COVID-19 tanısında kalburüstü ölçün namına makbul PCR testine mütemmim beraberinde yaklaşım namına münteşir namına makbul antikor testleri, başta rahatsızlığı belirti göstermeden yahut bol kurtulduğu düşüncesince teşhis almayan şahısların belirlenmesinde ehemmiyetli beraberinde gösteriş oynuyor. Ayrıca ilkah sonrası muafiyet tepkisini kontrol etmek düşüncesince de münteşir namına kullanılıyor. Dünya genelinde bu amaçla makbul antikor testlerinin sayısı 50'ye yaklaşıyor.
Peki ne antikor testinin performansı ne denli etkili?
Yakın Doğu Üniversitesi araştırmacılarının, Amerika Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) çeşidinden aceleci kullanma izni maruz 48 farklı antikor testinin performanslarını değerlendirerek bu probleminin yanıtını aramış olduğu çalışma, Avrupa Biyoteknoloji Kongresi'nden en dobra namzet deklerasyon ödülü aldı.
En dobra ve en biçimsiz performanslı antikor test kitleri belirlendi
Prof. Dr. Tamer Şanlıdağ, Prof. Dr. Murat Sayan, Doç. Dr. Dilber Uzun Özşahin, Dr. Öğretim Üyesi Ayşe Arıkan ve Dr. Öğretim Üyesi Berna Uzun'un imzasını haiz “Ranking of Diagnostic SARS-CoV -2 IgG Antibody Tests by Using Multi-criteria Decision-Making Theory - Çok Kriterli Karar Verme Teorisi Kullanılarak Tanısal SARS-CoV -2 IgG Antikor Testlerinin Sıralaması” isminde araştırı baş döndürücü kriterli değişmeyen ita (MCDM) teorisi kullanılarak gerçekleştirildi.
Yürütülen çalışmada, antikor kitlerine ilgili özellikler, Gıda ve İlaç Dairesi-FDA'dan alınarak Çok Kriterli Karar Verme Teorisi metodu kullanılarak çözümleme edildi. Antikor testlerinin karşılaştırılmasında ise çözümlemeli duyarlılık, özgüllük, müspet ve negatif kestirim değerleri, makbul camekân tipi, test tekniği, antijen maksadı (spike yahut nükleokapsid), son kabul etme süresi, reaktiflerin hıfız koşulları, yapılabilirlik kabilinden kriterler üstünden değerlendirildi. Çok Kriterli Karar Verme Teorisi metodu ile nice kriterin ayrımsız anda değerlendirilmesi ile ölçülü çalışmada, kullanılabilirliği en akıllıca ve en kalburüstü antikor kitleri belirlenerek raporlandı.
Prof. Dr. Tamer Şanlıdağ: “COVID-19'la mücadelede bilim adamlarına ehemmiyetli beraberinde delil oluşturduk”
Avrupa Biyoteknoloji Kongresi'nden en dobra namzet deklerasyon ödülü düzlük çalışmada da imzası mevcut Yakın Doğu Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Tamer Şanlıdağ, bilimin yürüyüşlerinde multidisipliner çalışmaların önemine aksan yaptı. mükafat düzlük çalışmalarında matematik, biyoteknoloji ve bileşimli zeka kabilinden farklı alanlardan uzmanların beraberinde araya geldiğini kail Prof. Dr. Tamer Şanlıdağ, “Yürüttüğümüz multidisipliner düzentileme ile dünyada kullanımda bulunan antikor kitlerinin performanslarını değerlendirerek COVID-19'la mücadelede bilim adamlarına ehemmiyetli beraberinde delil oluşturduk” ifadesini kullandı.
Yakın Doğu Üniversitesi'nden araştırmacılarla beraberce gerçekleştirdiği ödüllü çalışmayı, Avrupa Biyoteknoloji Kongresi'nde sunan Doç. Dr. Dilber Uzun Özşahin ise çalışmalarında, teşhis ve epidemiyolojik tetkikat düşüncesince makbul farklı antikor platformlarının tanısal fizibilitesini belirlemede baş döndürücü kriterli değişmeyen ita (MCDM) teorisini kullandıklarını söyledi. Kullanılan bu yöntemin dünyada baş döndürücü az üniversitede uygulanabildiğini kail Doç. Dr. Özşahin, Yakın Doğu Üniversitesi'nin baş döndürücü kriterli değişmeyen ita teorisini uygulayabilen önce üniversitelerden birisi bulunduğunu vurguladı.
