Istanbul
Fikir ve eserleriyle Türk halkının gönlünde arazi fail ruh bilimci ve edip Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu'nun peşinde bıraktığı miras, gençlere esin olmaya bitmeme edecek.
Kitap ve ilmî makalelerinde Türk insanının düşünce, kalp ve davranışlarını inceleyici Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu, vefatının ortak numara senesinde anılıyor.
Mersin'in Silifke ilçesinde 11 çocuklu ortak ailenin sonuç evladı şekilde 1938'de dünyaya mevrut Cüceloğlu, ortaokulu Silifke'de, liseyi ise Kırklareli'de tamamladı. Öğretmeninin yönlendirmesiyle İstanbul Üniversitesi Psikoloji Bölümüne kaydolan Cüceloğlu, yetkilendirilmiş olduktan sonraları ABD'deki Illinois Üniversitesinde doktora yaptı.
Doktora esnasında icra ettiği ve 11 sene devam eden önce evliliğinden 3 evladı bulunan Cüceloğlu, bu evliliğin sona ermesinin peşi sıra önce kitabı "İnsan İnsana"yı kaleme aldı.
Prof. Dr. Cüceloğlu, Hacettepe ve Boğaziçi üniversitelerinde ve "Fulbright" bursuyla gittiği Berkeley'deki Kaliforniya Üniversitesinde ziyaretçi akademisyen şekilde fariza aldı. ABD'nin Fullerton şehrindeki California Eyalet Üniversitesinde 1980-1996 ortada fariza yaptı.
Cüceloğlu, 1996'dan itibaren Türkiye'de öğrencilere, öğretmenlere, anne babalara ve iş insanlarına müteveccih seminer, konuşma ve işlik emekleri düzenledi ve kitaplar yazdı.
"Çok hakim ortak insandı"
Ailesi ve asistanları vefatının ortak numara senesinde Doğan Cüceloğlu'nu AA'ya anlattı.
Yıldız Hacıevliyagil Cüceloğlu, eşinin girmiş olduğu rastgele yere adeta "tılsım saçtığını" belirterek, "O tılsımın ortamında aşırı şişman ortak sevgi, bilgelik, şenlik vardı. Hem cıvıl cıvıl ortak bebek gibiydi hem de aşırı hakim ortak insandı" dedi.
Cüceloğlu, laflarına şu şekilde bitmeme etti:
"Sevgili eşim Doğan, kültürümüzün dobra kodlarını, değerlerini vurguladı. Kültürümüzün aksayan yanlarının ise öğüt ederek değil, kardeş kardeş nazikâne farkına vardırdı. Bunu aşırı basitmiş üzere sâdır örnekler üzerinden, ana babalığın esas anahtarlarının farkındalığını vererek yaptı. mesela ortak nesne muvaffak olmak düşüncesince uğraş fail evladı nazikâne izlemenin, dayanak noktası olmanın fakat ona dahil etmemenin önemine değindi. ‘İnsanları tanıklığınızla mevcut yada bulunmayan edersiniz.’ dedi. Korku alegori yârenlik ve değerleri yaşatmayı yeğleme etmenin farkını anlattı. İnanıyorum ki kazandırdığı bu farkındalıklar, kitapları ve videolarıyla nesilden nesile aktarılacak, evlatlarımızın yaşamını ve zımnında toplumumuzu değiştirecek. Türk halkının sevgisi bence buradan geliyor."
"Onun gidişiyle gönlümdeki yuvayı kaybettim"
Eşine fanatik bulunduğunu dile getiren Cüceloğlu, "Doğan'ın korluk üzere ortak yüreği vardı. Niyetinin saflığı içerisinde düşüncelerini paylaşmaktan tek çekinmeyen bire ortak sürede aşırı yârenlik meşbu ortak insandı. İnsanlara fark gözetmeden bedel verirdi. Kendini, 'bilen değil, öğrenen insan' şekilde tanımlardı. Hep ortak mektepli üzere yaşama bakardı ve karşısındaki ki olursa olsun, herkesi insanoğlu onuru eşitliği içerisinde dinlerdi." ifadelerini kullandı.
