Istanbul
Kurtuluş Savaşı tarihinin bildik en ehemmiyetli bebek kahramanlarından Onbaşı Nezahet (Baysel), tüfeğin boyundan etraflıca olması zımnında onun hesabına kullandığı güzel ile Kuvayımilliye saflarında yurt savunmasında çalışan gösteriş oynadı.
Cephede birlikleri denet fail Cumhuriyetin Kurucusu Büyük lider Gazi Mustafa Mustafa Kemal Atatürk ile de karşılaşan Onbaşı Nezahet 24 Eylül 1993'te yaşama gözlerini yumdu. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde 1921 senesinde evvel el verilmesi sonucuna karşın muhtelif gerekçelerle birlikte muhtelif kavuşamadığı İstiklal Madalyası, zamanın TBMM Başkanı Cemil Çiçek çeşidinden 92 sene sonraları merhumun torunu Gizem Ünaldı'ya ikram edildi.
"Meclis'in Unuttuğu Kahraman: Nezahet" kitabının yazarı senaryocu Ozan Bodur, Baysel'in yaşamını ve İstiklal Madalyası'nın seneler sonraları torununa verilmesinin öyküsünü AA muhabirine anlattı.
Bodur, Onbaşı Nezahet'in Kurtuluş Savaşı tarihinin bildik en ehemmiyetli bebek kahramanlarından birisi bulunduğunu söyledi.
Nezahet Baysel'in 8 yaşlarındayken annesini kaybetmesi hesabına babası Hafız Halit Paşa'nın birlikte büyüdüğünü, bu yüzden askerlerin ortada yetiştiğini dile getiren Bodur, onun tabanca kullanıp dede binmeyi öğrendiğini belirtti.
Milli Ordu'ya eklenmek düşüncesince İzmit dağlarından geçe Baysel'in kökeninden güzeşte birlikte anıyı aktaran Bodur, bebek yaşta bulunduğu düşüncesince alışılagelen askerlerin kullandığı tüfeğin zat boyundan etraflıca bulunduğunu söyledi.
Bodur, Baysel'in bu yüzden tüfeği olmadığını, Kuvayımilliye birlikleriyle karşılaşan Nezahet'i gören Çerkes Ethem'in onun kendisince bilim aldığını tabir etti.
Büyük lider Mustafa Kemal Atatürk ile cephede tanıştı
Çetelerden tahsil edilen Yunan filintasının namına verildiği Nezahet'in mücadelesini onunla yaptığına dikkati çekici Bodur, şöyleki bitmeme etti:
"Mustafa Kemal Paşa, Başkomutan sıfatıyla birlikleri denet ederken dönenceli askerlere bakıyor. Babayiğit birlikte güruh eş taraf yana sıralanmış. Mustafa Kemal Paşa hepsini hakeza gözüyle ölçüm ediyor, en sona erişince birlikte ara var. Kafasını aşağıya birlikte indiriyor. Bir kıta bebek mevcut orada. Hani o destan sıralamalarına uymayan, o heybete, o azamete namünasip birlikte bebek var, şaşırıyor. Yanında da elden bizim 'Ayıcı' lakabıyla andığımız Ayıcı Arif Paşa var. Ondan sonraları Ayıcı Cahit Paşa'ya dönüyor, 'Arif Bey ego size yönerge vermedim mi, evlatları askere almayın diye' diyor. Ondan sonraları Ayıcı Cavit Bey de eğiliyor 'Nezahet, Hafız Halit Paşa'nın kızıdır. Kurt evladı kurt olabilir Paşam.' diyor. Şaşırıyor, Mustafa Kemal Paşa ve öyküsünü dinliyor ve onu yanaklarından seviyor."
TBMM'deki mebuslardan birinin bebek yaşta icra ettiği mücadelelerden ötürü 1921 senesinde namına İstiklal Madalyası verilmesi önerisinde bulunulduğunu dile getiren Bodur, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde evvel İstiklal Madalyası'nın Onbaşı Nezahet'e verilmesi sonucu çıktığını fakat verilmediğini söyledi.
