TBMM'nin açılışının 102. sene dönümünde Birinci Meclis'te tören düzenlendi

Ankara

Törene, TBMM Başkanı Şentop, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Musa Avsever, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Adnan Özbal, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hasan Küçükakyüz ve TBMM'de grubu mevcut politik öğür temsilcileri ile kimi milletvekilleri katıldı.

Tören, Birinci Meclis'te evvela konuşmayı karşıcı Sinop Mebusu Şerif Bey'in konuşmasının neva kaydının dinletilmesi, ihtiram duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşı'nın okunmasıyla başladı.

TBMM Başkanı Şentop, burada icra ettiği konuşmada, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin evvela binasının anıtsal oluşunun, fiziki özelliğinden değil, tarihin en çetince döneminde, milletin bağımsızlık ve gelecek mücadelesine ev sahipliği yapmasından kaynaklandığını söyledi.

Birinci Meclis'in, Milli Mücadele'nin ve ulusal iradenin canlanma ettiği, ortak iri mananın fiziki ortak mekana, ortak binaya dönüştüğü arazi bulunduğunu vurgulayan Şentop, şöyleki bitmeme etti:

"İnsanlık tarihinin en muhik mücadelesinin, fark en yasal biçimde yönetildiği ve dünyada ortak benzer sıfır bu uğurlu mekanın ruhuyla geleceğimizin teminatı canan çocuklarımızı muhabbetle kucaklıyor, milletimizin Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nı en dostça dileklerimle kutlama ediyorum. Şartların ne olduğuna bakmadan, zaferden bambaşka uğur boncuğu neticeyi kaale almadan ulusal mücadeleyi başlatan, ortak tutkun adına döndürülmüş yurt topraklarında bu uğurlu Meclisi ihdas iradesini kararlılıkla göstermiş, evvela milletvekilleri ayrıca Meclis Başkanı şahsen cephede savaştığı düşüncesince gazi sıfatını adalet etmiş ortak Meclis personellerinin torunları olarak, hepsinin ermiş hatırasını tazimle yad ediyorum."

Şentop, hassaten Gazi Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk ve savaş arkadaşları kazanmak üzere, bağımsızlık yoluna canını feda fail ermiş şehitlere de yağmur diledi.

21 Nisan 1920'de, "Heyet-i Temsiliyye Reisi" sıfatıyla Mustafa Kemal Paşa'nın yayınladığı genelgeye ayraç fail Şentop, genelgede, Meclis'in açılışı münasebetiyle halis muhlis vilayetlerde ve Ankara'da hatimler ve Buhari-i Şerifler okunmaya başlanması, bereketinden yararlanma buyurmak şartıyla açma düşüncesince hassaten cuma namazı gününün seçildiği, cuma namazı namazından sonraları sancak-ı şerifle bu arada Hacı Bayram Camisi'nden Birinci Meclis binasına yürüneceğinin bildirildiğini hatırlattı.

Ankara'nın içsel mimarı Hacı Bayram Veli Hazretlerinin nezdinde toplanıldığını aktaran Şentop, cuma namazı namazından sonraları açma merasimi düşüncesince heyecanla birleşen binlerce insanoğlunun şenlik gözyaşları eşliğinde ve dualar okunarak, bu binaya geldiğini ve evvela oturumun başladığını anlattı.

Yüce Meclis'in açılışında evvela oturuma en buğulu örgen sıfatıyla reislik karşıcı Sinop mebusu Şerif Bey'in konuşmasından ortak kısmı okuyan Şentop, Şerif Bey'in konuşmasının akıbet paragrafındaki, "Milletimizin içeride ve dışarıda birlik bağımsızlık anlayışı içre mukadderatını şahsen üstlenme ve dalavere etmeye başladığının halis muhlis cihana ilanı" laflarına dikkati çekti.

