Ankara
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) Genel Müdürü Temel Kotil, AA muhabirine, TUSAŞ'ın akıbet çağda yaşama geçirdiği Milli Muharip Uçak Mühendislik Merkezi, Kompozit Üretim Binası, Uzay Sistemleri Mühendislik Merkezi, Fabrika Seviyesi Komponent Bakım Onarım Kontrol Merkezi denli yatırımlara bağlı değerlendirmede bulundu.
Bu yatırımların anne felsefesinin Milli Muharip Uçak Projesi'ne dayandığını vurgulayan Kotil, ortak uçağın ulusal muharip, ulusal harp uçağı olabilmesi düşüncesince sırf domestik ve ulusal olması icap ettiğini söyledi. Kotil, "Dışarıdan materyal geldi, gelmedi yahut gerileyiş takımları gelmedi, motoru gelmedi denli şeyler olmaz. Zaten o 'milli muharip' olmuyor, lisans altında istihsal oluyor. Onun düşüncesince Milli Muharip Uçağın gelişigüzel şeyini domestik gerçekleştirmek zorundayız." dedi.
Bu kapsamda yel tüneli de nesir ettiklerini tamlayan Kotil, şu değerlendirmede bulundu:
"Rüzgar tünelinde aşırı sayıda imtihan yapmamız gerekiyor, şimdilik dünya dışına gidiyoruz. Uçağın gerileyiş takımları, motoru Türkiye'de yapılacak. Her ortak uçağı radarın görüp görmediğinin uçurulmadan imtihan edilmesi gerekiyor. O tesisi de kurmamız önemli. İmalatıyla ait kompozit, titanyum olsun, uçaklarda az oranda polat olur, onların burada yapılması gerekiyor. Dolayısıyla bu derece yerlilik oranının erdemli olma mecburiyeti Milli Muharip Uçak olmaktan geliyor, yatırımları da en aşırı tetikleyen bu olmakta aslında. Milli Muharip Uçağa müteveccih yatırımların birçoğunu yaptık. Bu tükenmez ortak kere olacak. Uçağın geliştirmeleriyle bitmeme edecek."
"Tesislerden değişik eksenlerde faydalanacağız"
Temel Kotil, böylesine şümullü yatırımlara Milli Muharip Uçak ile sınırlanmış tutulması yerinde eyvah olacağını dile getirerek, tesislerden değişik eksenlerde yarar sağlamayı amaçladıklarını bildirdi.
Kompozit Binası namına 95 bin metrekare aşırı iri ortak kuruluş kurduklarını hatırlatan Kotil, "Tesis gelişigüzel bilinçlilik bitmiş anlamına gelmiyor ancak aşırı şeyi zarfında barındırıyor anlamına geliyor. Milli Muharip Uçağın kanadını gerçekleştirmek düşüncesince benim ortak tesise ihtiyacım var. Tesisi anca yapıyoruz ki bire ortak sürede Boeing, Airbus'a da iş yaparak dirimlik getirmemiz gerekiyor. Milli Muharip'in kanadında iri titanyum parçalar var. 3 boyutlu printer üstünden gerçekleştirmek düşüncesince iri ortak envestisman yapıyoruz. Yalnızca Milli Muharip Uçağın kanadındaki titanyum zerre düşüncesince bu envestisman fizibil değil. O sebeple Boeing, Airbus düşüncesince de kullanıyorum." niteleyerek konuştu.
Şirket namına ülkede teknolojik envestisman yapmış olup bunun çıktısı namına da Milli Muharip Uçağı, Hürjet denli projeleri ortaya bırakmak düşüncesince çalıştıklarını vurgulayan Kotil, şunları kaydetti:
"Büyük ortak bilinçlilik yapıyorsanız, domestik ve ulusal olması gerekiyor. Yerli ve ulusal bulunan fiyatlı olur. Biz yöneticilerin rolü de bunu arsıulusal pazarda işe dönüştürmek. Uluslararası pazarda elhak TUSAŞ'ın şahıs işleri var. Tek başımıza 500 milyon dolar, iri ortağı olduğumuz TEI'yi de konsolide ederseniz alçak fevk 800 milyon dolarlık dış satım yapıyoruz. Sağ tarafa ortak bakir iletmek ağır ancak yeti niyettir. Bir yandan akan açığı düşürecek yatırımlar yapıyoruz ancak gerçek odağımız Milli Muharip Uçak, Hürjet, Hürkuş, Atak Helikopteri, 21 şahsiyet Genel Maksat Helikopteri, Gökbey Helikopteri, İHA'larımız ki eller da gelecek, Small GEO uydumuz yapılmaktadır şu anda, Türksat 6A bayılmak üzere, bakma uydusu yapıyoruz. Yatırımın yanı sıra henüz önemlisi dinç mühendisler. Burada 5 yılım doldu. 8 bin insan işe kabul etmek baht oldu. Çalışan sayımız 5 bin 200'lerden 13 bine yaklaştı. 20 binde gözümüz var. Mühendis sayımız 1200'den 5 bine yaklaştı. 10 binde gözümüz var. Asıl iri aset insan. Bu insanoğlu yapacaklar ancak ilkin eskiden Milli Muharip Uçak."
