Bamako
Başbakan Maiga, AA'ya verdiği demeçte Fransa ve Danimarka ile gerilimi ve Rusya ile iş birliğini değerlendirdi.
Maiga, Fransa'nın, topu topu arsıulusal para kuruluşlarındaki temsilcileri marifetiyle Mali'ye müteveccih kalkınma projelerini engellemeye çalıştığını söyledi.
Fransa'nın Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) üstünde de tesiri olduğuna ayraç fail Maiga, "Ne devir ECOWAS zirvesinin yapılacağı anlaşılan olsun nedense Fransız yetkililer elden gün vererek alınacak müeyyide kararlarından bahsediyor. Bu da bizlere zirvede alınacak kararlar dair Fransa'nın ECOWAS ülkelerinin liderlerinden elan eş tomar bilim sahibi bulunduğunu düşündürüyor." dedi.
Maiga, 9 Ocak'ta planlı ECOWAS zirvesinin tarihini ve alınacak yaptırımları Fransa'nın az elan zirveden eş ay ilk açıkladığını tabir etti.
Fransa'yı askeri teşrikimesai anlaşmalarını ihlal etmekle de suçlayan Maiga, Fransa'nın ülkenin kuzeyindeki askeri üssü Mali devletine bildirmeden vazgeçme etmeye değişmeyen verdiğini anımsattı.
Maiga, o devir Fransa'nın askeri üs kurmasına imkân tanıdığı bulunan teşrikimesai anlaşmasını gözden nakil sonucu aldıklarını dile getirdi.
ECOWAS'ın Mali ile ilişik kararları, Fransa ve Avrupa medyasında yazılıp çizilenleri dikkate alarak vermesine de şaşırdıklarını kaydeden Maiga, Mali'deki bulunan yönetimin dünyada akıbet 20-30 yıldaki gelişmeler ışığında, tarihten dersler çıkararak hali çözümleme ettiğini söyledi.
"Libya'dan tabanca ve cephaneyle mevrut ayrılıkçı grupların gerisinde Fransa var"
Maiga, Fransa'nın Barkhane Operasyonu, Birleşmiş Milletler'in (BM) MINUSMA misyonu, Avrupa'nın Takuba Görev Gücü ve G5 Sahel Gücü'ne rağmen düzenlilik durumunun değişik kötüleştiğine dikkati çekti.
Mali'deki düzenlilik sorununu eş hastalığa benzeten ve senelerdir hata teşhisle otama edildiğini dile getiren Maiga şu halde bitmeme etti:
"Hastaya çare ve yöntem verildi, 2 ay ortamında iyileşeceği söylendi fakat o devre yalnızca vücudunun eş yönünü etkileyen çor 8 yılda bedeninin yüzdelik 80'ine yayıldı. Eğer hastada eş dava aksi taktirde o devir ya canlandırma ya otama ve ya doktorda eş dava bulunduğu kesin. Bunu sorgulamak lazım. Mali hükümetinin de bugünkü terörle mücadelede yaklaşımı bu şekilde. Ya doktoru ya tedaviyi ya ilaçları değiştireceksiniz."
Maiga, 2011'de Muammer Kaddafi'nin devrilmesinden sonraları Libya'dan alana mevrut ayrılıkçı grupların Fransa kabilinden desteklendiğine dikkati çekerek, "Libya'dan tabanca ve cephaneyle mevrut ayrılıkçı grupların gerisinde Fransa bulunduğu şahsen ayrılıkçılar kabilinden söylendi. Ayrılıkçılar, Fransa'nın kendilerine Mali'nin kuzeyini engelleme etme, orayı bölerek hür mevki ihdas lafı verdiğini söylüyor. Bunu kılıç söylemiyoruz. Bunu Fransız siyasetçiler kabilinden desteklenen bu grupların liderleri söylüyor." ifadelerini kullandı.
"Sadece kuzeyde süregelen terör toprakların yüzdelik 80'ine yayıldı"
Mali'de 2013'teki çarpış sonrası kurulan intikal hükümetinin Fransa'dan iane istediği ve Fransa'nın da buna karşılık verdiğine ayraç fail Maiga, Fransa'nın bugün çıkarlarını "meşru olmamakla" suçlama ederken gine güya kanuni sıfır intikal hükümetinin talebi daha sonra alanda Serval Operasyonu başlattığını hatırlattı.
Maiga, zamanın intikal hükümetinin Fransa'ya yazdığı bahis konusu istem mektubunun içerisinde ne bulunduğunun de ağız dalaşı konusu olduğuna dikkati çekerek şunları söyledi:
"Fransa'ya gönderilen bu iane talebini içeren mektupta ne yazıyordu? Mektubun kopyası ne Savunma Bakanlığında ne Dışişleri Bakanlığında mevcut. Mektubun örneğini Fransız Senatosunun sitesinde bulduk. Mektupta Fransa'dan ihsas ve iklim desteği istenmiş fakat er konuşlandırılmasına bağlı eş istem yok. Fransa buna (kuzey bölge) Kidal'a derece hürmet duydu fakat Kidal'a ulaştığında Mali ordusunun önünü kesti ve terör gruplarının baştan teşkilatlanmak düşüncesince yıllarını harcamış bulunduğu alanı kuşatarak dışarıya kapattı.
