Antarktika
Türk fen müşterilerini 6. Ulusal Antarktika Bilim Seferi kapsamında cıvıl cıvıl ve arsa bilimlerine ilişikli icraat yürütürken kükremek seviyesi, buzul değişimlerinin incelenmesi, zooplankton, omurgasızlar, kükremek canlıları, bakteriler, biyoçeşitlilik, DNA izolasyonu dair bitirdikleri araştırmalarını "bilim ve sulh kıtası" şekilde bilinen Antarktika’ya taşıdılar.
Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü koordinasyonunda meydana gelen Ulusal Antarktika Bilim Seferi, Türk Bilim İnsanlarının beraberinde nevi dünyanın güneyindeki laboratuvarı oldu. Bilim defa yolcuları araştırmalarını tamamlayarak 8 Mart'ta Türkiye'ye dönmüştü.
İklim değişikliği dair araştırmalar
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğüne ilişikli Bandırma Koyunculuk Araştırma Enstitüsü Su Ürünleri Bölüm Başkanı ve Su Ürünleri Yüksek Mühendisi Alpaslan Kara yapmış olduğu değerlendirmede "Elde edeceğimiz gelişigüzel fen Antarktika kükremek ekosistemini henüz dobra anlamamız açısından bizlere baş döndürücü ehemmiyetli bilgiler sağlayacak" yorumunu yaptı.
Kara, bölgede çözülüm yayınlayan krilleri er hayat evreleriyle zooplankton ismi maruz hayvani organizmaların cins çeşitliliğini, kalıtım bilimi yapılarını, okyanustaki miktarları ve hepsi bu mevzuları etkileyen çevresel koşulları araştırdıklarını tabir ederek "Bu mevzularda araştırı yapmamızın dü ehemmiyetli nedeni var; Antarktika kaba abuhava koşullarına cemaat ancak, abuhava değişikliğine dirlik da beraberinde o genişliğinde alıngan beraberinde alan. Aynı biçimde çalıştığımız canlılar da dünyada karşı ve en baş döndürücü etkilenenler" ifadelerini kullandı.
"Bu canlıların strateji edilmesi abuhava değişikliğinin dünyada giderek ne kabilinden tesirleri olacağının tespiti düşüncesince bizlere baş döndürücü ehemmiyetli ipuçları sağlayacak." diyen Kara laflarını şöyleki sürdürdü:
"İkinci ehemmiyetli özellik da bu canlılar gıda zincirinin en altında arsa alıyor. Penguenler, birtakım ayı balığı türleri ve balinalar kriller ile besleniyor. Yavru balıklar ve ıvır zıvır formdaki canlılar ise zooplankton ile beslenmekte. Dolayısıyla bu canlıların biyolojileri ve kalıtım bilimi yapıları ile ait elde edeceğimiz gelişigüzel fen Antarktika kükremek ekosistemini henüz dobra anlamamız açısından bizlere baş döndürücü ehemmiyetli bilgiler sağlayacak. Biz de bu doğrultuda, Horseshoe Adası etrafı edinmek kıl payı Antarktika'daki çalışmalarımıza bitmeme ediyoruz"
-"Antarktika, toptan istinas etkilerinin en sıkı biçimde gözlemlendiği yer"
Erciyes Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Ana fen Dalı Prof. Dr. Mehmet Gökhan Halıcı, Antarktika’ya 3'üncü, Horseshoe Adası’na ise karşı gidişi bulunduğunu hatırlatarak, "Amacım Horseshoe Adası’nın liken bioçeşitliliğini belirlemek. Liken türlerini belirlerken tığ yapı ilmi ve anatomik yöntemlerin yanı esna DNA barkodlama dediğimiz moleküler şekilleri de kullanıyoruz. Daha evvela İngilizler kabilinden Horseshoe Adası’nda 29 liken çeşidi anlatım edilmişti.
Biz adada buzulla ciltli sıfır gelişigüzel yerde tarla emek harcaması ika olanağı bulduk ve bu çalışmaların kararında kısaca 100’e yaklaşan liken çeşidi topladığımıza inanıyoruz. Topladığımız bu örneklere, laboratuvarımızda çalıştıktan sonradan türlerini belirleyeceğiz ve Horseshoe Adası’nda bu liken türlerinin nerelerde bulunduğuna müteallik beraberinde haritalandırma yapacağız." yorumunu yaptı.
