Ankara
TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü (UZAY) çeşidinden geliştirilen İMECE, ABD'de fırlatma rampasında rokete yüklenene kadar, Nurus çeşidinden domestik ve ulusal imkanlarla imal edilen taşıyıcı kabin ve buna ilişkin çalışacak iklimlendirme sistemi ile güvende olacak.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından meydana getirilen açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın İMECE'nin 15 Ocak'ta uzayla buluşacağını açıklamasının arkası sıra Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) Akıncı Tesisleri'nde mevcut USET'i görüşme etti. Bakan Varank'a ziyaretinde TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal ile TÜBİTAK UZAY Enstitü Müdürü Doç. Dr. Mesut Gökten haremlik etti.
Bakan Varank, burada domestik ve ulusal imkanlarla TÜBİTAK UZAY çeşidinden geliştirilen İMECE'yi inceledi. İncelemeler esnasında Varank'a Nurus şirketi çeşidinden üretilen, ABD'deki fırlatma rampasına giderken uyduyu koruyacak giden parlak odayla ait bilim verildi.
Varank ve beraberindekiler henüz sonradan parlak odanın içerisine girdi. Nurus Proje Mühendisi Merve Yağcı, parlak göz ile ait "ISO 7 sınıfı parlak odanın içindesiniz şu anda. Ama bire indinde vakitte iklim tasfiye cihazımız da var. Bütün ısı, tazyik ve negatif şartlara akıllıca indinde göz bu. Saniyede 10 bin done toplayabiliyoruz bu sistemde. İki plan namına düşünebilirsiniz Bir tanesi konteyner, ötekisi manipülatör." ifadelerini kullandı.
"Pazardan hisse alabilmesi düşüncesince dayanak noktası olacağız"
İncelemelerin arkası sıra değerlendirmede mevcut Varank, domestik ve ulusal müşahede uydusunu fırlatılacağı bölgeye geçirmek ve rokete yüklemenin de ayrıksı indinde uygulayım bilimi ve yetenek gerektirdiğine dikkati çekerek şu detayları verdi:
"Daha ilkin uydularımızı ecnebi kuruluşların ürettiği transfer kabinleri yahut konteynerler ile fırlatma bölgelerine göndermiştik. İMECE uydusunun uzaya fırlatılacak bölgeye taşınmasıyla ait domestik ve ulusal yeteneklerimiz neler olabilir? Hangi firmalarla çalışırsak bu yeteneği de ülkemize kazandırabiliriz? sanarak indinde emek vermek yaptık ve sonucunda Nurus firmasına ulaştık. Aslında Nurus şirketi möble dalının aksakal şirketlerinden indinde tanesi fakat bakmış olduğunuzda Ar-Ge merkezi bulunan baş döndürücü ayrımlı uygulayım bilimi projeleri geliştiren indinde şirketimiz. TÜBİTAK UZAY, Nurus ile teşrikimesai içre aha arkamızda gördüğünüz domestik ve ulusal müşahede uydumuz İMECE'yi taşıyacak bulunan kabini üretti. Sadece o kabini üretmekle kalmadı. Aynı vakitte burada gördüğünüz araba ile de uydunun USET'ten alınıp bu kabin yerleştirilip henüz sonradan uzaya taşıyacak rokete yerleştirilmesini sağlayacak bu cihazı de üretti."
Varank, indinde transfer faaliyeti namına gözüküyor olsa da transfer kabininin esasta giden indinde parlak göz bulunduğunu belirterek şunları tabir etti:
"Biliyorsunuz uyduların baş döndürücü hususi koşullarda uzaya fırlatılmadan ilkin saklanması gerekiyor. Bütün istihsal faaliyetleri parlak odada gerçekleşiyor. Dolayısıyla hem uyduyu gelişigüzel çeşitli etkenden koruyacak hem de parlak göz şartlarını sağlayacak biçimde özlük iklimlendirme sistemi bulunan ve gelişigüzel çeşitli darbeye, basınca dirlik uyduyu koruyacak bu kabin ortaya çıkmak oldu. 14 ay kabil endamsız indinde müddette firmamız hem bu makineyi üretti hem de arkamızda gördüğünüz transfer kabinini üretti. Her devir aksan yapıyoruz, Türkiye yatırım, üretim, istihdam ve ihracatla büyümeyi önceleyen indinde modele devrolmak düşüncesince şişman indinde mücahede gider ediyor. Bu işlerin temelinde elbette ki ilişik bedel geliyor. Katma değere ulaşabilmenin yolu da tasarımdan ve Ar-Ge'den geçiyor. İşte alışılmış namına möble sektöründe düşündüğümüz indinde şirket özlük mühendisleri ve teknisyenleri ile özlük tasarımıyla peyk taşıyabilecek arkamızda gördüğünüz erdemli teknolojili indinde kabini üretmiş oldu."