Cüceloğlu, eşinin vefatın peşi sıra kızları Umay, eşinin evlatları Ayşen, Elif, Timur ve emektar benzeri Emily ile birbirlerine kenetlendiklerini belirterek, onun yokluğunun katiyen dolmayacağını fakat taayyüş sürdürmek mecburiyetinde olduklarını, bu amaçla Doğan Cüceloğlu'nun içtimai komünikasyon araçları hesaplarını bitmeme ettirme sonucu aldıklarını söyledi.
Eşinin yaşamda kalmasını ve gönlünün amacında hizmete bitmeme etmesini isteyeceğini özetleyen Cüceloğlu, "Yokluğunda sözde hayatımın tılsımı gitti. Çünkü o hayatı adeta kana kana içerek yaşardı, rastgele anın tadını çıkarır ve bizim de çıkarmamız düşüncesince elinden geleni yapardı. Doğan benim düşüncesince emin limandı, yuvaydı. Onun gidişiyle gönlümdeki yuvayı kaybettim." sanarak konuştu.
"Hem ağababa hem aşırı andıran arkadaştı"
Yıldız Hacıevliyagil Cüceloğlu'nun kızı Umay Divi ise Cüceloğlu ile 5-6 yaşında tanıştığını anlatım ederek, şunları aktardı:
"Benim düşüncesince babadan hâlâ öteydi. Sevgisi ve dinlemesiyle özgürcesine kendimi anlatım etmeme ve bulmama imkân sağladı. Hem ağababa hem aşırı andıran dost hem de başım sıkıştığında gittiğim biriydi. Her gündüz lakırtı ettiğim biriydi. Kaybı aşırı anide oldu. O hayatı şevkle gözlemleyen, cıvıl cıvıl ve heyecanlı halini, hatıralarını annem, ailemiz ve dostlarımızla anbean anıyoruz. Her varlığı içten severdi. Bir gündüz üstelik kimseyi ayırdığına tanık olmadım. İnsanlara baktığında adeta iç dünyalarının röntgenini çekebiliyordu. Müthiş ortak yazışma kabiliyeti vardı."
Cüceloğlu'nun asistanı ve toplum bilimci Gizem Çil de kendisi ile çalışmanın ortak öğrenme yolculuğu üzere bulunduğunu dile getirdi.
Çil, Cüceloğlu ile çalışmanın "hayatının komünist çağı" bulunduğunu anlatım ederek, "Doğan Hoca ile çalışmak, beraberce olmak, öldürmek ve ondan öğrenmek, gelişimim adına, gönlümün muradını keşfetmem hesabına bana aşırı nesne öğretti. Böyle ortak insanoğlu hayatıma girmiş olduğu düşüncesince şükür meşbu hissediyorum. Desteğini, laflarını hala arkamda hissediyorum. Yokluğu aşırı şişman acı, aşırı şişman heyecan fakat bire ortak sürede onu tanımanın verdiği şükür duygusu koskoca ortak şey." değerlendirmesini yaptı.
"Onunla idman aşırı keyifliydi"
Cüceloğlu'nun asistanı Emre Pekçetinkaya da kendisi ile ortak seminerde tanıştıklarını, daha sonra beraberce düzentileme imkanı doğduğunu ve onunla çalışmanın aşırı dörtköşe bulunduğunu anlattı.
Pekçetinkaya, "Onunla yazışma halindeyken kendinizi aşırı engellenmeyen ve kıymetli hissettiğiniz, öğrendiğiniz ortak ortamda buluyordunuz. Bizi sonuna derece dinlerdi, tek devir öğüt etmedi, bizim düşüncesince aşırı şişman ortak örnekti. Savunduğu rastgele şeyi yaşıyordu. Doğan Hoca içerisinden mevrut sesi dinlemenin önemine atfen 'İçin bilir' derdi, sahn boyu bunu dikkate alacağım. " dedi.
