Sudan
Sudan Ulusal Uzlaşı Grubun İrtibat Komitesi Başkanı ve Darfur Bölgesi Başkanı Mini Arko, başşehir Hartum'daki Dostluk Kongre Salonu'nda meydana gelen imza töreninde icra ettiği konuşmada, siyasal bildirgedeki en ehemmiyetli şeyin, ülkedeki asayiş durumun dengeli olmadığın düşüncesince tavsiye edilen geçiş döneminde askeri bileşenin iktidarın parçası olması bulunduğunu söyledi.
Bildirgenin, 2019 senesinde Asker ve siviller ortada imzalanan Anayasal Bildirinin esas aldığını tamlayan Minawi, intikal periyodunun hepsi taraflarının onayı ile bildiride kimi tadilat yapılabileceğine dikkati çekti.
Ulusal Uzlaşı Grubu liderlerinden Süleyman Sandal ise "Siyasi Bildirgede Sudan'ın birliği, dini, budunsal ve kültürel çeşitliliği, dinlere saygıyı ve denk yurttaşlık prensipleri vurgulandı. Tarafların yetkileri ve görevleri üstünde anlaştıkları müşterek intikal siyasal organının oluşturulmasını, Anayasa Mahkemesinin kurulmasını, müşterek başvekil ve kalifiye kabinesinin atanmasını öngördü." ifadelerini kullandı.
Sandal, siyasal bildirgede, intikal periyodunun süresinin, imza tarihinden itibaren 30 ay yerine belirlediğini aktardı.
Askeri karışma sonrası siyasal denge sağlanamadı
Sudan'da 19 Aralık 2018'de sahn pahalılığı dolayısıyla başlamış olan gösterilerin yurt genelinde diyet karşıtlığına dönüşmesi ilişkin ordunun 11 Nisan 2019'daki müdahalesiyle 30 salname Ömer el-Beşir devri sona ermişti.
Asker ve siviller arasındaki 4 ay devam eden krizin sonlandırılması düşüncesince 39 ay sürmesi öngörülen kuma intikal yönetimini başlatacak Anayasal Bildiri Anlaşması, açık müşterek arsıulusal katılımla 17 Ağustos 2019'da imzalamıştı.
Ordu ile çıplak idare ortada kuvvet savaşı ve ağırbaşlı düşün ayrılıkları yaşanması kararı asker, 25 Ekim 2021'de yönetime el koyarak dehşet çözüm duyuru etmiş, hükümeti feshetmiş, başvekil karışma onlarca siyasetçiyi gözaltına almıştı.
Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, 4 Temmuz'da, çıplak güçlerin çıplak müşterek hükümet üstünde anlaşmaya varabilmesi düşüncesince askerin, Birleşmiş Milletler, Afrika Birliği ve Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesinden (IGAD) oluşan "üçlü mekanizma" himayesinde planlı siyasal müzakerelerden çekildiğini açıklamıştı.
Burhan, çıplak intikal hükümeti kurulmasının arkası sıra Egemenlik Konseyinin feshedileceğini ve asayiş ve savunmadan mesul olacak Yüksek Savunma Konseyi kurulacağını bildirmişti.
Saflar netleşiyor
Eski kuvvet koalisyonu Özgürlük ve Değişim Güçleri-Merkez Konseyi ve Direniş Komitelerinin yanı sıra, Komünist Parti, Meslek Odaları Birliği, kimi siyasal ve mesleksel örgütleri içeren "Radikal Değişim Güçleri" isminde sanlı dünkü ittifak, "darbe" yerine nitelendirdikleri 25 Ekim müdahalesinin sonuçlarının ve sonra tahsil edilen kararların iptali düşüncesince savaş fail vuruş karşıtı gruplar yerine nitelendiriliyor.
Çoğunluğu silahlı gruplardan oluşan Özgürlük ve Değişim Güçleri-Ulusal Uzlaşı güçleri ise askere DOĞRU yerine değerlendirilirken, 10 İslami grubun birleşmesiyle oluşan "Kapsamlı İslami Akım" ve "Ulusal Hareket Güçleri" kabil çıplak güçler, askerin yönetimde olmasında müşterek mahzur görmüyor.
Askeri liderler, iktidarı 2023’te seçme hükümete devretmeyi üstenme ediyor.