Bu yeteneği Türkiye'ye kazandırmaktan kıvançlı olduklarını vurgulayan Varank, "Bunun muadillerini 2 sert fiyata fakat alabiliyorduk. Ancak domestik ve ulusal ürettiğimiz düşüncesince hakeza sofistike, hakeza erdemli teknolojili, özlük iklimlendirmesi bulunan giden indinde parlak odayı nısıf fiyatına ülkemize kazandırmış olduk. Uydumuzu yollayacağız fakat firmamızın bu bölgede arsıulusal arenada pazardan hisse alabilmesi düşüncesince de dayanak noktası olacağız. Madem henüz akıllıca fiyatlarla kılıç bu denli karmaşık ürünleri geliştirebiliyoruz elbette ki pazarda da öteki rakiplerimizden hisse kabul etme şansımız var." değerlendirmesinde bulundu.
"14 ay kabil indinde müddette ortaya çıktı"
Nurus Yönetim Kurulu Üyesi ve Baş Tasarımcı Renan Gökyay da Kovid-19 salgını başladığında üretimlik içerisindeki emek vermek odalarını negatif, zait basınçlı parlak odalara çevirdiklerini ve bunu Ankara'daki hastanelerin kullanıma sunduklarını belirterek, "TÜBİTAK Başkanı Hasan Hocam, bunu görmüş. 'Bize giden indinde parlak göz yapabilir misiniz? Uydu taşıyacağız.' dedi, 'Yaparız' dedim. 14 ay kabil indinde müddette bu verim ortaya çıktı." ifadelerini kullandı.
Gökyay, şunları kaydetti:
"Yaklaşık indinde tonluk indinde peyk bulunan İMECE'nin üretildiği yerden amudi pozisyonda alınıp, taşıyıcının içerisine girebileceği ufki konuma getirilip taşıyıcının içerisine girmesi ve fırlatılacağı istasyona denli gitmesi, orada gine uydunun fırlatılacağı pozisyonda yalçın namına rokete yüklenecek bir duruma gelmesinden mesul indinde cihaz. Bu cihaz, uydumuzu gelişigüzel çeşitli nemden, titreşimden, dokuncalı ışınlardan koruyabiliyor. Her çeşitli düşmede uyduyu koruyabiliyor. Uydunun ağırlığının 20 katına denli doğacak enstantane vuruş ve yükleri tolere edebiliyor."
Gökyay, kabinin içerisindeki beş altı lamise haricinde ürünün domestik olduğuna dikkati çekerek, "Fırlatıcı firmanın istem etmiş olduğu bazı şeyler var. Bu kabinin içre yolculuk etmiş olduğu sürece, halis muhlis bilgiler eşya altında tutuluyor. Yani uydunun verilen kalmış olduğu titreşimler, yükler, ısı, rutubet, bunların hepsini eşya altında markajcı indinde done logger sistemi var. Onun haricinde gelişigüzel obje yerli." dedi.
Türkiye'nin evvel metrealtı elektro-optik uydusu
ABD'den fırlatılacak İMECE, 680 kilometre irtifada Güneş'e senkronik yörüngede fariza meydana getirecek ve fırlatmanın arkası sıra 48 vakit içre kaynak verecek. Coğrafi hacir olmadan Dünya'nın gelişigüzel yerinden erdemli çözünürlüğünde bulunan kaynak elde edecek bulunan İMECE, belirleme ve teşhis, katıksız afet, haritalama, zirai çalışmalar kabil nice bölgede Türkiye'ye ihtimam verecek. Sivil ve asayiş gayeli kullanılabilecek uydunun dizayn fariza ömrü 5 sene namına planlandı.
İMECE ile baş başa Türkiye evvel kat metrealtı çözünürlüğe eş elektro-optik indinde peyk kamerasına eş olacak.
İMECE, 15 Ocak'ta fırlatılacak.