"Uluslararası hakemli ilmî dergilerde sonuçlarımızı yayınlamayı planlıyoruz." diyen Kara şöyleki bitmeme etti:
"Horseshoe Adası’nın porfir çeşitliliği akıbet etap fazla, likenlerin de şişman beraberinde çoğunluğu porfir yahut tarla üstünde aksiyon gösteriyor. Bu da liken çeşitliliğinin baş döndürücü ensesi kalın bulunduğunun kanıtı. Likenler, Antarktika berri vejetasyonunun en dominant elementleri olduğu için çevre önemli. Antarktika kıtası Türkiye’nin 18 demir büyüklüğünde bulunmasına karşın hoppadak 2 adet çiçekli nebat türü, 150 yöresinde kişmiri yosunu çeşidi ve 500 yöresinde liken çeşidi var.
Antarktika insanoğlu elinin değmediği esasta natürel beraberinde laboratuvar, toptan ısınmanın etkilerinin en sıkı beraberinde biçimde gözlemlendiği yer. Dolayısıyla ilerleyici zamanlarda bu liken biyo çeşitliliğini strateji ederek, toptan ısınmanın canlılar üstünde karşı tesirini görmemiz belkili olabilecek"
"Buradan çıkma evren içi toy türleri literatüre kazandırmayı amaçlıyoruz"
Moleküler dirim bilimi dalında icraat örümcek Mustafa Kemal Atatürk Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Karadayı, mikrobiyal kalıtım bilimi ve biyoteknoloji emekleri sürdürdüğünü ve Horseshoe Adası’nda projeleri kapsamında permafrost ve buzul alanlarda ortalık emek harcaması yaptığını söyledi.
Karadayı, "Buralardan ilkin kriyokonit ve sediment örnekleri topluyorum. Bu örneklerin karşılama emekleri devletimizde Mustafa Kemal Atatürk Üniversitesi araştırı laboratuvarlarında gerçekleştirilecek. Projemiz kapsamında en evvela örneklerin mikrobiyal biyoçeşitliği çalışmalarını gerçekleştireceğiz. Metagonomik yaklaşımlarla mikrobiyal biyoçeşitliliği aydınlatacağız. Bu sayede literatürde Horseshoe Adası ile münasebetli eksikliği gidermeyi amaçlıyoruz. Aynı sürede buradan çıkma evren içi toy türleri de literatüre kazandırmayı amaçlıyoruz" değerlendirmesini yaptı.
Projesinin ikinci kısmında çalışmalardan elde ettikleri örneklerin kültüre basıcı emekleri gerçekleştirmek vasıtasıyla proteaz, lipaz ve amilaz enzimlerini üreten ticari ciddiyete cemaat mikropbiyal izolatların domestik beraberinde firez koleksiyonunu kurmayı hedeflediklerini tabir fail Karadayı şöyleki bitmeme etti:
"Soğuk deli dolu enzimler tıptan kozmetiğe, yenilenebilir enerjiden arıtıcı sanayisine genişliğinde dayanıklı baş döndürücü bölgede münteşir tasarruf niteliğine cemaat olduklarından çevre erdemli ticari ciddiyete sahipler. Örneklemek gerekirse; arıtıcı endüstrisinde dargın deli dolu enzimlerin kullanılmasıyla geliştirilen preparatları bu zamanlarda henüz düşüt sıcaklıklarda lekelerin çıkarılması düşüncesince kullanmaktayız.
Örneğin lipaz enzimleri projemizin konusu olup, lipaz enzimleri bu teknolojide yağ lekelerinin çıkarılmasında, proteaz enzimleri protein anlamında ensesi kalın koku lekelerinin çıkarılmasında, amilaz enzimleri ise nişasta anlamında ensesi kalın aşındırmak lekelerinin çıkarılmasında kullanılmakta. Biz de ilkin projemizde bu üç enzime ticari önemlerinden çevre odaklandık.