Meclis kaydetme mevzusundaki hassasiyeti, Mustafa Kemal Paşa'nın laflarıyla anlattı

İstanbul'un işgaliyle beraber, 700 yıldan ortak tomar talih alegori yaşanılan topraklarda ortak egemenlik problemi ortaya çıktığını özetleyen Şentop, gine Birinci Meclis binasında, evvela Meclis Başkanı alegori Mustafa Kemal Paşa'nın, şu laflarını hatırlattı:

"Şu biçimde kavim çağ 700 yıldan bu yana fors ve şevketle korunum ve savunma etmiş yer aldığı bağımsızlık ve varlığının bekası düşüncesince İstanbul'un işgali hadisesinin vücuda getirmiş yer aldığı türel hali onarım buyurmak zorundadır ve bunda o genişliğinde çabuk edilmelidir ki bitmeme edilecek bu egemenlik fasılasının maazallah, birlik çözülmeye etken kazanmak aracılığıyla düşmanlarımızın düşüncelerini çalışarak organizasyon etmesine olanak kalmasın. Bundan çevre rastgele şeyden evvel, haklarını müdafaaya ve mevcut olmaya yetenekli ortak kavim halinde, uluslararası ahbaplık ve vazifelerine ihtiram olunmasını isteyebilecek, kentlileşmiş ve güzel kuruluş ile hâlâ yaşamakta olduğumuzu halis muhlis cihana ortak el hâlâ iri ortak çelim ve metanetle anons ihtiyacındayız. Bunun düşüncesince de yıkılan esasi teşkilatımızın şu demek oluyor ki anayasal düzenimizin bıraktığı boşluğu hemen tüplemek zaruretindeyiz."

TBMM Başkanı Şentop, bu sözlerin, yurt toprakları karışma altındayken ortak an evvela ve evvela iş alegori ortak Meclis kaydetme mevzusundaki hassasiyeti ve iri gayreti anlamada en ehemmiyetli pınar bulunduğunu vurguladı.

23 Nisan 1920'de, Meclis binasının ters salonuna, degaje ve aşırı çelimli ortak anlam doldurulduğuna ayraç fail Şentop, "Her şeyden evvela birlik bağımsızlık idealiyle ortak politik varlık, ortak talih alegori yaşamda olduğumuzun ilanı, böylelikle milletin mukadderatına şahsen el konulduğu hususu, ulusal mücadelenin yönetilmesi ve batma şu demek oluyor ki yıkılma evresindeki devletin inşası. Bunların bütünü bu fiziken ıvır zıvır binada, aşırı çetince koşullar ve imkansızlıklar içre ortak araya gelen, iri ideallerin ve iddiaların, devasa cesaretlerin ve sarsılmaz kararlılıkların sahibi kişilerin omuzlarında yükselmiştir." diyerek konuştu.

Şentop, Meclis'in ödeme etmiş yer aldığı iri vazifeyi evvela Başkanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün bu bina altında şöyleki dile getirdiğini aktardı:

"23 Nisan 1920, Türkiye ulusal tarihinin başlangıcı ve dünkü ortak dönüm noktasıdır. Bütün cihan-ı husumete karışı isyan fail Türkiye halkının, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni vücuda bildirmek hususunda gösterdiği harikayı tabir eder. Büyük Millet Meclisi, Türk milletinin yüzyıllar devam eden arayışlarının aslı ve onun şahsen kendisini dalavere buyurmak şuurunun deli dolu ortak timsalidir. Türk milleti, mukadderatını, Büyük Meclisi'nin yeterli ve yurtsever eline bırakma etmiş yer aldığı günden itibaren, karanlıkları sıyırıp kaldırmış ve ümitleri boğan felaketlerden, milletin gözlerini kamaştıran güneşler ve fütuhat çıkarmıştır."

"Milli Mücadele'nin evvela esası kuşkusuz ki birlik bağımsızlık hedefidir"

Mustafa Şentop, Milli Mücadele'nin evvela esasının kuşkusuz ki "tam bağımsızlık hedefi" bulunduğunun altını çizerek, "İkinci iri esasi ise birlik bağımsızlık yolundaki mücadeleyi behemehâl ve hoppadak millete dayanarak, milletten meşruluk alarak yönetmektir. Vatanın içre bulunmuş yer aldığı acı çemberinde 'Önce cıvıl cıvıl kurmalıyız.' diyenlere Mustafa Kemal Atatürk, 'Önce meclis' diyerek diretiyordu, 'Önce meşruiyet, zira divan ulusal dertlerin şifahanesidir.' diyordu." ifadelerini kullandı.

