Şebve
Stratejik pozisyona ve sektör yağı kaynaklarına cemaat Şebve, Yemen'in güneyinde toprak alıyor. Batısında El-Beyda ile Ebyen'in toprak almış yer aldığı Şebve, doğuda iktisadi ve izlemsel ciddiyete cemaat Hadramevt; güneyde Umman Denizi, kuzeyde ise Hadramevt ve Marib ile çevrelenmiş durumda.
Şebve vilayeti, merkezi Atak iktisap etmek kıl payı 17 kentten oluşuyor. Yaklaşık 45 bin kilometrekare bölgeye cemaat Şebve, ülkedeki en iri üçüncü il konumunda.
Şebve başkaca ülkede sektör yağı ve tabii gazın bulunmuş yer aldığı en ehemmiyetli alanlardan biri. Yemen'deki en iri tabii gürültü yağı lambası yağı sıvılaştırma şirketinin toprak almış yer aldığı Şebve, başkaca beş altı sektör yağı bölgesini (bu sahalar, halihazırda günde 8 bin varil sektör yağı üretiyor) içeriyor.
Gaz ihracatı düşüncesince Umman Denizi kıyısındaki Belhaf Limanı da Şebve'de toprak alıyor. Sıvılaştırılmış tabii gürültü yağı lambası yağı üretimine müteveccih 2009'da faaliyete sabık Belhaf projesi kapsamında kısaca 6,7 milyon titrem gürültü yağı lambası yağı üretildiği ve 4 bilyon dolar salname dirimlik sağlandığı kestirim ediliyor.
Ülkede 2015'de yırtık sağlayan çatışmalar zımnında askıya tahsil edilen proje, vilayetin Husilerden arka alınmasının arkası sıra Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) üssüne dönüştürüldü. Bu boyut hükümetin, projenin faaliyetlerine baştan başlamasına müteveccih çabalarını aksattı.
Onlarca senedir boşlama edilen Şebve ili, sonuç yıllarda aut güçlerle irtibatlı iç çekişmeler zımnında ön plana çıkıyor.
Siyasi ve askeri çekişmeler
Şebve ili, 2017'de Husilerden arka alınmasından buyana hükümet güçleri ile BAE kabilinden 2016'da açılan ayrılıkçı güçler arasındaki siyasal ve askeri çatışmalara tutanak oluyor.
Şebve'de 2019'da meydana mevrut çatışmalar, bahis konusu etraf arasındaki askeri tırmanışın zirvesi oldu; hükümet güçlerinin şehrin tamamında kontrolü sağlamasının arkası sıra ayrılıkçı güçler bölgeden çıkarıldı.
Bu gelişmelerin arkası sıra alanda bölümsel de olsa muvazene sağlandı; evcil yönetimler bu zamanda birtakım görev ve kalkınma projeleri gerçekleştirdi.
Ancak Şebve Valisi Muhammed bin Adyu'nın ayrılıkçı güçlerin Belhaf tesisinden çıkarılması talebinin arkası sıra Abu Dabi makamlarıyla ilbay arasındaki alışveriş henüz evvela yepyeni halde gerildi. Abu Dabi'ya ilişkin güçler, Şebve'ye baştan dönebilmek düşüncesince çalışmalara bitmeme etti.
BAE, ayrılıkçı Güney Geçiş Konseyi (GGK) yanlılarını Bin Adyu karşıtı gösteriler düzenlemeye zorladı. GGK, sonuç senelerde ilde Şebve Valisi Bin Adyu ve evcil makamlar aleyhinde protestolar düzenledi.
Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi ise açıklık ayının sonuç haftasında Bin Adyu'yu görevden alarak adına BAE'de levent boylu seneler küsurat ve Abu Dabi'yle irtibatıyla bildik Muhammed Abdullah el-Avlaki'yi atadı.
Bölgede yaşanmış bulunan henüz evveli çatışmalar
Şebve ili, Yemen'de lodos ve yıldız birleşmesinden önce; lodos kesimlerinin tutanak yer aldığı çatışmalar döneminde, Ed-Dali ve Lahec illerinin ittifakı karşısında Ebyen ile kurduğu andıran ittifakla tanınıyordu.
İki blok ortada Ocak 1986'da alevlenmiş çatışmalar yaşanmıştı. Binlerce bireyin yaşamını kaybetmesine illet bulunan çatışmalar, Dali ve Lahec illeri ittifakı lehine sonuçlanmıştı.
Şebve-Ebyen ittifakının mağlupları ortada toprak meydan Güney Yemen'in emektar önderi Ali Nasır Muhammed, kargaşa ve fevk dozaj mutluluk yetkilileri, güneyden ayrılarak kuzeye kıymetlendirmek mecburiyetinde kaldı. Bu barhana ortada o çevrim İçişleri Bakanlığında memur bulunan ülkenin halihazırdaki Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi de bulunuyordu.
Günümüzde Cumhurbaşkanı Hadi yanlılarının Şebve'de ehemmiyetli birlikte çoğunluğu oluşturduğuna, GGK yöneticilerinin çoğunun da Lahec ile Dali illerinden bulunmasına ayraç fail uzmanlar, hükümet ve BAE destekli GGK arasındaki çekişmenin, evveli devirde yaşanmış bulunan çatışmalarla irtibatlı bulunduğunu anlatım ediyor.
Şebve'deki Husi varlığı
Ayrılıkçı gruplar ile hükümet güçleri arasındaki çekişmeye oyunluk bulunan Şebve'nin birtakım yerleri Nisan 2015'te Husi milisler kabilinden ele geçirildi.
Ancak Şebve'de elden 4 ay kalabilen Husiler, bölgedeki kabileler ve ortak yönetim güçlerinin desteklediiği hükümet güçleri kabilinden başşehir ve birtakım bölgelerden çıkarıldı.
Husiler, Şebve'nin kuzeybatısında Vadi Beyhan'a yerleşti ve çatışmalar, 2018 karşı günlerinde Husi milislerin Beyda iline sürülmesine derece bitmeme etti.
Husiler, Eylül 2021'de Vadi Beyhan bölgesindeki Beyhan, Ayn ve Useylan ilçelerini baştan ele geçirdi. Hükümet güçleri ise 1 Ocak'ta Useylan ile birtakım alanlarda hakimiyeti baştan sağladığını duyurdu. Bölgede hükümet güçleri ile Husiler ortada devir kurnaz çatışmalar yaşanıyor.
Bölgedeki çatışmalara ek adına Şebve'de halihazırda karşılaşılan en iri zorluğu, harp zımnında askıya tahsil edilen sektör yağı alanlarında faaliyetlerin başlamasını kırıcı asayiş risklerinin oluşturduğu belirtiliyor.
Resmi verilere göre, çatışmalardan evvela günce kısaca 70 bin varil sektör yağı üretimi meydana getirilen Şebve'de elden Avusturya Petrol ve Gaz Şirketi (OMV) kabilinden yönetilen sektör yağı sektörü baştan faaliyete evvela durumda.
