Bitlis
Bitlis'in Adilcevaz ilçesinde "kuş cenneti" yerine bilinen Arin Gölü, sonuç yıllarda can alıcı bulunan kuraklık zımnında küçülmeye başladı.
Önceki yıllara nazaran bolluk miktarındaki azalmanın beraberinde sıcaklığa ilişkin buharlaşmanın çoğalması su kaynakları ve bölgedeki baraj ve göllerin seviyesinde düşüşe sebep oldu.
Bitlis'in ehemmiyetli sulak alanlardan birisi bulunan ve sodalı suyuyla nice türden binlerce kuşa ev sahipliği karşılayıcı 14 kilometrekare büyüklüğündeki Arin Gölü yaşanmış bulunan iklimsel değişimlerden negatif etkileniyor.
Türkiye'nin 3. erdemli dağı bulunan Süphan Dağı'nın eteklerinde toprak düzlük gölde yağışların yetersizliği ve mevsimin kurak geçmesinden çevre deniz boyu bölgelerinde tahminî 2 kilometre çekilme yaşandı.
Bünyesinde barındırdığı kuşlarla herhangi birlikte sene aşırı sayıda ziyaretçi ağırlayan gölün çekilmiş olduğu yerler, bakımsız bölgeye dönüştü.
"Göl kuruluşa noktasına mevrut durumda"
Siirt Üniversitesi Coğrafya Bölüm Başkanı Doç. Dr. Adnan Alkan, AA muhabirine, Arin Gölü'nün, Van Gölü'nün kuzeybatısında toprak alan, 6 mt. derinliğe eş birlikte göl bulunduğunu söyledi.
Küçük bulunmasına karşın ülkenin en ehemmiyetli sulak dallarından birisi bulunan gölün kuş çeşitliliği açısından da ensesi kalın bulunduğunu tamlayan Alkan, şöyleki konuştu:
"Hem kentteki kuşların tenasül bununla beraber barhana fail kuşların konaklama alanı. Buradaki kimi kuşların nesli tükenme tehlikesiyle erinç karşıya. Macar ördeği, angut ve ötücü kuğu kabilinden aşırı muhtelif kuş türleri var. Kuş hayatı açısından ehemmiyetli birlikte sulak düzlük fakat kuruluşa ve bulunmayan olma noktasına mevrut durumda. Çekilmeden çevre gölün suyu iyice azalmış. Bunun esas nedeni hava değişikliğine ilişkin kuraklık ve bolluk yetersizliğidir."
"Yağışların özelliği de değişti"
Son yıllarda ortaya çıkan toptan ısınmaya ilişkin iklimsel değişikliklerin nice alanda bolluk yetersizliğine defa açtığını aktaran Alkan, coşkunluk artışı ve buharlaşmanın bunu elan doğacak boyuta taşıdığını vurguladı.
Türkiye'nin de toptan istinas ve kuraklıktan en birlikte tomar etkilenen yerlerin başlangıcında geldiğini aktaran Alkan, şunları kaydetti:
"Türkiye'de kuraklığın en kaba ve alevlenmiş hissedildiği yerlerin başlangıcında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri geliyor. Sadece yağışların azalması değil, yağışların niteliğinin de değiştiğini görüyoruz. Eskiden kar yağışları birlikte tomar olurken, sonuç yıllarda yağışlar rahmet biçiminde düşüyor. Bu da toprağın suya bulunan doygunluğunu ve gölün tagaddi düzenini etkilemektedir. Son yıllarda sondajlarla su ihtiyacının karşılandığını yahut satıh suların elan aşırı sulama gayeli kullanıldığını görüyoruz. Bu biçimde olduğunda gölü besleyecek akarsuların, göle ulaşmadan harcama edildiğine veya buharlaşmayla bulunmayan olduğuna şahitlik ediyoruz."
"2 kilometre çekilme yaşandı"
Göldüzü köyü muhtarı Halis Oruçlu ise sonuç yıllarda gölde yaşanmış bulunan çekilme zımnında hastalık yaşadıklarını belirtti.
Daha evvel göldeki suyun yola denli geldiğini özetleyen Oruçlu, "Son 2-3 senedir sular çekiliyor. Bunda zirai sulama düşüncesince meydana getirilen sondajların da tesiri var. Göl kuruyor. Yaklaşık 1,5-2 kilometre çekildi. Burası siper altında ve aşırı sayıda kuş çeşidi vardı. Su çekilmiş olduğu düşüncesince emektar güzelliğini özlüyoruz." dedi.