Tokyo
UTokyo'daki Fakültelerarası Enformasyon Çalışmaları Enstitüsünde Öğretim Üyesi Prof. Watanave’nin çalışması, Kahramanmaraş merkezli depremlerin fay kırılımlarını, üç buutlu topografya haritasıyla ortaya koyuyor.
Uydu görüntüleme sektöründeki hususi kuruluşların görüntülerini asliye meydan "Türkiye-Suriye Depreminin Uydu Görüntüleri Haritası" isminde sanlı çalışmada uydu, dron ve üç buutlu görseller kanalıyla etraflıca anlatılıyor.
6 Şubat depremlerinin fay kırılımlarını inceleyici Watanave, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, bu sarsıntıları, karada meydana mevrut "levha sınırı depremi" adına niteledi.
Doğal afete bağlı yığın enformasyon araçlarının azda olsa bilim sağladığını ve birlik resmini gösteremediğini tamlayan Watanave, birtakım peyk görüntüleme şirketlerinin lisanslı görüntüleri sebebiyle depremin topografyasını oluşturduğunu dile getirdi.
Watanave, 6 Şubat'ta meydana mevrut mütevali depremlerin benzerlerinin Japonya'da da oluştuğuna ayraç ederek Nisan 2014'te tahminî 30 vakit arayla meydana mevrut Kumamoto depremlerini misal verdi.
Mart 2011'de 9 büyüklüğündeki Tohoku depreminin de resim sınırındaki birlikte kol çoklu ilenme dolayısıyla oluşan zelzele bulunduğu bilgisini sağlayan Watanave, "Ancak Türkiye-Suriye depreminin etkilediği alan, şimdiye denli gördüklerimizin aşırı ötesinde. Buna 'benzeri yepyeni ölçekte felaket' denilebilir." dedi.
Watanave, 1995'teki Kobe depreminde de çatı çökmelerinin yaşandığını anımsattı.
6 Şubat depremlerine bağlı peyk görüntülerinden oluşturduğu 3 boyutlu haritaları incelediğini dile getiren Watanave, "Bazı şehirlerin ciddi hasar gördüğünü belirleme ettim. Böylesi birlikte vaziyeti on paralık görmemiştim. Japonya'da, birtakım faziletli binaların yıkıldığı depremler ha fakat bu depremde aşırı sayıda kentte aşırı sayıda çatı çöktü yahut yıkıldı. Muhtemelen geberik sayısı şimdi da artacaktır. Bu, bulunan felaketi 'yüzyılın felaketi' biçimine getiriyor." değerlendirmesinde bulundu.
"Gelecekte iri dümdar sarsıntıların meydana yetişme olasılığı yüksek"
Halk ortada "öldürücü darbe" adına bilinen, "kısa hararetli sarsıntıların" 6 Şubat depremlerinde tesirinin hissedilmiş olabileceğine dikkati çekici Watanave, şunları kaydetti:
"Bu, depremin süresinden ve özek üssünün sığlığından etkilenebiliyor. Bu depremde hakeza birlikte 'öldürücü darbe' nice faziletli yapının yıkılmasına illet ergin olabilir. Tabii o binaların depreme dayanabilen yapılarının çıtırbom olması da mümkün. Birçok yapının çöktüğü bu bölgelerdeki binaların depreme dayanabilen yapılarının güçsüz olması muhtemel. Ayrıca adi binaların çökme ihtimalinin faziletli binalara mucibince oranla şimdi az bulunduğu görülmektedir."
Japonya Meteoroloji Ajansının (JMA) iri birlikte depremden sonraları "aynı büyüklükte dümdar sarsıntıların meydana gelmesinin beklenen olduğu" dair daima uyardığının altını çizen Watanave, "Büyük birlikte zelzele meydana geldi ve fay kaydı. Sonuç adına gelecekte iri dümdar sarsıntıların meydana yetişme olasılığı yüksek." diyerek konuştu.
Watanave, depremleri "kaçınılmaz" adına niteleyip, 1995'teki Kobe depremiyle ülkesinde depreme metanet yönetmeliklerinin rötuşlu edildiğini vurgulayarak "Japonya'da ayrımsız büyüklükte birlikte zelzele olsa caba nice yapının yıkılmayacağı beklentisi içerisindeyiz." ifadelerini kullandı.
"Maraş depremi, sığ bulunduğu düşüncesince yüzeydeki binalara hasarı aşırı büyük"
Japonya Doğal Felaketlerle Mücadele Komitesi Üyesi ve Deprem Uzmanı Nakahama Yoşikazu da Kahramanmaraş merkezli depremlere bağlı rakamların büyüklüğünü görür görmez hüzünlendiğini ve Türkiye'deki arkadaşlarını anımsadığını söyledi.
Ülkesinde 2011'deki 9,1 büyüklüğündeki Tohoku depreminin şimdi derinde ve derya altında meydana geldiğini anımsatan Nakahama, Türkiye'deki depremlere müteveccih "Tohoku depreminden şimdi iri yadımlama ve hasara defa açmış bulunduğu görünüyor. Maraş depremi, Tohoku depremine nazaran sığ. Sığ bulunduğu düşüncesince yüzeydeki binalara hasarı aşırı büyük." değerlendirmesinde bulundu.
Nakahama, şunları kaydetti:
"Dünya dediğimiz gezegenimizin yüzeyi, masa hepsi topu kabilinden falsosuz birlikte satıh değil. İçerisinde nice çatlakları, farklılıkları bulunan plakalardan oluşuyor. Depremler baştan sona doğar ve birlikte başkasını tetikler. Plakalar birbirini baskılar. Arabistan plakası batıya, Afrika plakası kuzeye akıllıcasına baskılar. Baskıladıkça iri birlikte erke biçimine geliyor. Dolduktan sonraları iri depremler oluşuyor. Dostu, düşmanı güzel tanımamız gerekiyor. Bu halde yağı deprem. Deprem nelerdir ve kesinlikle birlikte mekanizmaya erbap güzel anlamamız gerekiyor. Kış ve ya yaz mevsimi, çağ ve ya akşam olabilir, sonrakilere hazırlık almalıyız."
