Ankara
AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, 2013-2014 Siber Güvenlik Eylem Planı kapsamında, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı koordinesinde planlı Siber Güvenlik Kurulu kararlarıyla kurulan Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM), Telekomünikasyon İletişim Başkanlığının (TİB) kapatılması sonrası Ağustos 2016'da Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanlığına aracısız bağlandı.
"Türkiye'nin siber kalesi" kendisine vasıflandırılan USOM, diyar genelinde siber asayiş anlayışını geliştirmek, siber tehditleri karşılamak amacıyla alarm, uyarma ve sesli anons faaliyetleri yürütmek, ciddi hallerde durumunda karışma ekipleriyle olayın kontrolünü ele kabul etmek ve siber vakalara müdahalede millî koordinasyonu gelmek amacıyla faaliyetlerini sürdürüyor.
Türkiye, siber asayiş dalında planlı bu icraat sonucu, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği Global Siber Güvenlik Endeksi'nde yükselişini sürdürüyor. Ülke, bu sene piyasaya sürülen akıbet tutanağa göre, birlikte geçmiş deyiş zamanına nazaran evren genelinde 9 esna terfian 11'inci sıraya, Avrupa'da ise 6'ncı sıraya çıktı.
USOM içerisinde 4 anne izlence üstünden planlı siber asayiş faaliyetleri "kapasite inşası", "hızlı belirleme ve önleme sistemlerinin geliştirilmesi", "tehdit istihbaratı edinimi, üretimi ve paylaşımı" ile "kritik altyapıların korunması" başlıkları altında nice projeden oluşuyor.
"Siber Yıldız" yarışmalarıyla kabiliyet keşfi
BTK çeşidinden Türkiye'deki teknolojiye yatkınlığı fevk kurda mevcut gençlerdeki potansiyeli açığa çıkararak bilirkişi ihtiyacının karşılanmasına müteveccih ekonomik "Siber Yıldız-Bayrağı Yakala (Capture the Flag)" yarışmasının üçüncüsü Aralık 2020'de gerçekleştirildi.
Böylece siber güvenliğe âşıklı ergenlerde farkındalık uyandırılarak, zeki uzmanların tespitine müteveccih ehemmiyetli adımlar atıldı.
FETİH Siber Talimhane'de hususi eğitimler
Ülkenin gereksinim duyan siber asayiş uzmanlarının tespiti ve yetiştirilmesine müteveccih FETİH Siber Talimhane Projesi ile kılgısal siber asayiş pedagoji bilimi laboratuvarı altyapısı emek harcamaları USOM içerisinde tamamlandı.
Fetih Siber Talimhane'de, "Siber Yıldız" yarışmalarında makul başarıyı ele geçiren gençlere laboratuvar eğitimleri veriliyor. Söz konusu eğitimler ayrımlı gruplara müteveccih kendisine bitmeme ediyor.
Tatbikatlarla "siber asayiş duvarı" güçlendiriliyor
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı koordinasyonunda 2011'den beri 5 millî ve 2 arsıulusal siber asayiş tatbikatı gerçekleştirildi.
Son olarak, Bakanlık ile BTK iş birliğiyle ekonomik Ulusal Siber Kalkan 2021 Tatbikatı, 12-13 Ekim'de Ankara'da yapıldı. Tatbikatta 36 amme kurumundan 135 elçi amade bulundu.
Hızlı belirleme ve er karışma sistemleri devrede
USOM içerisinde planlı icraat ve geliştirilen projelerle siber tehditlerin en çabuk biçimde belirleme edilerek alarm/uyarı çoğaltma ve engellemeye müteveccih teknolojik tedbirlerin katılması amaçlanıyor.
Çalışmalar kapsamında, ağız ağıza kurumsal iç kaynaklarla geliştirilen AVCI, AZAD, KASIRGA, ATMACA ve KULE projeleri millî siber güvenliğine ehemmiyetli katkılar sağladı.
AVCI uygulamasıyla dokuncalı yazılım mülemma sistemlerin ve kumanda arama merkezlerinin tespiti gerçekleştiriliyor. AZAD uygulamasıyla otomobil öğrenmesi ve bileşimli zeka olanakları kullanılarak "botnet"lere engelleme bulunan kul bilgisayarların belirlenmesine müteveccih icraat yapılıyor.
Başta ciddi amme kurumları ile ciddi altyapılar iktisap etmek kıl payı ülkenin internete belirgin kaynaklarına bağlı güçsüzlük taraması ve bakım sürekliliğinin sağlanmasına müteveccih izlem faaliyetleri ise KASIRGA Projesi ile sürdürülüyor.
KASIRGA ile bütünleşmiş kendisine devimsel ve iç insanoğlu kaynağıyla geliştirilen ATMACA Projesi ile toplamda 16 milyon IP adresinin gelişigüzel bir tanesi düşüncesince derneşik kendisine meydana getirilen kontrollerle zafiyete ilişik riskler proaktif biçimde engelleniyor.
