Tunus
Tunus'un maşrık kıyısındaki Monastir kentine müteallik Beni Hasan dalında çiftçilik önleyen Karbai, erdemli gıda kıymetine sahip, ülkenin iklimine uygun, birlikte vakitler bu yana makbul ibdai yerel buğday tohumlarının baştan canlandırılması ve güçlendirilebilmesi düşüncesince namına ilgili çiftlikte çalışmalarını sürdürüyor.
Hedefinin yerel tohumların yurt genelinde kullanılmasını sağlayarak ithal tohuma bağımlılığı dökmek bulunduğunu tamlayan Karbai, yerel tohumları animasyon serüvenini AA muhabirine anlattı.
"Komşu ülkelerdeki çiftçilerle el birliği içerisindeyiz"
Tunus genelinde zat tipik niteliklerini haiz ve birlikte vakitler bu yana makbul ibdai tohumları topladığını aktaran Karbai, "Uzun zamandır yerel buğday tohumlarını geliştirmek, perçinlemek ve destek iktisap etmek düşüncesince birlikte şeyler yapmamız icap ettiğini düşünüyordum. Benim kabilinden çiftçilikle uğraşan arkadaşlarımın da yardımıyla yurt genelinde makbul ibdai yerel tohumlara erişmek düşüncesince çalışmaya başladık." diyerek konuştu.
Zamanla yandaki ülkelerdeki çiftçilerle de görüşmeye başladıklarını dile getiren Karbai, "Fas, Libya ve Cezayir'de çiftçilik önleyen arkadaşlarımızla da iletişime geçtik, onların kullandıkları atalarından kalıt artmış ibdai tohumları da Tunus'ta deniyoruz. Bu halde ülkenin güneyinden kuzeyine topu topu yerel tohumları sağlam şekilde zat çiftliğimizde ayrıştırarak güçlendirmeye çalışıyoruz." dedi.
Şu anne derece 96'sı Tunus'tan iktisap etmek neredeyse 122 ibdai tohuma ulaştıklarını kaydeden Karbai, kimi tohumların aşırı emektar bulunduğunu ayrıca bunlar ortada 1822'den kalma birlikte tohumun da bulunduğunu söyledi.
"Yerel tohum çalışmamız yurt sevgisinden kaynaklanıyor"
Tohumların kalıtım bilimi mirasının önemine aksan önleyen Karbai, tohumların genetiğinde rastgele birlikte aksama var ise onları tasdik ettiklerini ve ağız ağıza temizlendiğine tatmin getirdikleri tohumları bırakmak neredeyse ayırdıklarını belirtti.
Tunus Ulusal Gen Bankası ile de görüştüklerini tamlayan Karbai, şunları söyledi:
"Yerel tohum çalışmamız yurt sevgisinden kaynaklanıyor. Hedefimiz gelişigüzel bölgede yurt şekilde zat kendimize yetebilmek. Tunus'taki yerel buğday tohumlarını güçlendirip korumalarını iletmek ülkemizin kuvvetlenmesine ulama veriyor. Tohumları perçinlemek ve kullanıma sunmanın haricinde bu tohumların güvenliğini de iletmek gerekiyor. Bu nedenden dolayı Ulusal Gen Bankası'na gelişigüzel tohumdan gizlenilmek neredeyse sağlam veriyoruz. Kullanıma sunduğumuz tohumlara rastgele birlikte çor yahut virüs bulaştığında çiftçilerimiz Ulusal Gen Bankası üstünden bire birlikte tohumun sağlıklısına ulaşabilecek."
"Özgün tohumlar erdemli gıda kıymetine sahip"
Tunus Ulusal Gen Bankası'nda araştırman şekilde etkin Dr. İlyas Babay, Karbai ve dostlarının ibdai yerel tohumlara müteallik çalışmalarının Tunuslu çiftçiler düşüncesince ehemmiyetli birlikte hamle bulunduğunu söyledi.
Buğdayın Tunus'taki en ehemmiyetli zirai mahsul olduğuna dikkati çekici Babay, "Özgün buğday tohumları erdemli gıda kıymetine sahip. Yüksek miktarda protein içeren emektar tohumlar bire birlikte sürede hastalıklara henüz dirençli. İklim şartlarına ve yer tipine henüz dobra ahenk sağlıyor." dedi.
Tunus'un nüfusuna kıyasla dünyada en aşırı hububat tüketen devletler ortada yer aldığına ayraç fail Babay, "Tunus'ta en aşırı dü cins buğdayı tüketiyoruz; makarnalık buğday ve ekmeklik buğday. Makarnalık buğdayın yüzdelik 80'ini yetiştiren Tunus, ekmeklik buğdayın fakat yüzdelik 20'sini yetiştirebiliyor. Bu nedenden dolayı ekmeklik buğdayın yüzdelik 80'ini ithal ediyoruz." ifadelerini kullandı.
