Ankara
Louise Braille çeşidinden mevcut ve 6 gözcü sistemine müstenit "Braille Alfabesi", görme engellilerin dokunarak okuyup yazmasına asistan oluyor.
Kabartmalı dağ bayır sisteminin kullanıldığı alfabede, 6 noktanın değişik kombinasyonlarıyla hurufat ve rakamlar oluşuyor.
"Sınıfta herhangi yanında mektepli düşüncesince ayrı yetişek var"
Mitat Enç Görme Engelliler İlkokulunda öğrenciler, görme derecelerine ve el kaslarının evolüsyon biçimine uyarınca yazıyı tablet ve daktilograf üstünde öğreniyor.
İlkokulda hususi yetişek öğretmeni bulunan Gülten İşitmez, AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, derslerin işleniş biçiminin öğrencilerin ferdî farklılıklarına uyarınca bulunduğunu söyledi.
Derslerde hem basma aynı zamanda rölyefli materyalleri kullandığını tamlayan İşitmez, "6 insandan oluşan muhtelit yanında sınıfımız var. Öğrencilerin birileri az görürken birileri bütünsel görme engelli. Sınıfta herhangi yanında mektepli düşüncesince ayrı yetişek var. Az gören öğrenciler düşüncesince alışılagelen basma neşriyat kullanıyorken bütünsel gözsüz öğrenciler düşüncesince rölyef dağ bayır dediğimiz Braille alfabesini kullanıyoruz." niteleyerek konuştu.
Görme engelli evlatların Braille alfabesi ile dokunarak, okuma- yazmayı öğrendiğine yer veren İşitmez, "Alfabedeki herhangi yanında noktanın değişik yanında numarası ve kombinasyonu var. mesela A harfi altı noktanın yanında numara noktasına cevap geliyor." dedi.
Öğrencilerin görme kuru ve el kaslarının gelişmişlik biçimine uyarınca derslerde daktilograf yada tablet kullanıldığını tamlayan İşitmez, laflarını şöyleki sürdürdü:
"Birinci sınıfa önceden genel açıdan tablet üstünden başlıyoruz lakin arada sırada evlatlarımızın hususi vaziyetleri oluyor. Bu ayrıntılar el kasları gelişemediği düşüncesince tableti kullanmakta zorlanıyor. Bu vaziyette çocuğun niteliğine uyarınca gereç hazırlıyoruz. Bazı çocuklarımız tableti kullanamıyor lakin daktilograf da dobra oluyor. Bu vaziyette daktilograf üstünden Braille alfabesi kullanarak öğretiyoruz."
"Braille alfabesi yaşamın herhangi yanında dalında kullanılmalı"
Bazı velilerin çocuklarına vazife yaptırırken Braille alfabesinde zorlandığını tamlayan İşitmez, bu mevzuda elinden geldiği derece velilere de asistan bulunduğunu söyledi.
İşitmez, "Birçok iye çocuğuyla bu arada Braille alfabesini öğrendi. Bazen velileri sınıfa çağırma yazar Braille alfabesini gösteriyorum. Eğer iye okula gelemiyorsa da ego sınıfımda çocuklarla ne çalıştığıma müteveccih videolar çekip velilere gönderiyorum." niteleyerek konuştu.
Braille alfabesinin hemen okullarda değil yaşamın herhangi yanında dalında kullanılması icap ettiğini vurgulayan İşitmez, "Keşke Braille alfabesi herhangi yanında yerde olsa da gözsüz erler reyonlarda hiç kimseye eksikli yapılmaksızın istedikleri ürüne ulaşabilse. Bu açıdan ağır başağrısı yaşıyorlar." dedi.
"Baktık olmuyor kılıç de evde öğrenmeye başladık"
Veli Gülsüm Kartal, dü kızının da gözsüz bulunduğunu ve evlatlarının eğitimine asistan olabilmek düşüncesince Braille alfabesini öğrendiğini söyledi.
Kartal, "Kızım ödevlerini gösterdiğinde kılıç tek nesne yapamıyorduk. Okula boş göndermiş kabilinden hissediyorduk. Baktık olmuyor kılıç de evde öğrenmeye başladık." dedi.
Braille alfabesinin zorluğuna dikkati çekici Kartal, alfabeyi bellemek düşüncesince baş döndürücü güç harcama ettiklerini anlattı.
Kartal, "Normal alfabeye uyarınca altı yeri çevirip kod türetiyoruz. Öğretmenimiz derste çekmiş olduğu videoları bizlere gönderiyor, evde onları seyrederek asistan olmaya çalışıyoruz. Betül hata yaptığımda düzeltiyor, 'Anne o anca olmayacak' diyor." ifadelerini kullandı.
"Ona asistan olmaya çalışıyorum"
Veli Süha İnce ise evladı düşüncesince Braille alfabesini daktilograf üstünden öğrendiğini aktardı.
Oğluyla bu arada vazife yaptıklarını tamlayan İnce, şunları kaydetti:
"Öğretmenimiz ödevleri gönderirken içine manipülatör yazılar yazıyor. Biz oğlumuzla beraberce bu yönergelere uyarınca çalışıyoruz. Tersten yazılıp düzden okunuyor, az buçuk alengir lakin çözülmeyecek yanında nesne değil. Oğlum vazife yaparken parmağıyla hissederken, ego de noktaların yerini izleme ederek ona asistan olmaya çalışıyorum."