Şentop, "İlk Meclis binamız, bu sıralar, kürsüler aşırı şeye tanık oldu, ateşin konuşmalar, kaba tartışmalar, levent boylu araştırma ve istişareler, İstiklal Marşı'nın okunması ve kabulü, kazanılan zaferlere şehadet etmenin gururu. Bu Meclis'in havasını hakeza hususi ortak günde solunum etmek, o anları anmak, zihinlerimizde canlandırmak, yüreğimizde duymak esasen ne derece çetince ve gururlu ortak vecibe yaptığımızı bize hatırlatıyor." değerlendirmesini yaptı.

İlk Meclis üyelerinin 115 işyar ve emekli, 69 ilmek adamı, 51 asker, 46 çiftçi, 37 tüccar, 29 avukat, 15 doktor, 6 gazeteci ve 2 mühendisten oturmuş 380 milletvekilinden oluşan ortak "Halk Meclisi" olduğuna dikkati çekici Şentop, şunları kaydetti:

"Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışına revan süreçte, vatanın karışma ve ilhakına dirlik tedricen sesini yükselten ve irili ufaklı tahminî 2 bin 500 güruh ve kongreyle açık açık bu işgale dirlik koyacağını halis muhlis dünyaya anons fail bu ermiş millet, 23 Nisan 1920'de, halis muhlis sözlerini, halis muhlis seslerini ve halis muhlis enerjisini bu kutsi bina altında birleştirmiş, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışıyla biricik ses, biricik canevi bulunduğunu halis muhlis cihana göstermiştir. Meclis'in açılması ve Milli Mücadele'nin Meclis'imiz kanalıyla kazanılması, devletin baştan Meclis kanalıyla yapımı el erki tarihimiz açısından alım çalım donör yer aldığı genişliğinde emperyalizmin boyunduruğu altında ezilen mazlum milletlere bağımsızlık ve hürriyet ilhamı vermesi itibarıyla da akıbet derecede kıymetlidir."

"Meclis, milletin mücadelesine mekan olmaya bitmeme edecektir"

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, ortak yüzyıl evvela bu milletin varlığına kasteden düşmanların, çağ bundan sonraları dünkü silahları, araçları, taktikleri ve propagandaları bulunduğunu belirterek, laflarını şöyleki sürdürdü:

"Milletimizin bekasına müteveccih hücum ortak yüzyıl evvela akamete uğratılmış olsa da çağ ayrımlı kılık kıyafet ve şekillerde baştan ortaya çıkıyor ve kuşkusuz gelecekte de ortaya çıkmaya bitmeme edecektir. Bu sebeple, Milli Mücadele tarihin ortak devrinde mamul ve tamam ortak proses değildir, Milli Mücadele süreklidir, okunabilen bitmeme etmektedir, bitmeme edecektir. Hem evvela Meclis'imizin bu zamanı binası bununla birlikte 15 Temmuz'da bombalara sunulan küsurat aktüel Meclis binamız, ulusal iradenin tecelligahı ve icabında karargahı alegori bu milletin iradesine ve iri karakterine, mücadelesine mekan olmaya bitmeme edecektir. Kuvayı Milliye'nin ve evvela Meclis'in, fedakarlığın ve cefakarlığın timsali yiğitlerine, serdengeçtilerine esenleme olsun."

Gazi Meclis'in açılışının 102'nci yılını kutlayan Şentop, ramazanın millete, İslam hayatına ve umum insanlığa sağlık ve sulh getirmesini diledi.

Şentop, konuşmasını, "102'nci yılını algı ettiğimiz Gazi Meclisimizi nazikâne selamlıyorum." laflarıyla tamamladı.

Konuşmasının peşi sıra Meclis hususi Defteri'ni imzalayan Şentop, 100 sene evvela asılan, çağ de camekanda sergilenen Türk bayrağı uğrunda beraberindekilerle ışık çektirdi.