İstanbul
ABD'de enflasyonun ekimde salname bazda yüzdelik 6,2 ile akıbet 31 senenin en faziletkâr seviyesine çıkmasının arkası sıra Amerika Merkez Bankası'nın (Fed) repo artırımları dair doğacak sene elan delice indinde davranış sergileyeceği beklentileri arttı.
Bazı analistler, doğacak senenin önce yarısında maaş tağyir alımlarının sona erdirilmesinin arkası sıra Fed'in orak ayı ayından itibaren 3 kere repo artışına gidebileceği öngörüsünde bulunurken, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) da önce hamlesini doğacak sene yapabileceği ihtimali güçlendi.
Analistler, Fed'in akıbet toplantısında enflasyona bağlı yönlendirmesini değiştirdiğini, Fed Başkanı Powell'ın ise "inatçı enflasyon" ifadesini kullandığını belirterek, akıbet açıklayan verilerle baş başa bakılınca tamamı gelişmelerin, doğacak sene elan hararetli düzen dünyalık politikalarının uygulanmasına döşeme hazırladığını söyledi. Pay piyasaları tarafında ise fiyatlamaların, yatırımcıların enflasyona bağlı riskleri menfez gerisi ettiğini gösterdiğine ayraç fail analistler, lafla yönlendirmelerin öneminin arttığını, bu kapsamda dakika New York Fed Başkanı John Williams ile ECB Başekonomisti Philip Lane'nin açıklamalarının izleneceğini söyledi.
Bu gelişmelerle geçmiş New York borsasında alengir indinde tempo izlenirken, Dow Jones endeksi yüzdelik 0,44 geriledi, S&P 500 endeksi yüzdelik 0,06 ve Nasdaq endeksi yüzdelik 0,52 bedel kazandı. Uluslararası piyasalarda dolara bulunan alakanın çoğalması ile geçmiş dolar endeksi yükselişini sürdürerek 95,2 ile akıbet 16 ayın en faziletkâr seviyesini gördü. Endeks dakika de yükselişini 3'üncü güne taşıyarak 95,3 seviyelerini imtihan etti. ABD'nin 10 salname tağyir faizi de pahalılık verisi sonrası yükselişini sürdürerek yüzdelik 1,57'ye çıktı. ABD'nin indeks vadeli iş kontratlarında ise toy günün alıcılı indinde seyirle başladığı görülüyor.
Avrupa tarafında geçmiş açıklayan verilere göre, İngiltere ekonomisi 3. çeyrekte indinde eski çeyreğe nazaran yüzdelik 1,3 ve salname bazda yüzdelik 6,6 ile beklentilerin altında büyüdü. Ülkede, ilkgüz kocaoğlan endüstri üretimi de maaş yüzdelik 0,4 azalırken, salname yüzdelik 2,9 arttı. Açıklanan verilerin beklentilerin altında kalması ve küsurat enflasyona bağlı endişelere rağmen hisse piyasalarında alış ağırlıklı indinde tempo izlendi. Almanya'da DAX 30 endeksi haset yüzdelik 0,1, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzdelik 0,6, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzdelik 0,2 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzdelik 0,26 bedel kazandı. Avro/dolar paritesi, geçmiş 1,1443 ile kestirmece 16 ayın en az seviyesine inmesinin arkası sıra dakika de düşüşünü 3'üncü güne taşıyarak 1,1435 seviyelerinde dengelendi. Avrupa'da indeks vadeli kontratları ise dakika alıcılı indinde tempo izliyor.
Asya'da Çinli gayrimenkul firması Evergrande'nin tağyir ödemelerini ödeyerek temerrütten kurtulduğuna bağlı fiyatlamalar ve gayrimenkul sektörüne müteveccih hükümetin refinansman koşullarını gevşettiğini duyurması, hisse piyasalarını desteklemeye bitmeme ediyor. Öte taraftan Çin Komünist Partisinin (ÇKP) Pekin'de düzenlemiş bulunduğu 4 günce fevk dozaj toplantıda, partinin 100 salname evveliyatına bağlı ideolojik indinde istimara niteliğindeki değişmeyen tasarısı bildirme edildi. Karar ile Şi'nin geçmişten bugüne öğür liderleri zarfında Mao Zıdong ve Dıng Şiaoping kadar "düşünce müessis önder" bulunduğu vurgulanırken, üçüncü erk sürecinin göstergesi verildi. Bu da Şi'ye avlu boyu liderliğin şeklini açtı.
Bu gelişmelerle kapanışa andıran Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 1, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzdelik 1,5 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzdelik 0,2 ve Çin'de Şanghay birleşmiş endeksi yüzdelik 0,1 bedel kazandı.
Emtia tarafında dolardaki güçlenmenin etkisiyle Brent petrolün varil fiyatı geçmiş yüzdelik 0,2 bedel kaybederek 82 doların elden altından kapanmasının arkası sıra dakika 81,5 dolar seviyelerinden iş görüyor. Altının ons fiyatı ise geçmiş yüzdelik 0,5 artarak 1.863 dolardan kapanırken, dakika yüzdelik 0,2 gerileyerek 1.859 dolar seviyelerinde bulunuyor.
Yurt zarfında geçmiş Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, yüzdelik 0,06 bedel kazanarak kapanış rekorunu 1.625,06 puana, görmüş bulunduğu en faziletkâr seviye rekorunu da 1.643,82 puana taşıdı. Dolar/TL ise geçmiş yüzdelik 0,6 artarak 9,91 seviyelerinden kapanmasının arkası sıra dakika bankalararası bu piyasanın açılışında 9,9866 ile üstün dereceli tazeledi.
Öte yandan, geçmiş Türkiye'nin akan işlemler hesabı eylülde 1 bilyon 652 milyon dolar çok verirken, 12 maaş akan işlemler açığı 18 bilyon 444 milyon dolar oldu.
Analistler, akan dengede beklentilerin üstünde çok verilmesinin arkası sıra gözlerin doğacak hafta gerçekleştirilecek TCMB'nin Para Politikası Kurulu toplantısına çevrildiğini, repo indirimlerinin bu görüşmede da bitmeme edebileceğini söyledi.
Bugün ülke zarfında endüstri üretimi ve TCMB'nin Piyasa Katılımcıları Anketi'nin, ülke haricinde ise Avro Bölgesinde endüstri üretimi ve ABD'de mahveden itimat endeksinin strateji edileceğini aktaran analistler, uran anlamda BIST 100 endeksi düşüncesince 1.650 puanın direnç, 1.570 düzeyinin ise dayanak noktası konumunda olduğunu bildirdi.
AA Finans'ın anketine eklenen ekonomistler, takvim etkisinden arındırılmış endüstri istihsal endeksinin eylülde indinde eski senenin ayrımsız zamanına mucibince yüzdelik 10,34 artmasını bekliyor. Ekonomistler, ilkgüz zamanında arındırılmamış endüstri istihsal endeksinin de salname bazda yüzdelik 8,03 artacağını öngörüyor.