Bundan ibret çıkarıyoruz. Fransa'nın terörle mücadelede bizlere iane etmesi gerekiyordu fakat Mali'nin bölünmesi ve terörün dokunulmazlık eş çözüm almasına münasebet bulunan koşulları yarattı. 9 senenin böylecene yalnızca kuzeyle bitmiş bulunan terör problemininin toprakların yüzdelik 80'ine yayıldığını görüyoruz. Devlet otoritesinin bütünlüğü, toprakların tamamında bünye edilmiş değil. BM kararları değme sene değişiyor çünkü bu kararlar Fransa kabilinden yazılıyor. Hatta yakınlarda, MINUSMA'ya 2 bin er elan gönderilmesini öngören eş değişmeyen taslağına da erinç çıktık. Haberimiz bile yoktu. Amaçlarını, görevlerini, milliyetlerini ezbere hakeza eş askeri birliğin topraklarımıza gelmesi kararını veremeyiz."
"Mali'ye doğmak talip ülkeler kayıtlı barışma imzalamalı"
Maiga, Danimarkalı askerlerin, Takuba Görev Gücü içerisinde ülkeye gönderilmesi ve akabinde çıkan krize bağlı de şu değerlendirmede bulundu:
"Takuba Görev Gücü kısaca 2 senedir topraklarımızda fakat terörle mücadelede elde var sıfır. Takuba'ya er gönderen topu topu ülkelerin Mali ile kayıtlı barışma imzalaması gerekiyor. Mali eş paradigma ülkeye çağrılık yolladı. Bir diyar şayet Mali'ye doğmak istiyorsa topraklarımızdaki askeri angajman şartlarını kupkuru halde tabir edeceği resmi kayıtlı eş barışma yapılması lazım. Bazı Avrupa devletleri münasebet hakeza eş barışma imzalamadan Mali'ye gelmeye değişmeyen veriyorlar anlamış değiliz. Danimarka ile aramızda yaşanmış bulunan nesne birlik da bu. Danimarkalılar iznimiz olmaksızın ülkemize geldi. Onlara bu mevzuda hem düşünüm olmadığımızı söyledik."
"MINUSMA'nın gayesi askeri üslerde casusluk gerçekleştirmek değil"
Maiga, bunun beraberinde akıbet çağda Fransa ve MINUSMA'nın gayrikanuni halde iklim alanını kullandıklarını söyledi.
"9 senedir oynanan topu topu oyunları görüyoruz. Hatta akıbet çağda ECOWAS'ı Mali'ye erinç haksız, hukuka karşıt ve gayri kanuni kararlar almaya zorladıklarını görüyoruz çünkü bu kararların tek yasalı dayanağı yok. Topyekun ambargo." diyen Maiga, sınırlarını Mali'ye kapatan ECOWAS ülkelerinden birinden havalanan Fransız askeri uçaklarının Mali iklim alanını kullandığını kaydetti.
Maiga, şu halde bitmeme etti:
"ECOWAS ülkelerinin birinden mevrut Fransız askeri uçağı Mali iklim sahasında uçuyor, belirleme edilmemek düşüncesince transponderlerini kapatıyor, ayrıca kuleyle iletişimini de kesiyor. Daha sonraları topraklarımızda eş noktaya iniyor ve ne işe yaradığını bilmediğimiz eş şeyler bırakıyor ve geldiği ECOWAS ülkesine arka dönüyor."
Benzer eş probleminin MINUSMA uçaklarıyla da yaşandığını aktaran Maiga, "MINUSMA'nın da saatlerce askeri üslerimizin üstünde pervaz yaptığını belirleme ettik. Anladık ki Fransa, MINUSMA'dan askeri üslerimizin üstünde uçmasını istemiş. MINUSMA'nın gayesi askeri üslerde casusluk gerçekleştirmek değil. Bu olayın akabinde MINUSMA'dan destursuz halde iklim alanımızı kullanmamalarını istedik." sanarak konuştu.
"Fransa, AB memleketlerini Mali ile ilişik duyurulmayan gündeme sürüklememeli"
Maiga, MINUSMA'ya ilettikleri alakanın benzerini de Danimarka'ya ilettiklerini ve aralarındaki barışma koşulları namına getirilene derece askerlerini arka çekmelerini istediklerini belirtti.
