Çanakkale
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Çanakkale Kara Savaşları'nın 107'nci sene dönümü nedeniyle ecnebi diyar temsilcilerinin de katılımıyla Şehitler Abidesi'nde planlı yâd töreninde meydana getirdiği konuşmada, Kara Savaşları'nın başlamasının üstünden mükemmel 107 sene geçtiğini anımsattı.
Asla eksilmeyen müşterek gururla ve yaşananları anlatmak, akilane ve kusursuz anlaşılmasını ısmarlamak sorumluluğuyla Çanakkale Savaşları'nın ulusal ve tinsel mirasını dillerinin döndüğünce paylaşma gayretinde olduklarını tamlayan Ersoy, şu şekilde konuştu:
"Çanakkale, biricik gövde reşit Türk milletinin baş başa atan kalbi, bu arada yürümüş bulunduğu yol, rastgele şeyini feda etmeye amade namına kenetlendiği inanmışlıktır. İnsanın yaşamına taraf veren, ne yaşadığına ilişkin farkındalığıdır. Bu farkındalığı edinenler seçimlerinde duraksama etmez, pişmanlığa düşmez. Burada vatanını savunanlar ne düşüncesince yaşadıklarını, yaşamın nelerle ağıt kazandığını ve neler kaybedildiğinde bu anlamın da yitip gittiğini baş döndürücü dobra biliyorlardı. Ondan ötürü Osmanlı coğrafyasının ciharıyek yanından gelip çiğin omuza verenlerin ve art dönmeyi düşünmeyenlerin zaferidir Çanakkale."
Çanakkale'nin, kişiye maruz değerin, insanoğlu yaşamına mahsus saygının en uç şartlarda fark esnemediğinin, savaşın yıkımına tanık bulunan gözlerin gine de kişiye bakışının değişmediğinin vesikası bulunduğunu dile getiren Ersoy, bunun aksini söyleyenlerin yalanlarının da Çanakkale cephelerinin hakikatı karşısında yenik düştüğünü vurguladı.
Bakan Ersoy, laflarını şu şekilde sürdürdü:
"Avustralya'dan, Yeni Zelanda'dan başlayarak Mısır'a denli etap attıkları rastgele yerde Anzak askerlerine baştan sona şunlar söyleniyordu: 'Türkler kötü, vicdansız ve zalimler. Değerlerinizin, inançlarınızın düşmanı ve sivilize evren düşüncesince tehlikeliler.' Kulaklarınıza bildik geliyor değil mi? Özellikle burada Mehmetçik'le taraf yana yatan ecnebi askerlerin akrabalarına sesleniyorum. Televizyonunuzu açtığınızda, haberleri, ağız dalaşı programlarını, milyonlarca dolarlık filmleri ve dizileri seyrederken kulağınıza benzeşim cümleler takılıyor değil mi? Birileri sizler düşüncesince hasım profili çizmeye bitmeme ediyor. O vakitler Türkler'di, demincek çerçeveyi elan da genişlettiler. 2 milyara benzeyen nüfusuyla İslam dünyasının sizin düşmanınız bulunduğunu söylüyorlar. Atalarınız gerçekleri, binlerce kilometre aşıp Türklerle beniz yüze vardığında ve maatteessüf savaşın yıkımı ortamında görebildiler. Onlara söylenenlerin bilakis Türkler, düşmanın yarasını saracak derecede acıma ve tolerans sahibiydi. Savaş dalında fark şayet seçeneği var ise gebertmek adına yaşatmayı seçiyordu."
"Bu mezarlara dobra bakın: İşte onların gerçekliği karşınızda duruyor"
Konuşmasında Avustralyalı müşterek askerin laflarına toprak sağlayan Ersoy, şu ifadeleri kullandı:
"Şöyle anlatıyor Avustralyalı Çavuş Collyer: 'Bir keresinde 12 yanık askerimiz, cephede Türk Kızılay kadrosu kabilinden bulunur. Esir alınmazlar. Yaraları sarılmış olur ve kendilerine, 'Sizinkiler gelip sizi alır' denilip bırakılırlar. Bir öteki yol müşterek Türk askeri, yanık ve yürüyemeyen müşterek askerimizi bulur. Yaralarını iyice ayıklayıp sarar. Onu dalkavuk müşterek yere yerleştirir. Arkadaşları kabilinden bulunması gecikebilir endişesiyle de yanına bisküvi ve su bırakır.' Sayısız askerin ve komutanın anılarından, mektuplarından, günlüklerinden bu örnekleri çoğaltabilirim."
