Yemen
İran destekli Husiler ile Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonca desteklenen hükümet güçleri ortada hararetli çatışmaların yaşandığı Yemen'in Marib kenti, akıbet 10 aydır şişman müşterek insanca dram oyunluk oluyor.
Şubat ayından beri sertliği rastgele güzeşte güneş az buçuk şimdi artarak devem fail çatışmalar, dü tarafın da ağırbaşlı insanca ve maddesel zayiat vermesine hastalık olurken, en şişman dramı ise gene siviller yaşıyor.
Husiler, Şubat 2021'de Yemen hükümetinin en ehemmiyetli kalelerinden ve Savunma Bakanlığının karargahlarından birisi bulunan arsa yağı ve tabii katıksız taş yağı lambası zengini Marib'e saldırılarını yoğunlaştırmaya başladı.
Başkent Sana'nın 173 kilometre kuzeydoğusunda arazi düzlük Marib, iç harp evveliyat Yemen'in nice kentine çarpıcılık sağlayıcı ehemmiyetli müşterek santralci rolü görüyordu.
İç savaşın başladığı günden beri tanıdık en hararetli çatışmalara oyunluk bulunan Marib'in haritası akıbet aylarda Husiler lehine değişmeye başladı.
Husiler, Marib'e küçük ay ayında başlattıkları saldırılarını ilkgüz ayında çizgi safhaya taşıdı. Bu saldırılar sonucunda Husiler, Marib'in güneyinde arazi düzlük Harib, Cebel Murad, El-Cube ve Abdiyye kabilinden nice alanı ele geçirdi.
Husiler, Marib'in biçim ilçesi ile arsa yağı ve tabii katıksız taş yağı lambası yataklarının bulunmuş yer aldığı El-Vadi ilçesi dış öteki hepsi ilçelerinde kontrolü sağladıklarına ilişkin açıklamalarda bulundu.
Yemen hükümetine ilişkin askeri kaynaklar ise kalaba güçlerinin Sarvah, El-Cube ve Rağvan ilçelerindeki varlığını koruduğunu belirterek Husilerin bahis konusu açıklamalarını yalanladı.
Yoğun saldırılarına karşın Husilerin, Marib kırsalında elde ettikleri kimi kazanımlar dışında, ciddi ve dirimsel ciddiyete ehil noktalarda müşterek aksiyon katedemediği söyleniyor.
Büyük insanca kayıp
Marib'de bitmeme fail hararetli çatışmalar, hem hükümet güçlerinin tıpkı sürede Husilerin ağırbaşlı insanca ve maddesel zayiat vermesine hastalık oldu.
Yemen Enformasyon ve Kültür Bakanı Muammer el-İryani, haziran ayından beri Husilerin kaybının 15 bin kişiyi geçtiğini bildirdi.
İryani, Marib'in yaylaları, vadileri, çölleri ve dağlarının milisler düşüncesince birer "mezarlığa döndüğünü" ve Husilerin kimi aşiretler ve bebek savaşçılarla "İran'ın yolunda" intihar saldırılarını gerçekleştirmeye bitmeme ettiğini söyledi.
Resmi bilgelik paylaşılmamasına rağmen, Husilerin Marib saldırılarını yoğunlaştırmasının arkası esna Yemen ordusu saflarında da şişman zayiat verildiği, baş döndürücü sayıda askerin öldüğü veya yaralandığı düşünülüyor.
Söz konusu çatışmalarda, tümgeneral, hususi kuvvetler komutanı, askeri kaza dairesi başkanı kabilinden yukarı düzem askeri yetkililerin beraberinde rütbeli onlarca subayın yaşamını kaybetmiş yer aldığı anlatım ediliyor.
Son namına 3 Aralık'ta El-Mecid Tugayı Komutanı Tuğgeneral Hilal el-Halidi'nin Marib'de Husilerle girilen çatışmalarda yaşamını kaybetmiş yer aldığı bildirilmişti.
Aynı halde Marib'deki çatışmalarda Husilerden de yukarı düzem sert baş döndürücü ismin öldürülmüş yer aldığı kaydediliyor.