Yerli ve ulusal KULE yazılımıyla hâlâ çabuk müdahale
Verilerin bilirkişi analistler çeşidinden hâlâ dişi yönetilmesi ve belirleme edilen siber asayiş eksikliklerine bağlı bilgilerin alakalı taraflara hâlâ çabuk ulaştırılması düşüncesince evcil ve ulusal KULE yazılımı geliştirildi.
USOM gözetiminde meydana gelen siber güvelik faaliyetleri kapsamında teşrinisani başına derece 27 bin 408 dokuncalı bağlanak belirleme edildi, 8 bin 841 resmi siber asayiş açığı yazısı gönderildi, 878 asayiş bildirimi yapıldı.
Kritik altyapılara siper kalkanı
USOM, özellikle ciddi altyapıların korunması iktisap etmek üzere, ülkenin siber güvenliğinin sağlanması için, dokuncalı yazılım analizi, sayısal pırtı inceleme, servis izleme, dokuncalı bağlanak tespiti sızdırılmış testleri, alarm üretme, uyarma ve sesli anons yayınlama faaliyetlerini akıcı sürdürüyor.
BTK içerisinde kurulum emek vermesi tamamlanan Siber Güvenlik Operasyon Merkezi ile USOM ve operatörler arasındaki iş ve işlemlerin 7/24 akıcı kendisine izlenebilmesi ve gerekmesi şeklinde aksiyonların devir kaybetmeksizin alınmasına olanak sağlandı.
Siber Güvenlik Operasyon Merkezi faaliyetlerinin devimsel ve dişi yürütülmesi amacıyla en toy teknolojiler kullanılarak enfrastrüktür kurulum emek harcamaları tamamlandı, ayrımlı kaynaklardan mevrut veriler konsolide edilerek görselleştirildi ve bu amaçla izlem ekranları kuruldu.
En akıbet teknolojiler kullanılarak açılan Siber Güvenlik Operasyon Merkezi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın teşrifiyle 10 Şubat 2020'de hizmete alınmıştı.
Tehdit istihbaratı edinimi, üretimi ve paylaşımı
Siber zılgıt istihbaratı edinimi, üretimi ve paylaşımı dair millî ve arsıulusal paydaşlarıyla koordinasyonu sağlayıcı USOM, çabuk belirleme ve er karışma olanaklarıyla siber tehditlere gönül rahatlığı mücadeleyi sürdürüyor.
İnternet aktörleri, arsıulusal kuruluşlar, adli makamlar, araştırı merkezleri ve üniversiteler, hususi bölüm kıl payı paydaşlarla eş güdüm zarfında cereyan fail USOM, bire birlikte vakitte arsıulusal bölgede ülkenin değinme noktası olma vazifesini de ödeme ediyor.
Ulusal Mobil Uyarı Sistemi geliştirildi
Afet, aceleci bağlam ile amme düzenine, ulusal güvenliğe ve millî siber güvenliğe zılgıt oluşturabilecek hallerde kamuoyuna lüzumlu duyuruların yapılması, uyarıların ve yönlendirmelerin en endamsız müddette enli kitlelere ulaştırılması dirimsel ehemmiyet bildirme ediyor.
Bu amaçla alakalı amme büyüklenme ve kurumlarının kendilerine maruz fariza ve sorumluluklar çerçevesinde yapmaları müstelzim bildirimlerin coğrafi kendisine makul bölgelerdeki şahıslara taşınabilir cihazlar üstünden iletilmesi evren genelinde çoğunlukla yeğleme edilen formül kendisine ortaya çıkıyor.
Türkiye'de de lüzumlu hallerde kullanılmak kıl payı millî taşınabilir uyarma sisteminin kurulması ve işletilmesinde yarar tefekkür edilirken, mevzuyla alakalı uran enfrastrüktür BTK ve işletmecilerce geliştirildi.
Elektronik tanıtma güvenliği düzenlemeleri ve denetimleri
Elektronik tanıtma sektöründe çalışkanlık yayınlayan işletmeciler çeşidinden kanalizasyon ve bilim güvenliğinin sağlanmasına müteveccih kendisine katılması müstelzim tedbirlerin tanımlandığı Elektronik Haberleşme Sektöründe Şebeke ve Bilgi Güvenliği Yönetmeliği kapsamında işletmeciler siber saldırılara gönül rahatlığı lüzumlu önlemleri kabul etmek ve iş sürekliliği planlarını yapmakla memur kılındı.
Sistemlerin yedekliğinin sağlanması, fiziki asayiş ve personel güvenilirliğine bağlı etraflıca ahkâm de tanımlandı.
BTK tarafından, bu düzenlemenin gereklerinin namına getirilip getirilmediği akıbet devirde artırılan ekonomik ve hesapsızca denetimlerle arama ediliyor.
