Ankara
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca 2011'de yaşama geçirilen "yapı denetleme sistemi" kapsamında bugüne denli 868 bin bina, 6,6 milyon ari departman denetlendi.
AA muhabirinin Yapı İşleri Genel Müdürlüğünden almış olduğu bilgiye göre, 1999 Marmara Depremi sonra 2001'de yürürlüğe giren 4708 mahdut Yapı Denetimi Hakkında Kanun, ilkin İstanbul, Kocaeli, Ankara, İzmir, Sakarya kabil sarsıntı açısından nazik ehemmiyet sunma fail vilayetler edinmek üzere, 19 ilde uygulanmaya başlandı.
Pilot şehirlerde yapı denetleme sistemine uyarınca düz yazı edilen yapılarda meydana getirilen incelemelerde, hamal sistem vasıtası ile statik-betonarme projeleriyle ahenk dair yüzdelik 90'ın üstünde muvaffakiyet sağlanması üzerine, 2011'de 81 ilde yapı denetleme sistemine geçildi.
Ekim 2011'de yaşanmış olan Van Depremi ve sonra meydana mevrut gayrı depremlerde, bilhassa 2020'deki Elazığ-Sivrice ve İzmir-Seferihisar depremlerinde 4708 mahdut mevzuat kapsamında denetlenen yapılarda rastgele ortak dirilik kaybının ve yıkımın yaşanmamış olması da kanunun taşımış olduğu önemi ve sahadaki karşılığını ortaya koydu.
488 bin yapının denetimi sürüyor
Bu kapsamda, yapı denetleme sistemiyle bugüne denli 868 bin bina, 6,6 milyon ari departman denetlendi ve vatandaşların depreme dayanabilen konutlarda oturması sağlandı. 488 bin yapının denetimi ise bitmeme ediyor.
Bakanlık bu denetleme faaliyetlerini 81 ilde 2 bin 415 yapı denetleme kuruluşu ve 389 laboratuvar ile yürütüyor.
Yapı denetleme kurumlarının denetleme faaliyetleri 14 bin 464 kontrolcü mimar ve mühendis ile bütün 20 bin 75 araştırma görevlisi arama elemanı mimar ve mühendis ile laboratuvar kurumlarının denetleme faaliyetleri ise 447 laboratuvar denetçisi mühendis ve 1677 deneyim karşıcı ve 277 dekoratif kabul etme elemanı tarafından deli dolu adına yapılıyor.
72 bin 572 yapı yeri denetlendi
İnşaatların denetimini üstüne alan Yapı Denetim ve Laboratuvar kurumlarının faaliyetlerinin denetimi ise Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği il müdürlükleri üstünden rastgele ortak sene derneşik adına yapılıyor.
Bu kapsamda, bugüne denli 72 bin 572 şantiye, 29 bin 275 büro, 1442 laboratuvar denetimi gerçekleştirildi.
EBİS kapsamında, 18 milyon 38 bin 929 çipli beton numunesi alındı
Türkiye'de sonuç senelerde yaşanmış olan depremlerden elde edilmiş tecrübeler ışığında bugünün teknolojik gelişmelerine ahenk sağlanması, pratikte yaşanmış olan sıkıntıların ortadan kaldırılarak henüz çalışan ve velut ortak yapı denetiminin sağlanması düşüncesince yapı denetleme sisteminde ehemmiyetli düzenlemelere de gidildi.
Bu kapsamda meydana getirilen düzenlemelerden bir tanesi de 25 Aralık 2018'den itibaren uygulamaya tahsil edilen Elektronik Beton İzleme Sistemi (EBİS) oldu. Bu sistemle inşaatlardan tahsil edilen beton numunelerinin RFİD (çip) sistemi ile izlenmesi ve deneyim sonuçlarının laboratuvar ortamından rastgele ortak dahil olmaksızın Bakanlık sistemine devre içi aktarılması sağlanıyor.
Yüzde 99 muvaffakiyet sağlanan EBİS uygulamasının devreye alınmasından itibaren bugüne denli dünya genelinde 234 bin 918 yapıdan 18 milyon 38 bin 929 çipli beton numunesi alındı.
Birçok ülkeye benzer oldu
Dünya genelinde bu özelliklere ehil ortak takip sisteminin bulunmaması zımnında Azerbaycan, Özbekistan, Arnavutluk, Katar, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nden mevrut talepler üzerine, Bakanlıkça bu ülkelerle görüşmeler gerçekleştirildi.
Elektronik Beton İzleme Sistemi'nin kurulumuna müteveccih adına Arnavutluk ve KKTC ile teşrikimesai protokolleri imzalandı.
