Kiev
Ukrayna, uçağının düşürülmesinin üstünden 2 sene geçmiş olmasına karşın suçluların cezalandırılması ve ödence hikayelerinde hal sağlanamamasında, arsıulusal kanuncu yükümlülüklerine dair kalmaya yanaşmadığı nedeni öne sürülerek İran'ı mesul tutuyor.
"Boeing 737" tipi geçici uçağı, 8 Ocak 2020 sabahı Kiev'e kıymetlendirmek neredeyse Tahran Uluslararası İmam Humeyni Havalimanı'ndan havalandıktan endamsız müddet sonradan düştü ve uçaktaki İran, Kanada, İngiltere, Ukrayna, İsveç, Hollanda ve Afganistan yurttaşı 176 insandan kurtulan olmadı.
İranlı yetkililer, uçağın ilkin "teknik arıza" zımnında düştüğünü belirterek vurulmuş olduğu iddialarını bildirme etmemiş olsa da İran Genelkurmay Başkanlığı uçağın "yanlışlıkla" roket zedelenmek etmesi neticesinde düştüğünü itiraf etti.
İran, 23 Ağustos 2020'de incelemeleri tamamlanan Ukrayna uçağının karakutu bilgilerini paylaştı.
İran Havacılık Kurumu Müdürü Turec Dehkani Zengene, pilot kabini neva eşya aletinin (CVR) önceki patlamadan sonradan kabine çalışanının konuşmalarını 19 saniye süresince kaydettiğini ve seslerin elan sonradan kesildiğini; vakayla ilgilendiren sonuncu raporun 1 sene içinde açıklanacağını belirtti.
Ukrayna'dan İran'ın hazırladığı tutanağa "manipülasyon koleksiyonu" tepkisi
İran Havacılık Kurumu, 17 Mart 2021'de Ukrayna uçağının vurulmasına dair 139 sayfalık sonuncu raporunu yayımladı.
Raporda, iklim defans sistemi operatörünün Ukrayna uçağını hasım maksadı adına görmüş olduğu ve merkezin emirini beklemeden birlikte numara füzeyi fırlattığı, bunun arkası sıra sistemin akıntı halindeki gayeye kilitlenerek ikinci füzeyi de fırlattığı kaydedildi.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, "Bu birlikte anlatım değil, gerçekleri ortaya çıkarmayı değil İran'ı temize çıkarmayı amaçlayan birlikte yönlendirme koleksiyonudur." değerlendirmesinde bulundu.
İran'ın kişi iradesiyle gerçekleri ortaya boşaltmak istememesi yerinde Kuleba, ülkesinin ve arsıulusal partnerlerinin gerçekleri ortaya çıkartacağını kaydetti.
Ukrayna tazminatın müzakerelerle belirlenmesini istiyor
İran resmi ajansı IRNA, 30 Aralık 2020'de Cumhurbaşkanlığı Hukuk Yardımcılığının açıklamasına dayandırdığı haberde, Bakanlar Kurulunun uçakta yaşamını kaybedenlerin gelişigüzel birinin ailesine 150 bin dolar ödence ifa neticesinde aldığını duyurdu.
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Oleg Nikolenko ise ödenecek tazminatın muhit ortada müzakerat neticesinde belirlenmesi icap ettiğini bildirdi.
İran Yargı Erki Sözcüsü Gulam Hüseyin İsmaili 15 Haziran 2021'de meydana getirdiği açıklamada, İran'ın kişi belirlediği tazminatı karşılayacağını bildirdi.
Kanada, Ukrayna uçağını düşüren İran'ı yaşamını kaybeden 63 Kanada vatandaşından 6'sının açmış olduğu davada toplamda 107 milyon dolar tazminata mahkum etti.
İran mütalaa çağrısına menfi cevap verdi
Düşürülen uçağa dair Kanada, İsveç, İngiltere ve Ukrayna'yı temsilen kurulan Uluslararası Koordinasyon ve Müdahale Grubu'nun 16 Aralık 2021'de meydana getirdiği açıklamada, yükümlülükler ve ödence neredeyse mevzuları ahbaplık etmek neredeyse İran'ı 5 Ocak'a denli mütalaa çağrısına cevap vermesini istedi.
Uçağın düşürülmesinin üstünden tahminî dü sene geçmiş olduğu ve bu müddet süresince İran'ın, arsıulusal kanuncu yükümlülüklerine dair kalmaya tek özen göstermediği anlatım edilen açıklamada, Koordinasyon Grubu'nun sabrının tükendiği aktarıldı.
6 Ocak'ta grubun meydana getirdiği açıklamada İran kabilinden menfi cevap aldıkları anlatım edildi ve mevzuyu arsıulusal hususiyet çerçevesinde halletmek düşüncesince öteki adımların atılacağı duyuruldu.
