Bağdat
Kraliyet devri Dışişleri Bakanı Musa Şahbender çeşidinden 1917’de mensur edilen Şahbender Kahvehanesi, kadim başkentin sahaflar sokağı bulunan Mutenebbi Caddesi’nde toprak alıyor.
Mekan başta cuma namazı günleri edebiyatçı, gazeteci, siyasetçi, artist ve ecnebi diplomatların uğramış olduğu hars ve siyasa evi konumunda. Burayı aşina kahvehanelerden ayıran hasiyet ise tavla ve gayrı kahvehanelerde oynanan oyunların olmaması.
Kahvehaneye giren hem tarihe çelimsiz ortak gezi yapıyor hem aydın dünyayla tanışıyor. Tarihe şehadet fail mekana Bağdatlıların birlikte başta cuma namazı günleri ülkenin gayrı kentlerinden kültürel birikimi faziletli ziyaretçiler de geliyor.
Memleket meselelerinin dip kendisine tartışıldığı kahvehanenin duvarları, Irak’ta hükümranlık süre gelmiş siyasal liderlerin ve ecnebi diplomatların fotoğraflarıyla dolu.
Burada Irak’taki siyasal ve içtimai vakaları yansıtan fotoğraflara da karşılaşmak mümkün. Ayrıca Osmanlı Devleti’nin Bağdat valilerinden bazılarının fotoğrafları da kahve duvarlarında asılı.
Bağdat’ta fariza karşıcı Türk diplomatlar da bu zamanı mekanın çayını içmiş ve halkla burada yazışma kurmuş.
Kahvehanenin sahibi bombalı saldırıda 4 oğlunu kaybetmişti
Irak’ın zamanı ve en emektar yerlerinden bulunan Şahbender Kahvehanesi, 2007 senesinde bombalı hamle kararı bozma edilmiş ve taşımış olduğu zamanı kalıt adeta namevcut olma noktası gelmişti. Kahvehanenin bugünkü sahibi o saldırıda 4 oğlu ve 1 torununu ayrımsız anda kaybetmişti.
AA muhabirine mütekellim kahvehanenin sahibi Hacı Muhammed Haşşali, "Şahbender Kahvehanesi’nin idaresini 1963 senesinde devraldım. Burada tavla ile kahvehanelerde oynanan gayrı oyunları yasakladık ve entelektüellerin iltisak adına dönüştürdük. Burası ben ve gelişigüzel asilzade Bağdatlı düşüncesince zamanında ilmin merkezi bulunan Bağdat’ın kırkyıllık tarihini simgeliyor." dedi.
Şahbender Kahvehanesi’nin Irak’taki zamanı asar sıralamasında bulunduğunu vurgulayan Haşşali, mekanın Bağdat’a mevrut turistlerin uğramış olduğu zamanı bölgeler ortada bulunduğunu aktardı.
Türk diplomatlar da mekanın çayını tatmış
"Bağdat’ta fariza karşıcı kâffesi yurt büyükelçileri ve başta Türk Büyükelçiler Şahbender’i görüşme etmiştir." diyen Haşşali, şunları kaydetti:
"Türklerin Bağdat’ta camiler ve medreseler kabilinden Osmanlı geçmişi ve kökleri mevcut. Haydar Hane, Sultan Ali, Ahmediye ve Muradiye Camileri gibi. Dolayısıyla Bağdat’a mevrut Türk diplomatlar mekanın Osmanlı evveliyatına heyecan duyuyor ve buraya gelip çayımızı içiyor."
Hacı Haşşali, kahvehanenin tüccarlar çeşidinden yıkılıp ticari özek durumuna getirilmesi düşüncesince istem ve girişimler bulunduğunu anlatarak, kendisinin ve Kültür Bakanlığının buna müsaade vermediğini vurguladı.
5 Mart 2007 tarihi, Hacı Haşşali düşüncesince tek devir unutmayacağı esmer ortak gün.
Bu günde meydana gelen bombalı saldırıda 4 oğlu ve 1 torununu ayrımsız anda kaybeden Haşşali, saldırıda toplanmış 68 ferdin yaşamını kaybettiğini söyledi.
Saldırıda yaşamını yitiren oğullarının fotoğraflarını kahve duvarına asan ata Haşşali, "facia" niteleyerek nitelendirdiği hamle sonrası bozma edilen mekanı emektar canlılığına döndürdüğünü aktardı.
Haşşali, "Saldırıda kaybolan zamanı fotoğrafların yenisini ağır buldum. Bir tarafını da tarihçiler getirip armağan etti." niteleyerek konuştu.
"Buradaki fotoğraflar bizi dobra geçmişimize götürüyor"
Kahvehanede mevcut Basralı güre Muhammed Casim de "Bir bibliyofil ve başta yazın eri kendisine gelişigüzel Bağdat’a gelişimde buraya uğramayı seviyorum." ifadelerini kullandı.
Casim, dü günde dü kere kahvehaneye uğradığını dile getirerek, "Irak’ın geçmişi bugününden şimdi iyiydi ve gelişigüzel devir geçmişe heyecan duyuyoruz. Buradaki fotoğraflar da bizi dobra geçmişimize götürüyor." dedi.