Bodur, tarihin burada donduğuna değinerek, "O karar, Meclis arşivinin tozlu raflarında unutuluyor. Meclis ceridelerini derneşik şekilde okuyordum. Onları okurken 'Acaba bu kıza madalyası verildi mi?' sanarak alçalma ettim. Bu merakın böylece onunla ait iz yazdım. 92 yıllık birlikte unutkanlık vardı ortada. Türkiye Cumhuriyeti'nin evvel İstiklal Madalyası 92 senedir verilmemiş. Ortada birlikte dramatik vardı. Nezahet Baysel, madalyası namına verilmediği düşüncesince kahrolmuş. Kurtuluş Savaşı'ndaki kahramanlıkları İkinci İnönü Muharebesi'nde de bitmeme etti, 70. Alay'ın gine en uğrunda Onbaşı Nezahet vardı. Derviş Paşa, evvel el birlikte kız çocuğuna onbaşılık rütbesi vermiştir. 'Onbaşı Nezahet' adı de oradan geliyor."
Yıllar sonraları Mustafa Kemal Atatürk'ün verdiği davete eklenmiş bulunan Baysel'in, benzeri Rıfat Bey ile konuşup salondaki hacısı hocası Kurtuluş Savaşı kahramanı bulunduğu düşüncesince madalya konusunu dile getirmenin kusur olacağına değişmeyen verdiklerini tamlayan Bodur, İnönü ve Menderes dönemlerinde bunun gündeme getirildiğini fakat unutulduğunu anlattı.
Dönemin Tüm Parlamenterler Birliği Başkanı'nın planlı birlikte programa Baysel'i çağırma ettiğini tabir fail Bodur, "Dolmabahçe Sarayı'na çağırma ediliyor. Nezahet Baysal aşırı heyecanlanıyor. Artık aşırı buğulu fakat şahsen Meclis Başkanı çağırmış. Düşünün Dolmabahçe Sarayı'na çağırma ediliyor. Hikayeden haberdar, giyiniyor, kuşanıyor. 'Madalyamı alacağım' sanarak heyecanlanıyor. Ancak programda namına birlikte porselen debbağ bağış ediyorlar. Baysel, merdivenlerden ağlaya ağlaya iniyor. En sonuç GATA'da ölüm etmeden ilkin kızı İnci'ye dediği sonuç söz, 'Koca memlekette birlikte İstiklal Madalyası'nı bana aşırı gördüler' dedi ve anca ölüm etti." sanarak konuştu.
Bu mevzuda halkoyu tekvin etmek düşüncesince uğraş ettiğini dile getiren Bodur, nice sütun ve dergiyle iletişime geçip mevzuyu gündeme getirmeye çalıştığını kaydederek, "Nihayetinde 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'nda, emektar TBMM Başkanı Cemil Çiçek çeşidinden Baysel'in torununa İstiklal Madalyası ikram edilerek, birlikte unutkanlık giderildi. Bir iadei değer hesabına getirildi. Buna fırsat olmak, herhalde benim ömrümün en alım çalım donör hadiselerinden birisi olsa gerek." ifadelerini kullandı.
Nezahet Onbaşı'nın hayatı
1908 senesinde İskeçe'de doğan, 70. Alay Komutanı Albay Hafız Halit Bey'in kızı bulunan Baysel, babasıyla cephelerde bulundu. Çanakkale Savaşı sonrası alayın talimlerine eklenmiş bulunan Baysel, dede binmeyi ve tabanca kullanmayı öğrendi. 12 yaşına vardığında Milli Mücadele'nin de başlamasıyla babasıyla cephelere gitti. İlk er elbisesini 1920'de giydi. Üç sene boyunca, babasının katılmış bulunduğu değme savaşa katıldı, 70. Alay'ın simgesi biçimine geldi.
Gediz Muharebesi kaybedilse de 70. Alay güzel evet ve hasım askerlerinin Anadolu'nun içlerine sızması geciktirildi. Baysel'e 11. Tümen Komutanı Derviş Ahmet Paşa çeşidinden resmi onbaşılık rütbesi verildi.
Nezahet Baysel, savaşın sona ermesinin arkası sıra ilkin Bursa Amerikan Kız Koleji’nde, hâlâ sonraları Kumkapı'da oluşturulan Fransız Jeanne D'Arc Enstitüsü'nde tahsil gördü. Dönemin TBMM Başkanı Necmettin Karaduman çeşidinden 1986 senesinde 78 yaşındaki Baysel'e Dolmabahçe Sarayı'nda minnettarlık plaketi verildi. Baysel, 24 Eylül 1993'te yaşama gözlerini yumdu.
Dönemin TBMM Başkanı Cemil Çiçek çeşidinden rahmetlik Nezahet Onbaşı'nın İstiklal Madalyası 92 sene sonraları 2013 senesinde torunu Gizem Ünaldı'ya verildi.
