Ankara
Rekabet Kurulunun toy kimse koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde zincir marketlerle bunların tedarikçileri konumundaki müstahsil ve toptancı seviyesindeki teşebbüsler üzerine yürüttüğü soruşturma kapsamında namzet defans toplantısı gerçekleştirildi.
Rekabet Kurulu Başkanı Birol Küle'nin başkanlığındaki derinti devir içi yapıldı.
Küle, soruşturmanın, perişan besin ve harbilik ürünleri ticaretiyle iştigal fail zincir marketler (BİM Birleşik Mağazalar AŞ, CarrefourSA Carrefour Sabancı Ticaret Merkezi AŞ, Migros Ticaret AŞ, Yeni Mağazacılık AŞ (A 101), ŞOK Marketler Ticaret AŞ) ile bunların tedarikçileri konumunda bulunan müstahsil ve toptancı seviyesindeki teşebbüslerin (Procter&Gamble Tüketim Malları San. AŞ, Savola Gıda San. ve Tic. AŞ) fiyatlama davranışlarının incelenmesine müteveccih açıldığını belirtti.
Kurulun, üzerine soruşturma planlı tarafların mukayyet defans periyodunun tamamlanmasını ardı sıra namzet defans toplantısının yapılmasına değişmeyen verdiğini dile getiren Küle, CarrefourSA, Migros ve ŞOK'un savunmalarının ticari peçe içeren kısmının duyurulmayan celsede dinlenmesi talebini bildirme ettiğini bildirdi.
Soruşturma heyeti temsilcisi, A101, BİM, CarrefourSa, Migros ve ŞOK şekilde anılan soruşturma tarafı millî zincir marketler ortada aracısız yahut kuma tedarikçiler tarafından vasıtalı temaslar kanalıyla adanmış fiyatlarının ve paha artışlarının koordinasyonunun sağlandığı, elde edilmiş belgelerde "piyasanın örgütlü edildiği, artırılan fiyatların rakiplerle eş anlı raflara yansıtılacağı" anlamında ve benzeri özellikte sert aşırı anlatım bulunurken, zincir marketlerin paha hareketlerinin de bu bulguları iri seviyede konfirmasyon ettiğini söyledi.
Heyet temsilcisi, A101, BİM, CarrefourSA, Migros ve ŞOK'un satışa sundukları sert aşırı ürünün adanmış fiyatlarının tespiti amacıyla, Savola ve Procter & Gamble'ın ise zincir marketlerin adanmış fiyatlarının tespiti neredeyse topla-dağıt karteli niteliğindeki anlaşmalar yahut mevzun eylemler kanalıyla 4054 mahdut Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 4'üncü maddesini ihlal ettiklerini ve firmalara yönetsel dünyalık cezası uygulanması gerektiği kanaatine ulaşıldığını bildirdi. Temsilci, ihlal oluşum fail eylemler "kartel" ayrıcalığı taşıdığı, eylemlerin umumi bakımından 2018 yılına denli uzanmakta olduğu, soruşturma kararının ismi sabık taraflara tebliğinden sonraları da kartele bitmeme edilmiş olduğu düşüncesince asliye dünyalık cezasının nısıf oranında ilerletilmesini istedi.
"Kar yitirilmesine verilen kaldık"
Ardından, kuruluşların namzet savunmaları alındı.
A101'in avukatları, soruşturmaya özellik çağda firmanın brüt kar marjının yüzdelik 1,67 azaldığını, sonuç 2 yılda firmanın mecmu 1 bilyon 32 milyon teklik kar yitirilmesine verilen kaldığını belirterek, "Bu, kanaatimizce bu piyasanın ne denli dip hissedar rekabet süresince bulunduğunun en dobra örneği zira maliyetlerin arttığı hissedar dünyada müvekkil şirketlerin maliyetlerdeki bu artışı adanmış fiyatlarına bire hissedar miktarda yansıtmadığını yahut yansıtamadığını kesin hissedar halde görüyoruz. Bunun da en iri nedeni rekabetin olması ve firmanın Türkiye'deki en ehven market olma iddiasıyla aracısız orantılı." dedi.
Şirket avukatı, soruşturmanın müstevli zamanına bağlı olduğunu, bu zamanda ek maliyetlerin oluştuğunu ve icap tedarikçilerin icap perakendecilerin ağır miktarda fazladan maliyetlere verilen kaldığını anlatım etti.
Savola şirketinin avukatları da perakendecilere bası kurulması yahut teşvikte bulunulmasının bahis konusu olmadığını, firmanın sadece maliyetlerini dizelge fiyatlarına yansıttığını belirterek, "Pazarda Savola'nın payının düşüt olması, markalar ortada çelimli ikame tesirinin bulunması ve mahveden tercihlerinin fiyattan aceleci etkilenmesinin olasıdır olması ile perakendecilerin aşırı ağır hissedar kesim gücünün bulunması hasebiyle Savola'nın alıcılarının baştan adanmış fiyatını belirleme etmesi ve sürdürmesi beklenir değildir." sanarak konuştu.
BİM İcra Kurulu Üyesi Galip Aykaç da iddialara bağlı tek kimselerle iletişimin olmadığını, bundan böyle da olamayacağını anlatım etti. Şirket avukatları ise şirket marjlarında tanıdık örüntülerin, mamüllerin hissedar kartel tarafından satılmaları kararı fiyatlarda ve karda ortaya çıkma değişimlerle mevzun olmadığını savundu.
ŞOK'un avukatları da kartel iddiası şartlarının soruşturmada bulunmadığını, iddiaya müteveccih ekonomik ve türel şartların gerçekleşmediğini anlatım etti.
CarrefourSA şirketinin savunmasında, ilmî manada incelendiğinde iddiaların realist bulunmadığı dile getirildi.
Migros Üst Yöneticisi Ömer hür Tort, firması namına icra ettiği savunmada, kartel iddiasının olanaksız olduğunu, firmada alış fiyatı artmadan adanmış fiyatını artırmadıklarını ve müstevli sürecinde de bu ilkesi uyguladıklarını, başkaca piyasadan fiyatlı olamayacaklarını kaydetti.
Procter&Gamble Tüketim Malları San. AŞ Türkiye ve Kafkasya Yönetim Kurulu Başkanı Tankut Turnaoğlu da belgelerin ele alınmasında ağır türel ve maddesel hataya düşüldüğüne inandıklarını belirtti.
Ardından, derinti duyurulmayan oturumla bitmeme etti. Toplantı kısaca 16 sayaç sürdü
Kurul, soruşturmaya bağlı sonuncu kararını en geç 11 Kasım'da açıklayacak. Karar, hâlâ er katılması yerinde Rekabet Kurumunun umumi ağ sitesinden duyurulacak.
