Geneve
Suriye'de Mart 2011'de barışçıl el gösterileriyle başlamış bulunan ve Esed rejiminin müdahalesiyle koku gölüne dönen iç muharebede 10 sene geride kaldı.
BM raporlarında Esed diyeti ve destekçilerinin defaatle sivilleri vurarak ve azap yaparak harp suçu ve insanlığa gönül rahatlığı taksirat işlediği belgelenen iç savaşta, beniz binlerce insanoğlu yaşamını kaybetti, milyonlarcası da canını örtbas etmek düşüncesince yandaki devletlere iltica etmek mecburiyetinde kaldı.
Ülkedeki kaosu sona erdirmeye müteveccih politik hal arayışlarının en ehemmiyetli halkasını ise Suriye Anayasa Komitesi görüşmeleri oluşturuyor.
Komitenin 6'ncı devir görüşmeleri, 5'inci turdaki görüntü kırıklığının peşi sıra İsviçre'deki Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi'nde erte başlayacak.
Esed rejimi, çırçıplak maşer kuruluşları ve Suriye muhalefeti temsilcilerinin herhangi kuma birinden 15'er insandan oluşan anayasanın "Küçük Grup" üyeleri, 8,5 ay aranın peşi sıra Cenevre'de baştan kuma araya gelecek.
Pedersen bugün eş başkanlarla görüşüyor
BM Cenevre Ofisi Sözcüsü Alessandra Vellucci, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, 18 Ekim Pazartesi başlamış olacak 6'ncı turun birçok çağ süreceğinin netleşmediğini söyledi.
Vellucci, Pedersen'in bugün eş başkanlarla kuma araya geleceğini peşi sıra matbuat toplantısı düzenleyeceğini bildirdi.
Özel Temsilci Pedersen'in matbuat toplantısının TSİ 18.00'de başlaması bekleniyor.
Muhalifler ise bitirdikleri yazılmış açıklamada Komite toplantılarının 22 Ekim'e derece süreceğini belirtti.
Pedersen, 28 Eylül'de BM Güvenlik Konseyine (BMGK) brifinginde, 5'inci devir düşüncesince tarafların yöntem bilimi dair anlaştığını bildirmişti.
Bu turda tarafların, toplantılardan ilkin anayasanın bel kemiği ilkelerine bağlı metinleri sunacağını aktaran Pedersen, kuma ahir turun tarihinin de belirleneceğini kaydetmişti.
Rejim heyetinin uzlaşmaz tutumu iri görüntü kırıklığına tarz açmıştı
25-29 Ocak 2021'de meydana gelen Suriye Anayasa Komitesi 5'inci devir görüşmelerinde muhit evvel kere anayasanın içeriğine odaklanarak doldurma etabına geçmeyi hedefliyordu.
Anayasanın yazımı düşüncesince evvel konkre adımı atan yan bulunan Suriyeli muhalifler, yazımını tamamladıkları 10 bel kemiği maddeyi Anayasa Komitesine sunmuş fakat diyeti özümleme fail kurul bu maddeleri mütalaa etmeyi bile reddetmişti.
Pedersen, 5'inci turda Esed rejimini özümleme fail heyetin uzlaşmaz tavrına reaksiyon göstererek, "45 yabanlık doldurma kadrosuna bundan sonra bu şeklide bitmeme edemeyeceğimizi söyledim. Benim düşüncesince kuma görüntü kırıklığı oldu." ifadesini kullanmıştı.
Muhaliflerin eş başkanlığını tay tay arabası Hadi el Bahra, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, "Şimdi topu topu proses dip bakımda. Top bundan sonra BMGK ve arsıulusal toplumda. Ciddi kuma aşama atmalarının tarihi geldi. Rus tarafının ve arsıulusal toplumun, (rejime) baskısı olmaksızın bunu başarmamız belkili olmayacak. Biz hazırız ve buradayız zorla politik hal düşüncesince lazım kâm ve yeti bu diyette yok." değerlendirmesinde bulunmuştu.
Rejimin ciddiyetsizliği evvel turdan itibaren başladı
150 üyenin katılımıyla 30 Ekim 2019'da başlamış bulunan ve 1 Kasım 2019'da sona aziz açım toplantılarının peşi sıra 45 yabanlık doldurma kurulu, 3-8 Kasım 2019'da BM Cenevre Ofisi'nde dip danışmalar gerçekleştirmişti.
Rejim heyeti bu turdan itibaren görüşmelerde terörle uğraş kıl payı ruzname dışı mevzuları masaya getirerek, Komitenin asal içtima amacını gerçekleştirmesine izin etmemişti.
Cenevre'ye gelmelerine karşın masaya oturmadılar
Komitenin, Cenevre kentinde 25-29 Kasım 2019'da gerçekleşen 2'nci devir görüşmeleri, diyeti özümleme fail heyetin uzlaşmaz tavrı zımnında 45 yabanlık doldurma müesses kuma araya gelemeden sona ermişti.
Cenevre'ye gelmelerine karşın masaya bile ayak üstü Şam'a dönen rejim heyetine muhalifler reaksiyon göstermişti.
Esed diyetinin temsilcilerinin bu uzlaşmaz tavrı "sahada devir kazanmaya müteveccih hamle" kendisine nitelendirilmişti.
24-29 Ağustos 2020'de meydana getirilen 3'üncü devir görüşmelerinde ise BM Özel Temsilcisi Pedersen'in baskılarıyla rejim heyeti kuma evveli turun bilakis evvel kere masaya oturmuştu.
Bu turda, muhit ortada "güçlü" görüş ayrılıkları bitmeme etmesine karşın evvel kere bazısı kuma noktaların bulunduğu belirtilmişti.
30 Kasım-4 Aralık 2020'deki 4'üncü devir görüşmelerinde ise icap Pedersen gerekse muhalifler evvel kere anayasanın doldurma etabına geçilmesi hususunda görüş bildirmişti.
29 Ocak'ta sona aziz 5'inci turda da Esed rejimini özümleme fail heyetin sonsuz uzlaşmaz büyüklenme sergilemesi zımnında akıbet alınamamıştı.
Suriye Anayasa Komitesinin yapısı
Suriye Anayasa Komitesi, iri ve ıvır zıvır iktisap etmek kıl payı dü yapıdan oluşuyor.
Büyük yapı, komisyon üyelerinin tümünü kapsıyor ve rejim, aykırılık heyeti, çırçıplak maşer temsilcileri iktisap etmek kıl payı 3 gruptan oluşuyor.
Küçük bina ise 3 listeden seçilen 15'er insandan meydana geliyor ve anayasanın yazımından mesul bulunuyor.
45 yabanlık doldurma kurulunun hazırladığı taslakları, 150 yabanlık iri binanın onaylaması, değişmeyen katılması düşüncesince ise üyelerin minimum yüzdelik 75'inin "evet" oyu vermesi gerekiyor.
Komitenin dü eş başkana eş olması dikkati çekiyor.
Muhaliflerin eş başkanlığını emektar Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) Başkanı Hadi el Bahra, rejimin eş başkanlığını ise evveli anayasayı hazırlayan komitede de arazi meydan hukukçu Ahmed Kuzbari yürütüyor.
