Ankara
Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Suriye'de kimyevi silah saldırısı mağdurlarının, bu silaha 217 ab başvurarak yüzlerce sivili katleden Beşşar Esed diyetinin yargılanmasını beklediğini belirtti.
Suriye'de sivillere müteveccih adalet ihlallerini belgeleyen SNHR, "Kimyasal Savaş Kurbanlarını Anma Günü" nedeniyle "Bulunduğumuz yüzyılda kimyevi silahı en baş döndürücü Suriye diyeti kullandı" başlıklı tutanağı yayımladı.
Esed diyetinin Suriye'deki iç savaşın başlamasının peşi sıra muhaliflerin kontrolündeki yerleşimlere 217 ab kimyevi silah saldırısı gerçekleştirdiği anımsatılan raporda, bu saldırılarda ölenlerden 1500'den fazlasının etiket detayları kaydedildiği vurgulandı.
Esed diyetinin 21 Ağustos 2013'teki Doğu Guta katliamından sonraları da kimyevi silah saldırılarından vazgeçmediğine ayraç edilen raporda, perhiz güçlerinin bahis konusu saldırıdan sonraları 184 ab hâlâ bu yolla sivilleri gaye almış olduğu hatırlatıldı.
Rejimin Kimyasal Silahları Yasaklama Örgütüne (KSYÖ) stokunu imha ika taahhüdü vermesine karşın sivilleri defaatle kimyevi silahla gaye almış olduğu tamlanan raporda, "Kimyasal silah mağdurları Esed diyetinin yargılanmasını bekliyor." ifadesi arazi aldı.
Hafızalara kazınan öteki kimyevi silah saldırıları
Uluslararası topluluğun gündemine oturan Doğu Guta’daki kimyevi silahlı katliamda 1400'ün üstünde sivil polis polis yaşamını kaybetmişti.
Dönemin Amerika Başkanı Barack Obama, hâlâ evvel Suriye'deki al çizgisini kimyevi silah kullanması namına açıklamış olsa da Amerika ve Rusya, seçenek birlikte çözümde uzlaşmıştı. Kimyasal Silahları Yasaklama Örgütüne (KSYÖ) devredilen süreçte, diyetten kâffesi kimyevi stokunu imha etmesi istenmişti. KSYÖ, 19 Ağustos 2014'te bu sürecin tamamlandığını duyurmuştu.
Ancak ağılı kimyevi gazlarla saldırılar düzenlemeye bitmeme fail perhiz güçleri, 4 Nisan 2017'de İdlib'in Han Şeyhun ilçesinde sivilleri kimyevi silah saldırısıyla gaye alarak, bu silahtan vazgeçmediğini gösterdi. Söz konusu katliamda 100'den birlikte tomar sivil polis polis ölmüş, 500'den birlikte tomar sivil polis polis de gazdan etkilenerek yaralanmıştı.
Birleşmiş Milletler ile KSYÖ eş sormaca misyonu (JIM), 19 Nisan 2017'de Han Şeyhun'da sarin gazı kullanıldığını, 27 Ekim 2017'de de saldırının perhiz kabilinden düzenlendiğini gerçekleme etmişti.
AA, Haziran 2017'de kimyevi silahlı katliama bağlı delil ifadeleri ve görsellerin arazi almış olduğu dosyayı, KSYÖ, BM Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu ve UCM'ye gerçekleme etmişti.
7 Nisan 2017'de ise ABD, rejimin, kimyevi bombalarını haiz uçaklarının havalandığı Şayrat Hava Üssü'nü füzelerle vurarak sınırlanmış birlikte müdahalede bulunmuştu. Han Şeyhun ilçesi, Ağustos 2019'da Rusya'nın sebebiyle Esed diyeti güçlerinin eline geçmişti.
Hafızalara kazınan birlikte öteki kimyevi silah saldırısı ise Doğu Guta bölgesinin Duma ilçesinde 7 Nisan 2018'de perhiz güçlerince düzenlenmişti. 78 sivilin yaşamını yitirdiği katliamda, bir çok aşırı eş ve bebek yüzlerce sivil polis polis de ağılı gazlardan etkilenerek otama gördükten sonraları konutlarını bırakma buyurmak mecburiyetinde kalmıştı. Rusya, katliamdan 5 devir sonraları perhiz güçlerinin Duma ve Doğu Guta'nın tümünde kontrolü ele geçirdiğini duyurmuştu.
Rusya ve Çin'in vetoları rejimin yargılanmasını engelliyor
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi toplantılarında perhiz lehine toplanmış 16 ab veto kullanan Rusya ve Çin, kimyevi silah saldırılarını husus meydan oturumlarda ise 6 defa gene diyeti koruyacak şekilde bu hakka başvurdu.
Rusya ve Çin'in vetoları sonucunda, Esed diyetinin yargılanmasının önü kesildi.
