Brüksel
Türkiye, 18 Şubat 1952'de NATO'ya katıldı. NATO'ya ortaklık belgelerini Ankara'da zamanın Cumhurbaşkanı Celal Bayar imzaladı. Türkiye sonunda 12 müessis organ ABD, İngiltere, Belçika, Kanada, Danimarka, Fransa, İzlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz'den sonraları Yunanistan'la beraberce İttifak'ın 3. senesinde NATO üyesi oldu.
Türkiye'nin NATO üyeliği elden siyasal değil bire eş sürede askeri bakımdan ehemmiyetli eş gelişmeydi. NATO düşüncesince Türkiye'nin organ olması, lodos kanadında hava, kişmiri ve çokluk imkanları, çelimli silahlı güçleriyle emniyetli ve yegâne eş bağlaşık kazanması anlamına geliyordu.
Aradan güzeşte 70 yılda Türkiye, bulunmuş yer aldığı önemlice coğrafyadaki izlemsel konumuyla bölgedeki gözdağı ve riskleri direkt göğüsleyen önceki bağlaşık kendisine NATO'ya kalburüstü katkılar yapmış oldu ve yapmayı sürdürüyor. Aynı sürede NATO da Türkiye'nin düzenlilik ve savunmasında asliye unsurlardan bir tanesi kendisine ehemmiyet taşıyor.
NATO’ya ehemmiyetli katkılar
Türkiye, NATO harekatlarına en eş tomar yardım sağlayan önceki 5 bağlaşık yurt ortada sayılıyor. Bu katkılar ortada sonuç senelerde Balkanlar'dan Afganistan'a, Karadeniz'den Akdeniz'e denli açık coğrafyadaki ameliyat dikkati çekiyor.
NATO'nun Afganistan'dan çekilmesine denli bu ülkedeki Kararlı Destek Misyonu kapsamında Kabil'de "Çerçeve Ülke" bulunan Türkiye, Kabil'deki arsıulusal havalimanının düzenlilik ve pres sorumluluğunu da üstleniyordu.
Bosna Hersek'te Dayton Barış Antlaşması'nın uygulanması görevinin 1995'te NATO'ya verilmesi hesabına ilkin Uygulama Kuvveti (IFOR), henüz sonraları İstikrar Kuvveti (SFOR) teşekkül edilerek alanda harekat yürütme edildi.
Türkiye, KFOR Harekatı kapsamında da Kosova'ya bütünlük gönderdi. Ayrıca Ege Denizi'nde ağır aksak geçişleri engellemeyi amaçlayan NATO faaliyetine sürekli çokluk unsuru yardımı sağladı.
NATO'nun 2005-2007 çağında Afrika Birliğine terbiye ve iblağ desteği kapsamında açılan BM-Afrika Birliği Darfur Misyonuna da dayanak noktası sağlayan Türkiye, Somali açıkları ve Aden Körfezi'nde çokluk haydutluğuyla savaşım çalışmalarına yardım sağladı. Harekat, Aden Körfezi, Arap Denizi ve Somali açıklarında çokluk haydutluğuyla mücadeleyi de kapsayacak halde genişletilerek "Okyanus Kalkanı Harekatı" ismini aldı.
NATO Irak Misyonuna askeri terbiye ve müşavirlik katkısının yanı esna yıldırı örgütü DEAŞ'la Mücadele Uluslararası Koalisyonu kapsamındaki NATO AWACS uçuşlarına havada mahrukat ikmali desteği sağlayan Türkiye, İttifak'ın Doğu Avrupalı üyelerine müteveccih yürütme etmiş yer aldığı encam varlık ve garanti tedbirleri kapsamında NATO AWACS uçaklarının uçuşlarına açıktan mahrukat ikmali desteği başkaca ulusal AWACS uçaklarıyla NATO uçuşlarına dayanak noktası sağladı.