Sonuç şekilde projemiz ile Horseshoe Adası’nın mikrobiyal biyoçeşitliliğinin aydınlatılmasına medet sağlanmış olacak ve dargın deli dolu enzim üreten mikrobiyal izolatlar ile benzeşim teknolojilerin ulusal şekilde geliştirilmesine kapılar aralanacak. Böyle beraberinde çalışmanın içinde deli dolu beraberinde fen insanı şekilde bulunmaktan ve çabucak beraberinde tomar giranbaha çalışmanın yürütülmüş olduğu TAE seferinin beraberinde personeli olmaktan mevki ve değer duyuyorum"
"Gölün dokuma ve evrelerini inceledik"
Abant Baysal Üniversitesi akademisyen Prof Dr. Okan Külköylüoğlu da bitirdikleri araştırmalarda, Horseshoe Adası’nda mevcut gölün tarihini, mevki ilmi sürede geçirdiği aşamaları incelediklerini tabir ederek, " Bunun düşüncesince aşağılık kısıntı suyun kısaca 3 mt. altına sıkıntı örneklemesi gönderdik. Bu örneklemelerde plastik borularla aşağıya indik ve oradan kısaca 1 buçuk mt. süresince toprağın, sedimenin içerisine girerek ehliyetli dayanıklı alıp üst çıkardık. Bu örnekler henüz sonradan laboratuvarda müeddep iyice santimetre santimetre kesilerek gelişigüzel beraberinde santimdeki taşıl kalıntılara bakılacak ve buradan gölün gözyaşı tayini yapılacak. Bu gölün oluşumuyla ait ehemmiyetli bilgiler verecek." dedi.
"Gölün suyuyla ait yaptığımız derin araştırmalarında, derin düzem sıcaklığın kısaca 5 etap bulunduğunu ancak yüzeye geçenlerde 0.5 derecelerde bulunduğunu belirleme ettik. Oksijen itibarıyla gölün derin bölümü oranla zengin, erdemli beraberinde oksijeni mevcut kısaca şekilde 15 mg/ litre şekilde ölçtük ve bu da beraberinde kadro fotosentetik aktivitenin bitmeme ettiğini gösteriyor" diyen Külköylüoğlu şunlara aksan yaptı:
"Kamera görüntülerinde gölün derin kısımlarının birtakım yerlerinde fotosentetik aktiviteyi sağlayıcı su yosunlarını belirleme ettik. Bu çalışmada Kanada’dan mevrut doktora öğrencilerimizden Yohanna Kristen mütalaa görevlisi oldu, temelde onun plan faaliyetlerinden biriydi. Çalışmalarımız beraberinde bölüm örtüştüğü düşüncesince birbirimize iane ettik. mühim bulunan burada ki gölün dokuma zamanı ve bu göldeki dirim ilmi çeşitliliğin ve canlılığın bu süreçte ne aşamalardan geçtiğini anlamaya çalışmak.
Dolayısıyla gölün, en evvela esbak yapısını öğrendiğimiz devir gelecekte de abuhava değişikliğinden kesinlikle etkilenebileceğini kestirim etmek. Bu bilgiler baş döndürücü yararlı olacak. Şunu da biliyoruz ki; yaptığımız çalışmaların bir çok aşırı bu aşamada ilk. Literatüre de karşı bilgiyi kazandırmış olacağız. Göl şu anda kısaca 63 cm buzla ciltli ve tığ bunu delerek, icap su gerekse tarla sediment örnekleri alarak çalışmalarımıza bitmeme ediyoruz. Bizim düşüncesince bu bahis ehemmiyetli zira Türkiye’den ve dünyadan karşı şekilde belirleme etmeye çalışacağız.
" Kayaçların ne derinlikte oluştuğunu ve yüzeye kesinlikle çıktığını bulmaya çalıştık"
Çukurova Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Doç Dr. Fatih Karaoğlan ise kadrosuyla baş başa Horseshoe Adası’nın akıbet dik açıklık mevki ilmi devir içinde tarihçesini araştırdıklarını tabir etti. Karaoğlan, "Hedefimiz topladığımız kayaçlar içinden birtakım mineralleri çıkararak bunlar üstünde en evvela bu kayacın ne derinlikte oluştuğunu tartmak ve henüz sonradan da yüzeye kesinlikle çıktığını bulmaya çalışmak. Adanın gelişigüzel dü tepesi granitlerden oluşuyor. Bunlarla bulunan ilişkisine bakacağız. Bu dik açıklık esnasında kesinlikle beraberinde beraberlik vardı ve ya kesinlikle beraberinde ayrımlılık vardı bunu ortaya koymaya çalışacağız" dedi.
