Brüksel
Avrupa Birliği (AB), 27 üyesiyle evren siyaseti ve ekonomisinde ehemmiyetli müşterek oyuncu olsa da savunma ile asayiş alanlarında NATO ve ABD'den hür akım edemiyor. Birlik süresince etraflıca süredir aralıklarla gündeme getirilen “özerk askeri güç” fikri, buhran dönemlerinde hâlâ yoğun tartışılıyor.
Fransa kabilinden birtakımı can alıcı üyelerin NATO'yu işlevsiz bulması, Amerika ile Donald Trump çağında gerileyici ilişkiler, Rusya'nın Ukrayna'ya ilişik Kırım'ı ilhakı ve başlamış olan agresif tavrı, buna mukamele ABD'nin ise Rusya adına Çin'den yönelen tehdide odaklanması kabilinden gelişmeler, AB'yi zat savunması üstünde konkre önerileri çalışmaya itti.
AB, Haziran 2020’de "Stratejik Pusula" ismi maruz operasyonel defans rehberini yapmaya başladı, önce alegori yıldırma analizleri yapıldı.
ABD'nin arkası sıra NATO'nun da Afganistan'dan çekilmesi ve Fransa'nın, Amerika ile İngiltere çeşidinden Avustralya'dan tahtelbahir alımı anlaşmasında çevrim dışı bırakılması ve Belarus yönetiminden yönelen "hibrit" tehdit, AB arasında dikkatleri müşterek kere hâlâ Stratejik Pusula'ya çevirdi.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell'in hazırladığı Stratejik Pusula taslağı, 4 anne unsuru içeriyor. Bunlar, AB'nin buhran yönetimindeki rolünü güçlendirmek, defans kabiliyetlerinin geliştirilmesi, krizlere direnç göstermesinin sağlanması ve üçüncü ülkelerle ortaklıklar kurulması alegori sıralanıyor.
Borrell, Stratejik Pusula'nın "NATO'ya seçenek olmadığını" ve "ABD’nin yükünü büzüşmek anlamına geleceğini" yoğun pıtrak dile getiriyor.
Mart 2022'deki AB Liderler Zirvesi'nde akıbet vaziyetini alması planlanan belgede en giriş döndürücü dikkati çekici unsur, "hızlı geçiş kuvveti".
Söz konusu kuvvetin 5 bin insana denli çıkabilmesi, kara, iklim ve kükremek birimlerinden oluşması, derneşik tatbikatlar yapması hedefleniyor.
AB sınırları dışına da gönderilebilecek kuvvetin konuşlandırılması düşüncesince değişmeyen 27 üyenin oy donanması ile alınacak fakat rastgele organ ülkenin personel göndermesi gerekmeyecek.
Bir ekip organ iklim çeşidinden "koalisyonlar şeklinde" oluşturulabilecek kuvvet, AB'ye müteveccih melez saldırılar da karışma kazanmak az daha değişik krizlere mukamele verebilmek düşüncesince parçalı yapıda olacak.
Kuvvetin, 2025 bakımından müesses olması planlanıyor.
"Avrupa tehlikede"
Stratejik Pusula'nın önemine dikkati döşemek talip Borrell, sabahleyin saatlerinde Twitter hesabından meydana getirdiği paylaşımda "Avrupa tehlikede. Stratejik Pusula AB'nin buna mukamele vermesi düşüncesince tavsiyeler sunuyor." ifadesini kullandı.
Borrell, hafta başlangıcında görüştüğü AB dışişleri ve defans bakanlarının eskiz doküman ile alakalı müspet düşünüm bildirdiğini belirtti ve "Bakanlar, durumun ciddiyeti ve aciliyetinin bilincinde ve işlerin rastgele zamanki kabilinden gidemeyeceğinin bilincinde." değerlendirmesini yaptı.
Belgenin Mart 2022'de Fransa'nın AB fasıl başkanlığı esnasında bildirme edileceğini yineleyen Borrell, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in bu yılki anadan görme Birliğin Durumu konuşmasında AB'nin "Savunma Birliği"ne gerekseme duyduğu ve AB Konseyi Başkanı Charles Michel'in "2022'nin Avrupa savunması yılı" olabileceği söylemlerini anımsattı.
Borrell, AB vatandaşlarının da katı giriş döndürücü halkoyu yoklamasında AB'nin hem zat güvenlikleri bununla beraber dünyanınkine hâlâ müşterek tomar katkıda bulunmasından yana olduklarını bildirme ettiklerini vurguladı.
"Karşılaştığımız tamamı tehditler yoğunlaşıyor ve organ devletlerin bunlarla giriş ika kapasitesi azalıyor." ifadesini kullanan Borrell, çabuk harekete geçebilme, teknolojiye envestisman tasni ve ortaklarla düzentileme hikayelerinde ciddiyet verilmesi icap ettiğini kaydetti.