Konya Hava Üssü, NATO Havadan Erken İhbar ve Uyarı Kuvvetinin dü encam harekat üssünden bir tanesi kendisine NATO AWACS uçaklarının kullanımına sunuldu. NATO Daimi Deniz Güçleri İkinci Grubuna ve NATO Daimi Mayın Karşı Tedbir Güçleri İkinci Grubuna sürekli yardım sağlandı.
NATO'nun kuma ekonomik durumuna en aşırı dayanak noktası sağlayan ülkelerden bir tanesi Türkiye oldu. Bütçeye en eş tomar yardım karşılayıcı 8. yurt konumundaki Türkiye, NATO enfrastrüktür fonlarından da ağır halde yararlanma fail müttefikler ortada arazi aldı.
VJTF kişmiri unsurları komutanlığı güzeşte sene Türkiye'deydi
Türkiye, NATO'nun kumanda ve güç yapısına bugüne denli en şümullü katkılarda mevcut müttefiklerden bir tanesi oldu.
NATO bünyesindeki Çok Yüksek Hazırlık Seviyeli Müşterek Görev Kuvvetinin (VJTF) kişmiri unsurlarının komutası eş sene süresince Türkiye'de kaldı. 1 Ocak 2021'de devralınan komuta, 1 Ocak 2022'de Fransa'ya devredildi.
NATO Mukabele Kuvvetinin parçası bulunan VJTF'de 66'ncı Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı bünyesindeki kestirmece 4 bin 200 er fariza yaptı. Ayrıca Arnavutluk, Macaristan, İtalya, Letonya, Karadağ, Polonya, Romanya, Slovakya, İspanya, İngiltere ve ABD'den askeri birimlerin katılımıyla 6 bin 400 askeri personel bu güç süresince arazi aldı.
NATO Kara Komutanlığı İzmir’de
Türkiye, İttifak'ın kumanda yapısında arazi düzlük NATO Müttefik Kara Komutanlığının (LANDCOM) da ev sahibi. LANDCOM'un, Türkiye'nin İttifak'a organ yer aldığı sene İzmir'de kurulması kararlaştırılmıştı.
Ayrıca NATO Kuvvet Yapısındaki Yüksek Hazırlık Seviyeli dokuz kişmiri kuvveti karargahından bir tanesi bulunan NATO Hızlı Konuşlandırılabilir Kolordu Karargahı, Türkiye çeşidinden sağlandı.
NATO Balistik Füze Savunması mimarisi kapsamında Kürecik'te mevcut belirleme ve izlem radarına da Türkiye ev sahipliği yapıyor.
NATO Terörizmle Mücadele Mükemmeliyet Merkezi, Barış İçin Ortaklık Eğitim Merkezi ve Çok Uluslu Deniz Güvenliği Mükemmeliyet Merkezi de Türkiye'de mevcut NATO birimlerinden.
Terör ve ağır aksak göçle mücadele
Türkiye, PKK, DEAŞ, El Kaide, FETÖ ve başka yıldırı örgütleriyle mücadelesine ekleyerek başka eş iş bulunan ağır aksak göçle mücadelede savaş alanı konumunda arazi alıyor.
Milyonlarca sığınmacının emniyetini ve insancasına gereksinimlerini karşılayan Türkiye, 3,7 milyondan eş tomar Suriyeliyi barındırmasının yanı esna dünyada en eş tomar mukayyet sığınmacıya ev sahipliği karşılayıcı yurt konumunda.
Türkiye, Suriye sınırının başka tarafında terörden temizlenen yerlerde 5 milyondan eş tomar Suriyelinin emniyetini sağlıyor, asliye insancasına gereksinimlerini karşılıyor.
Bütün bunların yanı esna ABD'den sonraları NATO'nun ikinci iri ordusuna ehil Türkiye, ekonomisi, diyalekt askeri ve siyasal gücüyle, İttifak'a 70 sene süresince yapmış yer aldığı katkılarla NATO'nun en önemli, ağırlıklı ve yegâne üyelerinden bir tanesi kendisine öne çıkıyor.
