İstanbul
Dünya Şehircilik Günü kapsamında AA muhabirine değerlendirmelerde mevcut dal temsilcileri, yapım imalatında betonsuz uygulamaların beklenen olduğunu, sürdürülebilir birlikte mekân düşüncesince bundan sonradan toy şekillerinin oluşturulması icap ettiğini kaydetti.
Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Vakfı (KENTSEV) Genel Sekreteri Haldun Ersen, küresel ısınmaya ilişkin dünya değişikliğinin kâffesi dünyayı ve Türkiye'yi afetlere ve göçe belirgin bir duruma getirdiğini, başta şehirleri gözdağı fail dünya değişikliğine huzur çabuk önlemler katılması icap ettiğini söyledi.
Dünyada karbon salımının yükselmesinin dünya değişikliğini gerçekleştiren en ehemmiyetli sorunlardan birisi şekilde insanlığın karşısına çıktığını dile getiren Ersen, kişilerin ve gayrı canlıların ölümüne, tabiat ananın tahribine, milyonlarca insanoğlunun barhana etmesine bozukluk bulunan bu sıkıntı düşüncesince tedbir kabul etme tarihi geldiğini, devletlerin Paris İklim Anlaşması'nı mecburi birlikte defa haritası şekilde benimsemesi icap ettiğini anlattı.
Ersen, sonuç senelerde karbon salımının artmasıyla vilayetlerde dünya kalitesinin düşmesinden, ısının artmasından, şişman âşık ve sellerin yaşanmasından bahsederek, karbon salımının yükselmesinin sarsıntı risklerini de artıracağını vurguladı.
Önlem alınmaması şeklinde devletlerin millî geleceklerini ve sürdürülebilirliklerini zorlayabilecek durumlarla karşılaşabileceklerini kaydeden Ersen, şu detayları verdi:
"Paris İklim Anlaşması kapsamında konutlarda ve binalarda kullanılması müstelzim sürdürülebilir ve karbon salımı az materyallerin üretilmesi ve kullanılması aşırı ehemmiyetli olacak. Yapılan incelemelerde ikametgâh ve çatı üretiminde geçer materyallerin mecmu karbon salımının yüzdelik 40'ını oluşturduğu görülmektedir. Beton alegori seçenek gereç üretimi yahut karbon salımı az beton üretimi dair Ar-Ge çalışmalarının toy devirde hâlâ da gelişeceği görülmektedir. Özellikle şehirlerin gelişiminde çevresel sürdürülebilirlik ve kentsel inkılap konusu hâlâ da ehemmiyetli bir duruma gelecektir."
"Kentsel inkılap kullanılmamış karbon hedefine ulama sağlayacak"
Haldun Ersen, kentsel inkılap ile şehirciliğin birbirinden serbest düşünülemeyeceğini belirterek, bu çerçevede kentsel inkılap yasasının düzeltilmiş edilmesi, çevresel sürdürülebilirlik mevzusunun gözaltı ve yerli yönetimler düzeyinde baştan ele katılması icap ettiğini söyledi.
Çevresel sürdürülebilirlik ve erke verimliliği sağlayıcı kentsel dönüşümün karbon salımı az konutlarla Türkiye'nin 2053'teki kullanılmamış karbon hedefine şişman ulama sunacağını dile getiren Ersen, bu süreçte Paris Anlaşması'na disiplin sıkıya ilişkin kalmanın öneminden bahsetti.
Ersen, "Kamu binaları ve konutlarda karbon salımının azaltılması bunun şeklinde yaşama geçirilecek planlar desteklenmeli. Kentsel inkılap yasası çevresel sürdürülebilirlik ve karbon salımı az binaların üretimi şeklinde düzeltilmiş edilmeli." sanarak konuştu.
"Maharet ev yapmakta değil doğaya saygıda"
Helmann Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Selman Özgün ise Türkiye'deki ikametgâh üretiminin ve mimarinin bundan sonradan değişmeksizin biçimine geldiğini, kentler ve üreticiler değişse de "betonun" değişmediğini söyledi.
Herkesin ev yapabileceğini, bunun beceri olmadığını dile getiren Özgün, "Asıl beceri şehirlerimize ve kentçilik anlayışına hürmet duyarak, toprağa, hayvanlara ve bitkilere dokunca vermeden ikametgâh üretebilmek." dedi.