"Meteorolojik ve oşinografik ölçümler yürütme ettik"
Deniz Kuvvetleri Komutanlığı namına sefere eklenmiş bulunan Deniz Yüzbaşı Kübilay Dökümcü, fariza yapmış olduğu Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı’nın esbak zamanlarda bölgede yürütme etmiş olduğu kükremek dibi haritalandırılması kapsamında elde etmiş olduğu verilerle defa kadrosunun bulunmuş olduğu Betanzos gemisinin kıyıya esbak dönemlere gereğince henüz yaklaşan beraberinde mesafede bulunduğunun altını çizerek şu yorumu yaptı:
" Bu defa kapsamında meteorolojik ve oşinografik ölçümler yürütme ettik. Meteorolojik ölçümler kapsamında geçiş rotaları üstünde ve Horseshoe Adası'nda abuhava sıcaklığı, atmosferik basınç, atmosferik nem, kükremek durumu, dalavere boyu ve yüksekliği kabilinden veriler sağlayıp, oşinografik ölçümler kapsamında kükremek yüzeyinden kükremek altına akıllıca kükremek suyu sıcaklığı ve tuzluluğu verileri ile oşinografik yanay elde ettik"
Emniyetli seyre müteveccih bilgiler toplandı
Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Deniz Albay Cenk İlgü, polar ve Antarktika bölgesinde Türk Deniz Kuvvetleri’nin doğacak zamanlarda yürütme edebileceği görevler öncesinde ortalık etüdü yapmak, meteorolojik, oşinografik veriler dercetmek ve sınama edinmenin önemine dikkati çekerek şunları söyledi:
"Betanzos gemisi ile yürütme ettiğimiz tempo periyodunda, sefine ile ait Antarktika bölgesinde güvenli seyre müteveccih usuller ve çabuk hallerde uygulanabilecek çözüm tarzlarına müteveccih bilgiler topladık. En önemlisi Antarktika bölgesinde tempo ile ait 12 salname tecrübesi mevcut sefine kaptanıyla fen alışverişinde bulunduk. Sanırım bundan ahir periyotta ayrımsız biçimde bilgiler toplamaya sürdürmek istiyoruz"
Salgın şartlarına karşın hepsi önlemler alındı
Antarktika polar fen seferleri ile bulunan ilişkilerinin 2016 senesinde başladığını ve bu süreçten buyana seferlerde, öncesinde tıbbı danışmanlık, defa esnasında ise tıbbı dayanak noktası vermeye çalıştıklarını tabir fail Çapa Tıp fakültesi Sualtı Hiperbarik Tıp Anabilim Dalı Doktor Selahattin Çakıroğlu ise şunları hatırlattı:
" Her sene katılımcılara ayrıntılı muayenelerini ve tetkiklerini yaparak sefere kaynaşma durumlarını belirliyoruz. Özellikle kıtada diş problemleri yaşamamak namına kesinlikle diş hekimine görünmelerini istiyoruz. Bu sene defa müstevli şartlarında yapılırken bunu düşüncesince önlemler alındı. Her ülkenin Antarktika ya antre prosedürü var, PCR ve karantinalar kabilinden bu mevzularda defa kapsamında bizde bunları gerçekleştirdik."
Çakıroğlu laflarını şöyleki tamamladı:
"Tüm PCR testlerimizin olumsuz çıkması kararında hepsi katılımcılarla baş başa kıtaya ulaştık. tedbir olması amacıyla, gemiye bindikten sonra, peçe aralık kuralına uyduk. Yanımızdaki aceleci testler ile defa katılımcılarını testlerini aldık. Sefer esnasında beş on güzel nesiç travmaları yaşandı. Bunlara müteveccih tedavilerimizi uyguladık.
Gemi seyri esnasında bariz denizden geçe akıntı hastalığını gözlemledik ve buna müteveccih otama uyguladık. Sefer esnasında daima beraberinde tıbbi dayanak noktası gereksinimi olmuyor, bu nedenle köle defa esnasında başka iştirakçilerin çalışmalarına iane etmeye çalıştım. Bilim insanlarının dayanıklı almasına ve ağırbaşlı ekipmanların taşınmasına mütalaa görevlisi oldum."