Çatışmaların insanca boyutu
Hükümet güçleri ile Husiler arasındaki hararetli çatışmaların bitmeme etmiş yer aldığı Marib'de muhaceret dalgası da sürüyor.
Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), ilkgüz ayından beri Marib'de 45 binden müşterek tomar bireyin yerinden edildiğini bildirdi.
Yemen hükümetine ilişkin Mülteci Kampları İdaresi Yürütme Birimi ise ayrımsız çağda yerinden edilenlerin sayısını tahminî 100 bin namına açıkladı.
Çatışmalar zımnında yerinden edilen binlerce sivil, halihazırda akıbet etap tekaüt insanca şartlar altında hayat savaşı veriyor. BM, bahis konusu sivillerin çabuk desteğe eksikli bulunduğunu belirtiyor.
Marib Vali Yardımcısı Abdurabbuh Miftah, güzeşte ay icra ettiği müşterek açıklamada, "Marib'in lodos bölgelerinde yaşarken Husi milisler kabilinden yaklaşan sürede yerinden edilen binlerce familya var. Bu aileler hala bariz bölgede yaşıyor ve insanoğlu hayatının en asliye ihtiyaçlarından yoksun." ifadelerini kullandı.
Başta Kral Selman Yardım ve İnsani Çalışmalar Merkezi peyda etmek kıl payı insanca iane dalında çalışkanlık yayınlayan hepsi kuruluşlara Marib'de yerinden edilen aileler düşüncesince iane çağrısında mevcut Miftah, barınma, gıda, su ve esenlik sahalarında şimdi müşterek tomar dayanak sağlanmasını ve çabuk müdahalede bulunulmasını istem etti.
Sonuçsuz artan mütareke çabaları
BM, akıbet çağda Marib'deki çatışmaları kapatmak düşüncesince çağrılarını ve diplomatik temaslarını yoğunlaştırsa da şu anne genişliğinde müşterek semere alamadı.
Aralarında ABD, İngiltere, Avrupa Birliğinin de yer aldığı nice ülke, insanoğlu hakları örgütleri ve çalışan arsıulusal erkek oyuncular "Marib'deki tırmanışın durdurulması" çağrılarında bulundu.
ABD'nin Yemen hususi Temsilcisi Tim Lenderking ile BM Dünya Gıda Programı (WFP) Genel Müdürü David Beasley 3 Aralık'ta müşterek araya geldi.
Lenderking ve Beasley, "Yemenlilerin sulh istediğini ve huzursuzluğun sadece şimdi müşterek tomar sıkıntıya kez açacağını" vurguladı.
ABD Dışişleri Bakanlığının Twitter sayfasında meydana getirilen açıklamada da "Marib ili etrafı ve Yemen'in apayrı bölgelerinde çatışmaların artmasından koyu akıl duyulduğu" anlatım edildi.
Yemen hükümeti, Marib'deki askeri huzursuzluğun bitmeme etmesinden Husileri mesul tutuyor ve arsıulusal topluluğu saldırılarını durdurması düşüncesince Husilere edisyon hazırlamaya çağırıyor.
Husiler ise Yemen hükümeti ve onun destekçisi Arap koalisyonunu etüt eliyle müşterek siyasal çözüme ulaşılmasını engellemekle suçluyor.
Yemen'deki iç savaş
Uzun süredir siyasal istikrarsızlığın egemenlik sürdüğü Yemen'de, İran destekli Husiler, Eylül 2014'ten beri Sana ve kimi alanların kontrolünü elinde bulunduruyor.
Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon hükûmeti hükûmeti güçleri ise Mart 2015'ten beri Husilere gönül rahatlığı Yemen hükümetine dayanak veriyor.
BM, Yemen'de yedi senedir geçindiren savaşın 2021 yılı sonuna genişliğinde aracısız yahut vasıtalı etkilerinden çevre yaşamını kaybedenlerin sayısının 377 bine ulaşmasından akıl ediyor.
BM'ye göre, dünyanın en biçimsiz insanca ve hesaplı krizlerinden birtanesini canlı Yemen'deki iç savaş, dünya ekonomisinde şimdiye genişliğinde 126 bilyon dolarlık zarara kez açtı.
