Çanakkale
Türkiye'nin en iri adası Çanakkale'nin Gökçeada ilçesinde sakız ağacından damla sakızı üretimine başlandı.
Ege Denizi'nin kuzeyindeki ehemmiyetli gezim destinasyonlarından 297 kilometrekare beniz ölçümüne cemaat Gökçeada, kültürel varlıkları ve saf zenginliklerinin yanında meyve zamanlarda tarımıyla da öne çıkıyor.
Çanakkale İl Tarım ve Orman Müdürlüğünce hazırlanmakta olan "Ada Rüzgarında Lezzetli Damla Sakızı Projesi" kapsamında adada sakız ağacından damla sakızı üretecek 27 üretici, 1490 fidanı 30 dekar bölgede toprakla buluşturacak.
Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürü Ramazan Eren, AA muhabirine, projenin huzur ayağını 2018 senesinde adanın muhtemelen noktalarına sakız plantasyonu kurarak başlattıklarını söyledi.
Gelişiminin elleme bulunduğunu belirledikleri sakız ağacının, başta yıldız rüzgarına kapalı, az buçuk hâlâ güneye icra vekili yerlerde yetiştiğini gözlemlediklerini tamlayan Eren, "Geçen sene da bunun hesabına demonstrasyonları kurduk. Bakanlığımız projeyi akıllıca görmüş oldu ve onayladı. Bize ortak muhassasat ayrıldı. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü ile amut üretimi düşüncesince anlaştık. İzmir Çeşme'de enstitümüzün yetiştirdiği fidanlarımızı tasdik aldık ve Gökçeada'ya getirdik." dedi.
Eren, ilçeye getirilen 1490 damla sakızı ağacı fidanının üreticiler çeşidinden toprakla buluşturularak üretim etabına geçileceğini anlattı.
Arazi tarzı ve yer analizlerinin yapıldığını, amut dikimi ve bakımı dair üreticilere terbiye verildiğini bildiren Eren, şu şekilde konuştu:
"Damla sakızı yada sakız ağacı kendisine tanıdık ve maruf bu mahsul başta Yunanistan'dan ithal ettiğimiz ortak ürün. Türkiye'de ise Çeşme'de derin ortak sakız ağacı plantasyonu var. Burada buğulanmış ağaçlar var. İnşallah kılıç bundan ahir süreçte projemizi bitmeme ettirip Gökçeada ilçemizde de ağırbaşlı ortak sakız ağacı plantasyonu oluşturacağız. Burası başta gezinsel ortak ilçemiz ayrımsız zamanda. Buraya mevrut ziyaretçilerimiz sakız ağaçlarını görebilecekler. Ayrıca ülkemizin damla sakızı ihtiyacına da ağırbaşlı ortak yardım sağlayacağını düşünüyoruz. Ayrıca kılıç bu projeyi hazırlarken başta ortak numara dershane ekincilik arazilerini değil aykırı ekincilik arazisi dediğimiz, hâlâ ilkin ekilip dikilmeyen nötr haldeki ekincilik arazilerinde sakız ağacı fidanlarımızı diktiriyoruz. Böylelikle nötr ekincilik arazilerini de tarıma kazandırmış oluyoruz."
Deneme üretiminde 50 fidandan 48'i tuttu
Organik Tarım Koordinatörü ve Ziraat Mühendisi Muharrem Serttaş da Gökçeada'nın, ikliminin ve havasının dobra bulunduğunu dile getirdi.
Ada tarımında mantar hastalığı hastalığı hastalıklarının görülmediğini vurgulayan Serttaş, "20 senedir Gökçeada'da ekincilik yapmaktayım. Çok memnunum ve mutluyum. Gökçeada gelişigüzel devir ilklere damga basacak ortak ada ve ortak coğrafya. Çünkü su kaynakları kendiliğinden yeterli, yer yapısı baş döndürücü güzel, iklimi baş döndürücü güzel. Bilhassa rüzgarının sakız ağacına baş döndürücü hayır olacağını düşünüyoruz. Çünkü sakız ağacının sakızı, yaşamış bulunduğu stres ile elde ediliyor. Çok ortak tomar rüzgara sunulan kalacağı düşüncesince lazım stresi yaşayacağını ve kusursuz sakız vereceğini beklenti ediyoruz. Bu açıdan adadaki üreticiler kendisine ehemmiyetli ortak randıman alacağımız kanaatindeyiz." değerlendirmesinde bulundu.
Gökçeada'nın huzur üreticilerinden Uğur Sönmezışık ise denemelere 2018'de 50 fidanla başladıklarını, bunlardan 2'sini az verdiklerini belirtti.
Özellikle güzeşte sene sakız veriminin baş döndürücü elleme bulunduğu bilgisini paylaşan Sönmezışık, "Tatlılarımızda, kahvelerde, kurabiyelerde kullandık. İhtiyaçlarımız ziyadesiyle karşılandı. Aroması da hakkıyla oldukça iyi. Bunu Zeytinli köyünde sakız muhallebisi işleyen müstahsil arkadaşlarımızın ürünlerinde imtihan ettik. Sonuç oldukça başarılıydı. Muhallebiyi yiyici Rum ihvan baş döndürücü beğendi. Çünkü onlar burada kullandıkları ürünleri Sakız Adası'ndan getiriyorlar. Onlar da gördükleri meyve karşısında bahtiyar oldular." sanarak konuştu.
Üreticilerden Ali Baki Usta da adanın önceki kültürünün geleceğe taşınmasında sakız ağacının baş döndürücü ehemmiyetli olduğuna ayraç etti.
Devletin bu konudaki desteklerini ve kendilerine sağlamış bulunduğu olanakları baş döndürücü önemsediğini özetleyen Usta, "Biz baş döndürücü heyecanlandık. Buna korumak düşüncesince fidanlarımızı tasdik aldık. Dikime ve üretime başlıyoruz. İnşallah Gökçeada endamsız müddet süresince sakız üretimiyle de anılacak." ifadesini kullandı.
Tepeköy'de canlı Alexandra Şaşırmaz ise zeytin koz ve bademden sonraları adanın sakız ağacıyla buluştuğunu, üretime katkıda bulunmaktan devlet duyduğunu kaydetti.
Gökçeada Dereköy Şahinkaya Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Azmi Nafi Uygun, adadaki acemi üretim faaliyetinin doyurmak sonuçlanmasını dilek ederek, ilçenin endamsız müddette ehemmiyetli ortak üretim merkezi ve bellik biçimine dönüşmesini beklediklerini anlattı.
