahitlik ediyoruz."
"2 kilometre çekilme yaşandı"
Göldüzü köyü muhtarı Halis Oruçlu ise sonuç yıllarda gölde yaşanmış bulunan çekilme zımnında hastalık yaşadıklarını belirtti.
Daha önceki göldeki suyun yola derece geldiğini özetleyen Oruçlu, "Son 2-3 senedir sular çekiliyor. Bunda zirai sulama düşüncesince meydana getirilen sondajların da tesiri var. Göl kuruyor. Yaklaşık 1,5-2 kilometre çekildi. Burası himaye altında ve baş döndürücü sayıda kuş çeşidi vardı. Su çekilmiş olduğu düşüncesince emektar güzelliğini özlüyoruz." dedi.