Fransa'nın ise bu süreçte kaba eş üslupla türlü ithamlarda bulunduğunu kaydeden Maiga, şunları söyledi:
"Biz bununla uğraşırken Mali'yi vekaletle kumanda etmek talip Fransa bizi sorumsuzlukla suçladı. Hatta işi taşlama boyutuna getirdiler. Çok ati gittiler. Son verdiğim röportajlardan birinde Mali'nin AB ile tek problemi olmadığını söyledim fakat AB'den aşırı girintisiz çıkıntısız eş talebimiz var: Fransa, AB ülkelerini, AB'ye sunduklarından değişik eş duyurulmayan gündeme sürüklememeli. Mali'nin 1960'dan buyana hür eş diyar bulunduğunu uyarmak istiyorum. Mali'nin AB ile ilişkilerini vekaleten Fransa yürütemez. Mali ile alışveriş ihdas kılmak talip eş üzere davranmalı. Tek istediğimiz buydu fakat bundan ötürü (Fransa) hükümetin meşruiyetini bap düzlük hakaretler etti.
(Ibrahim Boubacar Keita hükümetini kast ederek) Meşru dedikleri hükümet camilerde arı müşterilerini öldürürken Fransa neredeydi? Bu BM raporlarıyla da doğrulandı. Son adına 2021'de düğündeki Malililer Fransız uçakları kabilinden bombalandı. BM de kurbanların eş düğüne eklenen siviller bulunduğunu söylüyor. Fransa bu şahıslar düşüncesince yıldırıcı dedi fakat akla yatkın kail kim?
Dolayısıyla eksiksiz bu yaşananlar, tetik olmamız ve koşulları önceleri belirlenmemiş ecnebi operasyonların topraklarımızda olmasına müsaade vermememiz icap ettiğini öğretti. Halkımıza ve egemenliğine hürmet duymaları lazım. Başka eş nesne istemiyoruz.”
"Mali'yi Batı ile Rusya arasındaki jeopolitik harbe kurban geçirmek istiyorlar"
Başbakan Maiga, Rusya ile akıbet çağda defans dalında imzalanan iş birliklerine bağlı de değerlendirmelerde bulundu.
Mali'nin, diyar güvenliğinin baştan sağlanmasına asistan olacak hep beraberce çalışmaya apiko bulunduğunun altını çizen Maiga, ülkesinin egemenliği ve halkın onurunun müzakereye bariz olmadığını söyledi.
Maiga, şu halde bitmeme etti:
"Tüm bu gürültü sahada 'hasta Mali'yi iyileştirmeye çalışan' 50 binden eş tomar askerin varlığı yüzünden yaşanıyor. Köyler saldırıya uğruyor, bu ecnebi güçlerin müdahalesini istem ettiğimizde 'hayır' diyorlar, MINUSMA savaşmaya gelmedi. Avrupa ülkelerinden tayyare kabul geçirmek istiyoruz, engelleniyoruz, ABD'den kabul geçirmek istiyoruz, engelleniyoruz. O devir çözüm, size bariyer mümteni partnerlere yönelmek. Bu sebeple Rusya ile askeri teşrikimesai hazırlamaya değişmeyen verdik.
Sadece Rusya da değil ayrıksı ortaklarla da çalışıyoruz. Mali'yi Rusya ile Batı ortada yaşanmış bulunan ve kendisini ilgilendirmeyen bu jeopolitik ve önemli harbe kurban geçirmek istiyorlar. Mali ordusu, değme cephede pekiştirmek düşüncesince ayrıksı ortaklarla da çalışıyor. Bunun meyvelerini de almaya başladık. Mali ordusu kusursuz neticeler elde etti. Bir aydan endamsız müddette 30 yılda yapamadığımız derece aşırı teröristi kuvvetsiz bir duruma getirildi."
Başbakan Maiga, Fransa'nın Mali hükümetini yuvarlamak düşüncesince politik ve diplomatik eş terör uygulandığına dikkati çekerek şunları kaydetti:
"Wagner ve Rusya çevresinde eş güruh ağız dalaşı dönüyor. Kısacası attığımız adımların farkındayız. Hükümetimizin önceliği Malililerin güvenliği. Gerisi yaymaca ve şeytanlaştırmadan ibaret. Dediğim üzere Fransız makamları, hükümetimizi yuvarlamak düşüncesince medyanın da arazi almış bulunduğu politik ve diplomatik eş terör uyguluyor.
Terörle mücadelede birlik kâr almaya başladığımız eş çağda münasebet amaç alındığımızı anlamıyoruz fakat dikkat, Mali'nin istikrarsızlaşması onların kestirim etmediği neticelere defa açabilir. Diyeceklerim bu kadar. Kısacası kılıç Mali halkını ve güvenliğini savunuyoruz. Egemenliğimize, halkımıza, defans dalında bizi istiğna edecek neticeler verecek Rusya ve ya ayrıksı partnerlerle idman hakkımıza hürmet duyulmasını istiyoruz."