İstanbul'da Türk askerlerinin omuzunda taşınarak törenle gömülen Avustralyalı askerden, cephede Anzaklar kabilinden müşterek arkadaşları ölmüşçesine itinayla defnedilen Türk askerine bu toprakların alelacayip insanoğlu hikayelerine tanık bulunduğunu tamlayan Ersoy, "Peki meyve nelerdir niteleyerek sorarsanız, muharebeye gelirken 'Ağza alınmaya değmez Türk' ifadesiyle tanımladıkları müşterilerini 'Düşmanımız, arkadaş Türk' az daha boyut ve duygudaki tezatı, değiştirmek özetleyen müşterek söylemle anmaya başlamışlardır ve bu sözün içi hakkıyla de doludur." değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Ersoy, şunları kaydetti:
"Bu mezarlara dobra bakın. İşte onların gerçekliği karşınızda duruyor. Buna cemaat çıkın. Buraya doğmak yetmez. Çanakkale'nin duygusunu ve bilgisini özümseyin ve yanınızda götürün. Bu mezarlıkların rastgele bir tanesini aklınızda ve kalbinizde taşıyın. Ne devir bazıları sizi nefretle, öfkeyle, ayrımcılık ve ötekileştirme duygularıyla doldurmaya çalışırsa o yalanları alın, bu mezarlara gömün ve size hakikatı kalıt bırakan atalarınızın hatırasını onurlandırın. Hemen rastgele sene dönümünde dile getirilen, Anafartalar kahramanı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün Anzak askerlerinin annelerine yazdığı mektuptaki ifadeleri de unutmayın. O ifadelerin sıradanlaşmasına müsaade vermeyin. O mektubun, müşterek dobra düşünce ve rikkat işareti olmasının ötesindeki anlamının bilincinde olun. O laflar Mehmetçik ve Anzaklar az daha mücadelesi cephede yaşayıp, kaybedilen canların acısını kalbinde hissedenler ile savaşlardan, kutuplaşmalardan, ölümlerden beslenenler arasındaki can ve cibilliyet farkıdır: Bu memleketin toprakları üstünde kanlarını döken kahramanlar, burada müşterek arkadaş vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükun ortamında uyuyunuz. Sizler, Mehmetçiklerle taraf yana, kucak koyunasınız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbi gönderen analar, gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve erinç ortamında şen uyuyacaklardır. Onlar, bu toprakta canlarını verdikten sonra, bundan sonra bizim evlatlarımız olmuşlardır."
"Hatıranız iyesiz değildir, şen uyuyunuz"
Savaşların cephelerde başlayıp yüreklerde bitmeme ettiğini özetleyen Ersoy, "Dünya bugün bu gerçeğin pençesinde, ayrışmanın, ötekileştirmenin faktör bulunduğu insanoğlu dramlarıyla sarsılmaktadır." dedi.
Ersoy, insanoğlu yaşamının kıymetini soluk saçlı, gökçe gözlü olup olmadığıyla ölçen rasist zihniyetin dert az daha yayıldığını vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Yarattıkları ve besledikleri bu tatlılıkla faktör oldukları katabolizma ve gözyaşının kendilerine ulaşmayacağını sananlar, bilin ki ne olup bittiğini fark anlayamadan tutuşturduğunuz coşkun içerisine düşeceksiniz. Kimse bu hakikatı göremeyecek denli bilisiz ve tarihten habersiz olamaz. Sadece umursamıyorlar ancak kılıç umursuyoruz. Dil, din, renk, ekin ayırmaksızın insanoğlu paydasında buluşan, birbirini tanıyan, anlayan ve tolerans ortamında baş başa canlı müşterek dünyayı ihdas etmek zorundayız. Aksi takdirde nasıl biteceğini değerlendirmek arzu edenler dünyanın geldiği bir vaziyete baksın ve lütfen baş döndürücü geç yapılmaksızın ayağa kalksın. Umuda, ilhama, harekete geçecek iradeyi kendinde bulmaya gerekseme duyan herkesi Çanakkale'ye çağırma ediyorum. Burada akıbet nefeslerini sağlayan şahısların mirasında aradığınız rastgele şeyi bulacaksınız."
Ersoy, özellikle Gazi Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk ve tabanca arkadaşları peyda etmek az daha martir ve gazileri rahmetle, gönül borcuyla ve nazikâne andığını tabir ederek, "1915'te dünyanın değişik ülkelerinden gelmiş şekilde Çanakkale'de savaşçı babalar, oğullar, eşler. Dün sizler harpte Mehmetçik ile kat karşıyaydınız. Bugün ise insanlığa barışın kıymetini, hoşgörünün değerini, her insanın insanoğlu olma paydasında buluşabileceği gerçeğini anlatırken Mehmetçikle taraf yanasınız. Hatıranız iyesiz değildir, şen uyuyunuz." niteleyerek konuştu.