İstanbul'da milyonlarca insanoğlunun evinde balkonun fark bulunmadığını, pencerelerden yeşil alegori tek nesne görülemediğini özetleyen Özgün, "Betona boğarak şehirlerimize hainlik ediyoruz. Eskiden rastgele şehrin, rastgele semtin, rastgele ayrıca mahallenin kendine belli birlikte karakteri, üslubu, rengi, kokusu, ezcümle şahsiyeti vardı." sanarak konuştu.
Özgün, Türkiye'de 20 milyona yaklaşan ikametgâh bulunduğunu kaydederek, laflarını şöyleki sürdürdü:
"Bu konutlardan dönüştürülmesi gerekenlerin sayısı 7 milyona yakındı. Az da olsa birlikte bölümü dönüştürüldü. Yani mecmu stokun 3'te birinin yıkılması gerekiyor. Yık-yap, yık-yap nereye genişliğinde bu biçimde bitmeme edeceğiz? Uzmanlarının şişman bölümü betona 60 sene yaşam biçiyor. Hiçbir demirli beton çatı geleceğe kalıt kalamayacak. İleride kimesne 21. çağ mimarlığından gır edemeyecek. Geleneksel yapım teknikleri ve saf malzemelerle ev etme hesabına eğilmeliyiz. Bu mevzuya alakanın artacağını düşünüyorum."
"Betonarme binaların ekonomilere milyarlarca dolar ziyanı var"
Selman Özgün, demirli beton binaların endamsız ömürlü olması ve arka dönüştürülememe kabilinden sorunun bulunması zımnında rastgele sene yurt ekonomilerine milyarlarca dolar dokunca verdiğini kaydederek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Betonun arka dönüşümü de yok. Bu gidişle topraklarımızın gayrimahdut bucaksız birlikte moloz yararsız döküm bölgesine benzeşme ihtimali var. Tek çözüm, arka dönüştürülebilir saf malzemelerle inşaata yönelmek. Sürekli yap-yık modeli hesaplı kaybolma demektir. Hangi yurt bu adım hesaplı kayba dayanabilir? Her sene ömrü dolan 500 bin konutun yıkılması gerekiyor. Ömrümüz yapmış olup yıkmakla geçebilir mi? Diğer yapım malzemeleri ile karşılaştırdığımızda minimum ömürlü gereç beton. Dünyada betonun kapladığı alan, yeşil alanları geçti. Artık betondan vazgeçmeli, seçenek ürünlere yönelmeliyiz."
"Geleceğin binalarında beton olmayacak"
Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt, yatırımcının konuta ayn açısının ve sektörden beklentilerinin değiştiğini belirterek, hâlâ az katlı, bahçeli, enli balkonlu, doğaya dokunca vermeyen yahut ziyanı asgari ölçüye indiren materyallerin kullanıldığı binaların bundan sonradan istem göreceğini söyledi.
Bundan sonradan binalarda betonun hâlâ az kullanılacağını yahut on paralık kullanılmayacağını, çeliğin hâlâ birlikte tomar yeğleme edileceğini dile getiren Özyurt, "Çelik evlere akilane gestalt var. Çevreci sistemler, ayıklama sistemleri, gün panelleri, prefabrik, aceleci ve hesaplı çözümlerle ikametgâh üretilecek." sanarak konuştu.
Özyurt, sonuç devirde tüketicinin talebinde yaşanmış bulunan değişikliğin kentçilik açısından da müspet birlikte evolüsyon bulunduğunu kaydederek, "Bahçeli, hâlâ az katlı, balkonlu, peyzaj sektörü ve seyir parkurları mevcut planların hâlâ aşırı yeğleme edilmesi kentçilik açısından da dobra gelişme." açıklamasında bulundu.
Sektörde yaşanmış bulunan sayısal gelişmelerden bahseden Özyurt, şu ifadeleri kullandı:
"Sektör gelecekte bilgelik kurguyu mail gelişmelere oyunluk olacak. Örneğin, yapım atıklarıyla giranbaha birlikte eşme görüntülemek rüçhan olacak. Organik atılmış ve yalan sporlarıyla yetiştirilebilecek yapılış malzemeleri geliştirilmesi ve emektar çocuk birlikte yapının atığının baştan kullanılarak, toy çocuk yapılar düşüncesince malzemeye dönüştürülmesi beklenen olacak. Plastikten sürdürülebilir yöntemler peydahlamak düşüncesince plastik atıkları kullanan devletler var. Hollanda'da plastik atıklarından çiftteker yollarının yapılması konuşuluyor, ayrıca denemeler başladı."
