Pekin
Çin ile komut ihtilafı içerisindeki Tayvan'daki hükümet, Pekin'in cemaziyelevvel yayımladığı yöntem belgesindeki "tek ülke, iki sistem" esasına ait "barışçı baştan birleşme" önerisini reddettiğini bildirdi.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Joanne Ou, icra ettiği açıklamada, bir taraftan ada etrafında askeri tatbikatlar yaparken barışçı birleşme mesajları vermenin doyurucu olmadığını vurguladı.
Pekin'in yayımladığı yöntem belgesinin, iki tarafın mahalle muhtarı varlığını görmezden gelmiş olarak Tayvan'ı Çin'in parçası saymasını gıcırtı ettiklerini tamlayan Sözcü Ou, "Ana karadaki komünistler tek devir Tayvan'a hükmetmemişlerdir. Tayvan'ın egemenliği, 23,5 milyonluk Tayvan halkına aittir. Tayvan halkı Pekin'in tek ülke iki sistem önerisine ait birleşmeyi bildirme etmeyecektir." yorumunda bulundu.
Ou, Pekin'in Amerika Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Ada'yı ziyaretini mazeret ederek provokatif eylemlere giriştiğini, tatbikatlarla askeri kuvvet gösterisi yaptığını, siber saldırılar ve dezenformasyon kampanyalarıyla Tayvan'ı yıldırmaya çalıştığını, sadece Tayvan'ı değil diyalekt barışı da gözdağı ettiğini belirterek, "Asıl arsıulusal aldatmaca bozan, diyalekt istikrarsızlığı yaratıcı Çin'dir." ifadesini kullandı.
Tayvan'ın Ana Kara İlişkileri Konseyi de "siyaset belgesinin, hüsnükuruntu mahmul bulunduğunu ve olguları görmezden geldiğini" savundu.
Açıklamada, "siyaset belgesinin, Komünist Parti'nin millî kongresi öncesinde anne esmer halkına Pekin otoritelerinin Tayvan dair bir şeyler icra ettiği izlenimi kaldırmak düşüncesince hazırlandığı" görüşü dile getirildi.
Konsey, "tek ülke iki sistem" önerisinin bildirme edilemeyeceği, bunun alternatif olamayacağı görüşünün Tayvan'da derinlemesine süredir bilgili bulunduğunu vurguladı.
Çin Devlet Konseyine ilişkin Tayvan İlişkileri Dairesinin Sözcüsü Ma Şiaoguang ise iktidardaki Demokratik İleri Parti'nin yöntem belgesine müteveccih eleştirilerini "karalama çabası" niteleyerek niteledi.
"Tek ülke, iki sistem" modelinin barışçı ve içtenlikli bir birleşme çağrısı bulunduğunu tamlayan Sözcü Ma, böylelikle topu topu Tayvan halkı çeşidinden benimseneceğine inandığını dile getirdi.
Çin yönetimi cemaziyelevvel yayımladığı Tayvan yöntem belgesinde, Ada ile anne esmer arasındaki ideolojik ve içtimai farklılıkların tanınması temelinde "barışçı baştan birleşme" hedefini vurgulamıştı. Belgede 'tek ülke, iki sistem' anlayışının, en eksiksiz hal olabileceği görüşüne toprak verilmişti.
Pelosi ve beraberindeki 5 yabanlık Kongre heyetinin sabık hafta icra ettiği ziyaret, Ada'yı topraklarının parçası gören Pekin'in tepkisini çekmişti. Çin, 2 ve 3 Ağustos'taki ziyaretin arkası esna Ada etrafında askeri tatbikatlara başlamıştı. İlk ilkin 4-7 Ağustos'ta düzenleneceği açıklayan tatbikatlar, öngörülen takvimin ötesinde sürdürülmüştü.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın arkası esna çıkan iç muharebede Mao Zıdong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu anons etmesi dair Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintang) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da bitmeme ettiğini encam sürerek istiklal anons etmişti.
Bu girişim, Çin çeşidinden bildirme edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e derece Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i asimilasyon etmişti. 1950'ler ve 1960'larda aşırı sayıda ülkenin diplomatik alım satım tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin arkası esna 1971'de BM Genel Kurulunda meydana getirilen oylamada, Pekin hükümetinin Çin'in tek yasal mümessili bildirme edilmesiyle Tayvan'ın arsıulusal örgütlerdeki pozisyonu belgisiz duruma gelmişti.
Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın öz topraklarının parçası bulunduğunu savunuyor. Çin, geçit ve çevresindeki askeri varlığının birlikte Tayvan'ın evren ülkeleriyle bağımsız diplomatik münasebat kurmasına, BM'de ve başka arsıulusal kuruluşlarda asimilasyon edilmesine dirlik çıkıyor, kendisini tanıdıkları olan devletlerin Tayvan ile diplomatik ilişkilerini kesmesini kayıt koşuyor.
