Samsun
Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğüne (TAGEM) ilişkin Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünce üretimi meydana getirilen ve söylence güreşçi Yaşar Doğu'nun lakabı bulunan "Koca Yaşar" ismi verilerek tescil ettirilen yerli çim çeşidinin kaba yem açığının kapatılmasında ehemmiyetli gösteriş alması planlanıyor.
Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünce, 21 salname tetkikat kararında 2001 senesinde ayıklanma ıslahat yöntemi kullanılarak yerli birlikte tane salname çim şekli üretildi. 2019'da Tarım ve Orman Bakanlığı Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğüne gönderilen "Koca Yaşar" ismi sunulan çim şekli bu sene tescil edildi.
"İlkadım" tarafından sonradan esna "Koca Yaşar"da
Enstitü müdürü Kibar Ak, AA muhabirine, Türkiye'de hayvancılığın sorunlarının başlangıcında kaba yem açığının geldiğini belirtti.
Enstitü namına bu probleminin giderilmesi düşüncesince çalışmalarını sürdürdüklerini özetleyen Ak, şöyleki bitmeme etti:
"Üç sene geçmiş İlkadım ismini verdiğimiz çim türünü tescil ettirerek Türk tarımının hizmetine sunduk. İlkadım şekli piyasada tutundu ve koyu namına devletimizde kullanılmaya başlandı. Hem çiftçilerin hem üreticilerin bununla birlikte besicilerin ehemmiyetli açığını kapattı. Enstitümüz bunu görerek uyarlama yeteneğine sahip, değişik çeşitlerin geliştirilmesine müteveccih icra ettiği emek vermek kararında Koca Yaşar ünlü şekli de tescil ettirdi."
Koca Yaşar çim çeşidinin piyasada tecrübe emekleri sırasında "süt otu" namına adlandırıldığına ayraç fail Ak, "Bu çeşidin seçenek namına sektöre sunulmasının başta kaba yem açığı nedeni ile Türk tarımına aşırı dobra görev edeceğini düşünüyoruz. Bundan sonradan da değişik enva elde etmek düşüncesince çalışmalarımızı sürdürüyoruz." değerlendirmesini yaptı.
"Ucuz et ve motorin düşüncesince kaba yem üretimi önemli"
Enstitüde memur araştırman kültür erdemli mühendisi Kadir İspirli de dünyada hayvancılığın yüzdelik 60'ının yem getirisi olduğuna ayraç etti.
Yem getirisi ne genişliğinde ucuza para edilirse et ve sütün de o derece ucuza para edilebileceğini vurgulayan İspirli, "Yem ne genişliğinde ehven olursa vatandaşımıza dolgunca oranda birinci sınıf et ve motorin yedirme olanağı olur. O nedenden kaba yem üretimi aşırı önemli. Fakat devletimizde hayvan varlığımızın ihtiyacını karşılayacak oranda kaba yem ürettiğimiz söylenemez. Yaklaşık yüzdelik 55, 60 yöresinde kabilinden birlikte tarafını birinci sınıf kaba yem deposu namına bildiğimiz baklagil ve buğdaygillerinden karşılıyoruz. Geri artan tarafını da göveri artıkları, firez artıkları kabilinden yahut firez otlatması kabilinden yöntemlerle istikbal etmek durumdayız." ifadesini kullandı.
İspirli, İlkadım ismini verdikleri, 3 sene geçmiş tescil edilen yem bitkisinin şu anda Türkiye'de yüzdelik 30'a benzeyen oranda ekildiğini ve birinci sınıf yem verdiğini aktardı.
Türkiye'de tahminî 2 milyon 500 bin hektar bölgede kaba yem ekimi yapıldığını tamlayan İspirli, "Bunun yüzdelik 50'sini birlikte tane salname ve aşırı salname baklagil yem bitkileri oluşturuyor. Yüzde 20'ye benzeyen tarafını da buğdaygil yem bitkileri oluşturuyor. Buğdaygil yem bitkilerinin zarfında de ne eyvah ki aşırı salname tohumluk on paralık yok. Yulaf kabilinden çavdar kabilinden yeşil ot gayeli rüşvet yetiştiriciliği var." diyerek konuştu.
"Koca Yaşar şekli dekarda tahminî 6,5 titrem yöresinde gözyaşı ot veriyor"
Son yıllarda birlikte tane salname yem bitkisi üretiminin gündeme geldiğini ve münteşir birlikte biçimde ekilmeye başlandığını aktaran İspirli, şunları kaydetti:
"2014 yılından bu tarafa birlikte tane salname çimlerin 4 bin 500 dekarlık alanlardan 2021 yılı sonu itibarı ile tahminî 30 bin hektarlara genişliğinde arttığını görüyoruz. Yani çabuk birlikte biçimde artıyor ve bariz bildirme edilen birlikte sektörü kapatmaya gidiyor. Biz de bu süreçte çeşitlerimizi geliştirip çiftçilerimizin kullanımına sunduk. Koca Yaşar şekli dekarda tahminî 6,5 titrem yöresinde gözyaşı ot veriyor. 1500 ila 1600 kilo mobilyasız ota cevap geliyor. Çiftçimiz ektiği devir aşırı salname yoncadan birlikte yılda almış olduğu mobilyasız ot miktarına emsal az daha mobilyasız ot alıyor. Koca Yaşar şekli yılda 3-4 kere sulama niteliğine layıkıyla hasadı yapılabilir. Taze namına yahut kurutulmuş namına hayvana yedirebilir. Yüzde 9 yöresinde proteini mevcut ve izafi yem kıymeti ise yüzdelik 96'dır. Kaliteli birlikte başarım ortaya koyuyor."
İspirli, çim türüne "Koca Yaşar" isminin söylence güreşçi Yaşar Doğu'dan çevre verildiğine ilgi çekerek, "İnşallah çeşidimiz hem Türkiye bununla birlikte evren şampiyonu olacak Yaşar Doğu gibi." ifadesini kullandı.
