Anne karnında faziletkâr katiyet oranıyla belirleme edilebilen kalıtım bilimi anomalilerden bir tanesi bulunan down sendromu; İkili Tarama, Üçlü Tarama üzere alışılmış testler akabinde Amniyosentez ve Nifty üzere gelecek incelemeler kararında belirlenebiliyor. Sorumlu hekimin geçmiş testleri yapması ve çıkan neticeler neticesinde gelecek incelemelerin gerekliliğine ilişkin karar vermesi gerekiyor.
Hekimin, geçmiş testlerde Down Sendromu ihtimalinin ceninisakıt bulunduğu ve gelecek incelemelerin yapılmasına lüzum bulunmadığı anlamında fikir belirttiği takdirde, özellik kendisince aileyi aydınlatması ve müsaade alması gerekiyor. Mağduriyet canlı ailelerin başvurusu üzerinde Yargıtay 11. Hukuk Dairesi özellik kendisince müşterek karar verdi.
Karara, rutin testler haricinde gelecek tetkikleri yapmayan ve yapmayacağına ilişkin aileyi bilgilendirmeyen hekimin ‘aydınlatma yükümlülüğünü adına getirmediği' dolayısıyla ailenin ödence hakkının bulunduğuna hükmedildi.
“Anne, gelecek teşhis testleri yapılmamasından kaynaklı çocuğunun Down Sendromlu bulunduğunu müşterek beklenmeyen şeklinde öğreniyor”
Eskişehir'de müşterek ailenin, özellik kendisince açmış bulunduğu ödence davasında avukatlığını yürüteç Av. Dr. Ali Önal, Yargıtay'ın verdiği kararla ilgilendiren açıklamalarda bulundu. Önal, “Yargıtay 11. Hukuk Dairesi kısa sürede müşterek karar verdi. Özellikle kalıtım bilimi rahatsızlığı bulunan evlatların ana karnında belirleme edilmesinin muhtemel bulunduğu belirtildi. Anne karnında 10-20'nci hafta ortada yapılması müstelzim müşterek imtihan var. İkili Tarama, Üçlü Tarama testleri; fazladan gelecek inceleme testleri namına bilinen, ana karnından amniyosentez sıvısının katılması ve fazladan hususi firmaların yaptığı Nifty testi üzere testler var. Bu testler Down Sendromunun tespitinde yüzdelik 99 oranında katiyet veriyor. Anneler hamile namına hekime gittiklerinde, hekimler tarama testlerini yaptıklarında oranların ceninisakıt bulunmasına güvenerek bu testleri ehliyetli görüyorlar ve gelecek teşhis testleri yapmıyorlar. Bu testler değme ne denli ehliyetli görülmüş olsa da anne, gelecek teşhis testleri yapılmamasından kaynaklı namına gebeliği sonra çocuğunun Down Sendromlu bulunduğunu müşterek beklenmeyen şeklinde öğreniyor. Dolayısıyla çocuğun burada kalıtım bilimi farklılıktan kaynaklı müşterek bariyer vaziyeti oluyor. Yargıtay'a mucibince doktor değme ne denli bu testleri yapmış olsa da testlerin ne denli ehliyetli olduğunu, çocuğun Down Sendromu olup bulunmadığı noktasında ‘hekimin ışıklandırma yükümlülüğünü adına getirmediğini' belirterek, hekimin sigorta şirketinden aile lehine müşterek ödence yükümlülüğüne ilişkin müşterek karar verdi” diyerek konuştu.
“Karar üzerinde aileler harekete geçti”
Genetik farklılığa cemaat evlatların ailelerinin Yargıtay sonucu üzerinde harekete geçtiklerini aktaran Önal, “Karar üzerinde aileler harekete geçti. Genetik farklılığı bulunan evlatların aileleri bu ödence hakkından yararlanmak düşüncesince harekete geçtiler. Burada aileler en önce parasız raporlarını, inceleme neticelerini almaları gerekiyor. Hekim bu testleri yapmış mı ve testleri yaparken hepsi gelecek teşhis testlerini yapmış mı ona bakılması gerekiyor. Eğer yapılmadıysa, yapılmadığına ilişkin aileye müşterek onam formu verildiyse o devir hekimin kusuru yoktur. Ancak Yargıtay'a mucibince Avrupa Biyotıp Sözleşmesi, Nüfus Hizmetleri Kanunu'na mucibince hekimin gelecek teşhis testlerini yapmaması noktasında aileyi aydınlatması, ehliyetli müşterek biçimde bilgilendirmenin yapıldığını tanıt etmesi gerekiyor. Bu hem belirttiğim sözleşmeler ve seçim çerçevesinde hekimin yükümlülüğü bununla birlikte bu aşamada ailenin ışıma ihtiyacının karşılanması demek. Yargıtay, bu biçimde muktezi aydınlatmayı yapmayan hekimin sigorta şirketine, hususi hastaneye, şayet mevki hastanesiyse devlete; çocuğun sunulan kalmış bulunduğu bariyer oranında müşterek ödence yüklüyor. Yargıtay, başkaca ailenin yakalanmış bulunduğu içsel zararın da karşılanması noktasında tazminata hükmetti” dedi.
Abdullah Güçlü - Aydın Sarıoğlu
İLGİLİ HABER
Yargıtay Başkanlığı'ndan ehemmiyetli karar 
