Kerkük
Yüzyıllardır Türkmenlerin yoğunlukta bulunmuş olduğu Kerkük'ün zamanı kalesinin arazi almış olduğu alanda canlı Süryani menşeli Kale Hristiyanları, Türkçeyi de özellikle Osmanlı zamanında baş başa yaşadıkları Türkmenlerden öğrenmiş.
Kale Hristiyanları, Osmanlı döneminden beri Türkçeyi yalnızca konuşmakla kalmıyor ilahi, övgü ve dualarını da Türkçe yapıyor.
Kale Hristiyanlarından 76 yaşındaki Luvis Behcet, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, Hristiyanların ilkin Osmanlı zamanında Türkçeye ehemmiyet verdiklerini, pedagoji bilimi ve ibadetlerini Osmanlı Türkçesiyle yaptıklarını anlatım etti.
Günümüze denli da öz aralarında ve evlerinde Türkçe konuştuklarını özetleyen Behcet, Kerkük'te halihazırda onlarca Hristiyan ailenin Türkçeyi korumaya ve konuşmaya bitmeme ettiğini dile getirdi.
Türkçe soyadları taşıyorlar
Gelenek ve göreneklerinden kopmadıklarını vurgulayan Behcet, hala Türkçe soyadları taşıdıklarını belirtti.
Behcet, burada "Deveci", "Demirci", "Değirmenci" ve "Hürmüzlü" üzere soyadlarını haiz aileler bulunduğunu aktardı.
Osmanlı zamanında şehrin ticaretinin şişman nezdinde kısmının Hristiyanların elinde bulunduğunu kaydeden Behcet, Osmanlının bu topraklarda adaleti yaydığını söyledi.
"Yüzyıllarca bu topraklarda sulh ortamında yaşadık"
Özellikle Osmanlı zamanında bu topraklarda denge ve huzurun bilgili bulunduğunu kail Behcet, "Yüzyıllarca bu topraklarda sulh ortamında yaşadık. Tarihi Kerkük Kalesi de kâffesi Kerküklülerin şişman evi konumundaydı." dedi.
Behcet, Müslümanlarla doğrudan yalnızca ayrımsız adet, anane ve göreneklere ehil olduklarını anlatım etti.
Osmanlıca İncil'i 140 senedir korunum ediyorlar
Ellerinde 1882 senesinde İstanbul'da basılan Osmanlıca nezdinde İncil bulunduğunu aktaran Behcet, şunları söyledi:
"Tam 140 senedir dededen oğula ve oğuldan toruna küsurat bu kutsi kitabı koruyoruz. Göz bebeğimiz üzere baktığımız bu İncil'i hala okuyoruz."
Mevlit, tanrısal ve methiyelerini Türkçe okuyorlar
Kiliselerde fahri adına tanrısal okuyan Kale Hristiyanlarından Şad Neum da kiliselerde hala mevlit, afsun ve methiyeleri Türkçe okuduklarını, evlerde de kimi hususi günlerde devir hin Türkçe mevlitler okuttuklarını aktardı.
Neum, Türkçe tanrısal ve mevlitlerin namevcut olmaması düşüncesince kitaplarını korunum ettiklerini ve dünkü nesle de bunları öğrettiklerini söyledi.
